Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 218 oppslagsord

leiar

substantiv hankjønn

Opphav

i tydinga ‘avisartikkel’ frå engelsk leader; av leie (3

Tyding og bruk

  1. person som leier noko;
    Døme
    • leiaren av ei verksemd
  2. avisartikkel som står på fast plass, og som gjev uttrykk for det redaksjonelle synet i ei sak
  3. stoff eller lekam som leier varme eller elektrisitet
    Døme
    • kopar er ein god leiar
  4. kanal eller liknande som leier noko

Faste uttrykk

  • dagleg leiar
    yrkestittel for person som står ansvarleg for drift og leiing av ei verksemd
  • parlamentarisk leiar
    person som leier ei partigruppe i nasjonalforsamlinga

leie 3

leia

verb

Opphav

norrønt leiða, kausativ til lide

Tyding og bruk

  1. føre med seg eller etter seg i handa eller i eit band
    Døme
    • leie eit barn;
    • dei leier kvarandre
  2. føre i ei viss lei
    Døme
    • leie kloakken ut i sjøen;
    • ho leidde samtala inn på eit nytt emne
    • brukt som adjektiv:
      • eit leiande spørsmål
  3. stå i spissen for;
    vere leiar for
    Døme
    • leie eit firma
    • brukt som adjektiv:
      • ha ei leiande stilling
  4. føre vidare elektrisitet eller varme
    Døme
    • vatn leier elektrisitet
  5. vere først i ei tevling
    Døme
    • nordmannen leidde med fem sekund

Faste uttrykk

  • leie an
    gå først
    • leie an i utviklinga
  • leie ut
    dra slutningar for eit einskildtilfelle ut frå ein allmenn regel;
    utleie

ta regien

Tyding og bruk

ta styringa over noko;
stå fram som leiar;
Sjå: regi
Døme
  • han tok regien over oppussinga

meir i namnet enn i gagnet

Tyding og bruk

meir i ord enn i handling;
Sjå: namn
Døme
  • vere leiar meir i namnet enn i gagnet

dagleg leiar

Tyding og bruk

yrkestittel for person som står ansvarleg for drift og leiing av ei verksemd;
Sjå: dagleg, leiar

kunne si katekisme

Tyding og bruk

Sjå: katekisme
  1. om eldre forhold: kunne læresetningane i katekismen og dermed kunne bli konfirmert
  2. kunne eller vite tinga ein treng;
    kunne sine saker
    Døme
    • ein god leiar må kunne si katekisme

elektrolytisk leiar

Tyding og bruk

leiar (3) der elektrisiteten blir ført av elektrolytiske ion;

i spissen for

Tyding og bruk

vere leiar for;
Sjå: spiss

peike ut

Tyding og bruk

velje ut, nemne opp;
Sjå: peike
Døme
  • peike ut ein ny leiar

parlamentarisk leiar

Tyding og bruk

person som leier ei partigruppe i nasjonalforsamlinga;