Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
9 treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

fotgjengar

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør -gjengar

Tyding og bruk

person som går til fots på veg eller gate
Artikkelside

gåande

adjektiv

Opphav

presens partisipp av gå (1

Tyding og bruk

  1. som går
  2. brukt som substantiv: fotgjengar
    Døme
    • bilistar og gåande
  3. framkomeleg til fots
    Døme
    • vegen er ikkje gåande

Faste uttrykk

  • halde gåande
    drive på med;
    halde i gang
    • dei heldt det gåande med festing heile natta;
    • halde drifta gåande;
    • halde fabrikken gåande
Artikkelside

-gjengar

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med gå (1

Tyding og bruk

suffiks som skildrar ein som går på den måten førsteleddet nemner;
Artikkelside

refleks

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin; jamfør reflektere

Tyding og bruk

  1. tilbakekasta lys;
    (svak) avspegling
    Døme
    • bli blenda av refleksen
  2. ting som reflekterer lys, til dømes på køyretøy eller fotgjengar
    Døme
    • bruk refleks i haustmørkeret!
  3. ufrivillig og umedviten reaksjon i form av rørsle eller kjertelsekresjon, utløyst gjennom nervesystemet av ein sansepåverknad
    Døme
    • suging hos nyfødde er ein medfødd refleks
  4. i overført tyding: verknad, følgje (1, 1)
    Døme
    • konkursen er ein refleks av den økonomiske krisa

Faste uttrykk

  • på refleks
    utan å tenkje seg om
    • politikarane handla på refleks
Artikkelside

bremse 2

bremsa

verb

Tyding og bruk

  1. minke eller stogge farten;
    Døme
    • sjåføren bremsa for ein fotgjengar;
    • lære ungane å bremse med skia
  2. i overført tyding: dempe;
    halde att
    Døme
    • bremse nedgangen i økonomien;
    • bremse fråflyttinga
    • brukt som adjektiv:
      • tiltaka hadde ein bremsande verknad
  3. roe ned hest ved å bruke bremse (1, 3)

Faste uttrykk

  • bremse ned
    setje ned farten (ved å bruke bremse)
    • han greidde ikkje å bremse ned i tide
  • bremse opp
    stogge heilt eller setje farten kraftig ned (ved å bruke bremse)
    • ho bremsa opp og sette frå seg sykkelen;
    • epidemien er i ferd med å bremse opp
Artikkelside

subway

substantiv hankjønn

Uttale

søbˊvei

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

  1. i England: (fotgjengar)undergang
Artikkelside

gåar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som går til fots;
Artikkelside

fotgangar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

refleksbrikke

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

lysreflekterande brikke til bruk for fotgjengar i mørkeret
Artikkelside