Avansert søk

Nynorskordboka 184 oppslagsord

lenger

adverb

Tyding og bruk

komparativ av langt; med større avstand;
jamfør lengre
Døme
- lenger bak i køen;
- den nye traséen er 25 meter lenger vest
komparativ av lenge (2; utover i tid frå eit visst tidspunkt;
ikkje meir
Døme
- vente lenger enn andre;
- eg er ikkje redd lenger

lengje 2, lenge 3

lengja, lenga

verb

Opphav

norrønt lengja; av lang (

Tyding og bruk

gjere lang eller lengre;

forlengje

Døme

lengje ein veg;
lengje ein frist

langt

adverb

Opphav

Tyding og bruk

med stor avstand;
fjernt
Døme
- langt unna;
- gå langt og lenger enn langt;
- det er ikkje så langt dit;
- det var langt mellom dei interessante innslaga;
- vere i slekt langt ute;
- eg har ikkje tenkt så langt;
- målet er å kome lengst mogleg
brukt i uttrykk for motsetning
Døme
- det blir noko langt anna
med stor tidsavstand;
framskriden i tid
Døme
- langt på dag;
- langt opp i åra;
- det er langt fram til vi er ferdige;
- det ligg nok lenger fram i tida
brukt forsterkande: mykje, i stor grad
Døme
- det går langt betre enn vi trudde;
- det var langt vanskelegare enn vi hadde venta;
- langt dei fleste var positive til innlegget

Faste uttrykk

drive det for langt
gå over grensa for kva som høver seg
gå for langt
gå for vidt;
overdrive
nei, no går det for langt!
i det lengste
så lenge som mogleg
langt om lenge
etter lang tid;
omsider
langt på veg
i stor grad
dei er langt på veg samde om ei avtale
på langt nær
slett ikkje;
på ingen måte
planen er på langt nær oppfylt enno;
dei er ikkje på langt nær klare til å dra
sitje langt inne
vere vanskeleg å oppnå
sigeren sat langt inne
sjå langt etter
lengte etter utan å kunne få
eg kan nok sjå langt etter den skuleplassen
så langt råd er
i den grad det er mogleg
vere like langt
vere tilbake til utgangspunktet
da er vi like langt

lengje 1, lenge 1

substantiv hokjønn

Opphav

i tydinga ‘taustropp, kjetting’ frå mellomnedertysk; i tydinga ‘strimmel’ av lang (

Tyding og bruk

lykkje, stropp av tau eller kjetting til å slå om gods som skal heisast opp
lengd (2);
strimmel, særleg av skinn eller hud

lenge 2

adverb

Opphav

norrønt lengi, av lang

Tyding og bruk

(i) lang tid

Døme

vare lenge;
det er lenge å vente;
lenge før;
lenge etter;
dei har ikkje vore her på lenge;
for lenge sidan;
dei venta både lenge og vel

Faste uttrykk

ha lenge att/igjen
ha lang tid att å leve
han har ikkje lenge att;
dei trudde dei hadde lenge igjen
langt om lenge
etter lang tid;
omsider

til stades

Tyding og bruk

Sjå: stad

som er på den gjeldande plassen
Døme
- alle elevane er til stades;
- fyrsten var sjølv til stades
som er eller eksisterer i ein samanheng;
tilgjengeleg, nærverande;
finst
Døme
- føresetnadene er ikkje lenger til stades

stad 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt staðr; samanheng med stå (

Tyding og bruk

avgrensa geografisk område;
flekk (2), plass
Døme
- finne ein høveleg stad til leirplass;
- fastsetje tid og stad for møtet
- - finnestad
  - møtestad
  - samlingsstad
  - stoppestad
omgjevnad, område;
miljø (2);
by (1, 1), bygd (1), strøk (2)
Døme
- vere frå ein liten stad;
- reise frå stad til stad;
- ha ein fin stad ved sjøen;
- ein stad å vere
- - arbeidsstad
  - bustad
  - landstad
  - skjenkjestad
  - utestad
mindre, avgrensa del av noko større
Døme
- det var feil fleire stader i boka;
- han hadde brot tre stader i foten;
- det var ein stad mellom femti og seksti tilhøyrarar
hjelp;
varig verknad;
traustleik
Døme
- det er ikkje nokon stad i det

Faste uttrykk

den evige staden
Roma
ein viss stad
- do (2, toalett (1)
  han måtte skunde seg ein viss stad
- helvete (1)
  han ba dei reise ein viss stad
- ræv, bak (1, 1);
  underliv (1)
  ho fall på isen og slo seg ein viss stad;
  den rekninga kan du stikke ein viss stad
finne stad
hende
hendinga fann stad for to år sidan
i nokons stad
i same stilling eller situasjon som ein annan person er i
tenk deg i min stad;
ein vikar kom inn i hennar stad
same staden
tilvising til ein stad i ein tekst som er nemnd tidlegare;
forkorta sst.
til stades
- som er på den gjeldande plassen
  alle elevane er til stades;
  fyrsten var sjølv til stades
- som er eller eksisterer i ein samanheng;
  tilgjengeleg, nærverande;
  finst
  føresetnadene er ikkje lenger til stades

ein tanke

Tyding og bruk

lite grann;

Sjå: tanke

Døme

ein tanke sukker i teen;
flytte bordet ein tanke lenger til høgre

tanke 1

substantiv hankjønn

Opphav

av lågtysk danke; samanheng med takk ( og tykkje

Tyding og bruk

det å tenkje på noko;
tankeverksemd
Døme
- vere klar i tanken;
- kome i djupe tankar;
- ha noko i tankane;
- tankane gjekk i alle retningar
det ein tenkjer;
førestilling i medvitet
Døme
- berre ha éin tanke i hovudet;
- ein edel tanke;
- eg kan ikkje halde ut den tanken;
- tanken slo ned i han;
- leike med tanken
måte å tenkje om noko på;
syn (8), oppfatning (2), formeining
Døme
- tenkje gamle tankar;
- tanken har slått meg;
- kven har sett dei på den tanken?
- ha høge tankar om seg sjølv
evne til tenking;
forstand, intelligens, vit
Døme
- den menneskelege tanken;
- late tanken vere fri;
- ein tankens mann
plan (1, meining, avgjerd, føremål
Døme
- jau, det er tanken;
- det var tanken å kome;
- tanken bak vedtaket
medfølande tanke (1, 3);
omsorg, omsyn, omtanke (2)
Døme
- ho har slik tanke for dei sjuke;
- sende ein tanke til dei fattige
lita mengd av noko;
smak (3)
Døme
- ein tanke sukker i teen;
- flytte bordet ein tanke lenger til høgre

Faste uttrykk

ein tanke
lite grann;
ein smule
ein tanke sukker i teen;
flytte bordet ein tanke lenger til høgre
falle i tankar
vere åndsfråverande
få ut av tankane
slutte å tenkje på
ho fekk ikkje hendinga ut av tankane
med tanke på
av eller med omsyn til;
når det gjeld

vende seg bort

Tyding og bruk

Sjå: vende

snu seg slik at ein ikkje lenger har framsida mot noko eller nokon
Døme
- vende seg bort frå fjernsynet;
- ikkje vend deg bort frå meg når eg snakkar til deg!
få eit meir distansert forhold til;
trekkje seg unna
Døme
- han har vendt seg bort frå familien sin

Side 1 av 19

Resultat per side: