Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 238 oppslagsord

kor 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt kórr, gjennom mellomalderlatin; frå gresk khoros ‘kordans’

Tyding og bruk

  1. gruppe som syng ein- eller fleirstemmig;
    Døme
    • syngje i kor;
    • eg er med i eit blanda kor
  2. gruppe av bakgrunnssongarar for ein vokalist
  3. i pop- og jazzmusikk: improvisert spel
    Døme
    • køyre kor
  4. flokk som seier noko samstundes
    Døme
    • skrike i kor;
    • dei protesterte i kor
  5. musikkstykke for kor (1, 1);
    Døme
    • alle song med på koret
  6. del av kyrkja der altaret står (og der kyrkjekoret ofte held til)
    Døme
    • presten står framme i koret
  7. i antikken: personar som laga framsyningar med song og dans;
    personar som medopplevde og kommenterte handlinga i eit drama med songen og dansen sin

kor 2

adverb

Opphav

norrønt hvar

Tyding og bruk

  1. Døme
    • kor går det?
  2. i kva mon, utstrekning, grad eller liknande
    Døme
    • du veit ikkje kor eg har venta;
    • kor langt er det?
    • nei, kor stor du er vorten!
  3. Døme
    • kor skal du?
    • kor skal vi møtast?

Faste uttrykk

  • kor som er
    korleis det så går;
    i alle høve
    • dette skal vi gjennomføre kor som er
  • kor som helst
    likegyldig på kva for stad;
    overalt
    • eg kan falle i søvn kor som helst

kore

kora

verb

Tyding og bruk

  1. syngje i kor (1, 2)
    Døme
    • ho har kora for mange kjende artistar

kor lenge var Adam i paradis?

Tyding og bruk

kor lenge varte lykka eller idyllen?
Sjå: paradis

paradis

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt paradís, gjennom latin og gresk; frå persisk ‘hage’

Tyding og bruk

  1. Guds hage, der Adam og Eva først heldt til, ifølgje Det gamle testamentet;
  2. bustad for dei frelste etter døden;
  3. særleg innbydande og vakker stad;
    ideell tilhaldsstad
    Døme
    • staden er eit paradis for ungar
  4. barneleik der ein hoppar i oppteikna ruter på bakken
    Døme
    • hoppe paradis

Faste uttrykk

  • det tapte paradiset
    forvunnen eller tapt lykketilstand
  • kor lenge var Adam i paradis?
    kor lenge varte lykka eller idyllen?
  • slangen i paradiset
    det vonde som trugar eller øydelegg lykka

papirplan

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

plan som ikkje kan gjennomførast;
urealistisk plan
Døme
  • kor mange millionar har vi brukt på desse papirplanane som berre hamnar rett i boskorga?

papirkvern

substantiv hokjønn

Opphav

jamfør kvern

Tyding og bruk

person eller institusjon som sender ut mange (innhaldslause) skriv;
Døme
  • ingen veit kor saka står i den offentlege papirkverna

oie seg

Tyding og bruk

ynke seg;
jamre seg;
Sjå: oie
Døme
  • dei oia seg over kor sjuk han var

kjenne nokon/noko på namn

Tyding og bruk

vite namnet på nokon eller noko, utan å vite mykje om det nemnde;
Sjå: namn
Døme
  • eg kjenner henne berre på namn;
  • vi kjenner byen på namn, men er usikre på kor han ligg i verda

setje/stille lyset sitt under ei skjeppe

Tyding og bruk

la vere å vise kor flink eller dyktig ein er;
Sjå: lys, skjeppe