Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 50 oppslagsord

hat

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt hatr

Tyding og bruk

varande, sterk uvilje eller fiendskap mot noko eller nokon;
Døme
  • ho er full av hat

Faste uttrykk

  • bere/nære hat til
    hate nokon eller noko
    • han ber eit stort hat til alle morgonmenneske;
    • dei nærte hat til fiendane sine
  • leggje for hat
    begynne å hate noko eller nokon
    • katten har lagt meg for hat;
    • ho la naboen for hat

hate

hata

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt hata

Tyding og bruk

  1. bere hat til
    Døme
    • hate nokon av heile sitt hjarte
  2. mislike sterkt;
    Døme
    • eg hatar å vaske opp

ekte hat trick

Tyding og bruk

det at ein spelar skårar tre mål etter kvarandre i ein omgang, utan at andre spelarar lagar mål i mellomtida;
Sjå: hat trick

bere/nære hat til

Tyding og bruk

hate nokon eller noko;
Sjå: hat
Døme
  • han ber eit stort hat til alle morgonmenneske;
  • dei nærte hat til fiendane sine

leggje for hat

Tyding og bruk

begynne å hate noko eller nokon;
Sjå: hat
Døme
  • katten har lagt meg for hat;
  • ho la naboen for hat

flamme opp

Tyding og bruk

Sjå: flamme
  1. ta til å brenne kraftig igjen
    Døme
    • brannen flammar opp;
    • bålet flamma opp att
  2. ta til med ny styrke;
    brått og kraftig kome til syne
    Døme
    • sinne og hat flamma opp;
    • krigen flamma opp att;
    • det flamma opp ein ilter debatt i partiet
  3. brått syne teikn på sterk affekt
    Døme
    • auga flamma opp

breiddfull

adjektiv

Opphav

av breidd (1

Tyding og bruk

fylt til kanten;
heilt full;
Døme
  • eit breiddfullt spann;
  • han var breiddfull av gode historier;
  • vere breiddfull av hat og hemnlyst

blind

adjektiv

Opphav

norrønt blindr

Tyding og bruk

  1. som ikkje kan sjå;
    utan synsevne
    Døme
    • vere blind;
    • vere blind på eitt auge
  2. i overført tyding: som manglar forståing (for);
    Døme
    • vere blind for dei nære tinga;
    • kjærleik gjer blind;
    • stire seg blind på noko;
    • blindt hat
    • brukt som adverb
      • rette seg blindt etter direktivet
  3. Døme
    • eit blindt skjer

Faste uttrykk

  • blind alarm
    falsk alarm
  • blind flekk
    • område der synsnerven går gjennom netthinna og synsbiletet såleis ikkje kan oppfattast
    • i overført tyding: noko ein ikkje ser eller er merksam på
  • blind høne finn også korn
    ein person utan føresetnader kan også slumpe til å finne det rette
  • ende blindt
    ikkje føre fram;
    ikkje føre vidare
  • stire seg blind på
    vere så oppteken av noko at ein mister evne til å sjå det på ein annan måte

inkarnasjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå seinlatin incarnatio, av latin incarnare; jamfør inkarnere

Tyding og bruk

  1. lekamleggjering, personifisering av ein idé eller eigenskap
    Døme
    • han var sjølve inkarnasjonen av hat og djevelskap
  2. det at ein guddom viser seg i form av eit menneske eller eit dyr

odiøs

adjektiv

Opphav

gjennom fransk; frå latin , av odium ‘hat’

Tyding og bruk

  1. som kan skape uvilje;
    Døme
    • ordet har ein odiøs klang
  2. Døme
    • eit odiøst spørsmål