Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
62 результатів

Словник нюношка 62 oppslagsord

fat

іменник середній

Походження

norrønt fat; samanheng med fate , opphavleg ‘noko som fatar om noko’

Значення та вживання

  1. flatvoren skål (1, 1) til å ha mat på
    Приклад
    • eit fat med kaker;
    • dekkje på med koppar og fat
  2. tønneforma kar
    Приклад
    • øl frå fat
  3. rommål for petroleum (1 fat = 158,99 liter)

Фіксовані вирази

  • halde fingrane av fatet
    halde seg unna
  • krevje hovudet til nokon på eit fat
    (etter Matt 14,8 f. og Mark 6,25 f.) krevje at nokon blir avretta;
    krevje at nokon blir ofra som syndebukk
Сторінка статті

fate

fata

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt fata; samanheng med fat og fatte

Значення та вживання

  1. Приклад
    • fate tak i noko
  2. fengje, ta fyr
    Приклад
    • veden fatar
Сторінка статті

hovud

іменник середній

Походження

norrønt hǫfuð

Значення та вживання

  1. kroppsdel over eller framfor halsen på menneske og dyr, med hjerne, sanseorgan, munn og opning for luftvegane
    Приклад
    • få ein stein i hovudet;
    • ha vondt i hovudet;
    • han fall og slo seg i hovudet;
    • eit troll med tre hovud
  2. Приклад
    • betale skatt per hovud;
    • viss vi deler utlegga likt, blir det 200 kroner per hovud
  3. Приклад
    • ha hovudet fullt av planar;
    • dette er ikkje etter mitt hovud;
    • fordreie hovudet på nokon;
    • det er berre sport som står i hovudet på dei;
    • kunne noko i hovudet
  4. øvre del av noko eller noko med form som kan likne på eit hovud (1)
    Приклад
    • ei pipe med utskore hovud

Фіксовані вирази

  • bli raud i hovudet
  • bruke hovudet
    tenkje klokt
    • no må du bruke hovudet her
  • bry hovudet sitt med noko
    spekulere eller gruble på noko vanskeleg
    • dette treng du ikkje bry hovudet ditt med
  • bøye hovudet
    syne teikn på audmjukskap, skam eller sorg
  • dreie hovudet rundt på
    gjere nokon forvirra;
    gjere nokon forelska i seg
  • fordreie hovudet på
    gjere nokon forelska i seg;
    gjere innbilsk
  • følgje sitt eige hovud
    ikkje bry seg om råd frå andre
  • få noko inn i hovudet på nokon
    få nokon til å forstå eller lære noko
    • læraren prøvde å få pensumet inn i hovudet på elevane
  • gjere eit hovud kortare
    avrette ved å hogge hovudet av
  • gå på hovudet
    falle framover
  • gå til hovudet på
    • bli ør eller rusa
      • vinen gjekk rett til hovudet på meg
    • bli overmodig
      • suksessen gjekk til hovudet på henne
  • ha eit godt hovud
    vere intelligent
    • ho har eit godt hovud
  • ha/halde hovudet over vatnet
    greie seg så vidt
    • dei fekk nok støtte til å ha hovudet over vatnet i ei veke til;
    • det er så vidt verksemda held hovudet over vatnet utan driftstilskot
  • ha stort hovud og lite vit
    vere dum
  • ha tak over hovudet
    ha husrom
  • halde hovudet høgt
    vise teikn på sjølvkjensle eller stoltheit
  • halde hovudet kaldt
    tenkje klart eller bevare dømekrafta, særleg i ein vanskeleg situasjon
  • henge med hovudet
    vere motlaus eller nedtrykt
  • hol i hovudet
    dumt, vanvettig;
    bort i natta
  • klø seg i hovudet
    syne teikn på rådville
    • klø seg i hovudet over situasjonen
  • krevje hovudet til nokon på eit fat
    (etter Matt 14,8 f. og Mark 6,25 f.) krevje at nokon blir avretta;
    krevje at nokon blir ofra som syndebukk
  • la hovuda rulle
    • avrette i mengd
    • nådelaust avsetje eller døme leiande personar
  • leggje hovudet i bløyt
    tenkje hardt
  • lyst hovud
    flink og intelligent person
    • han er det lyse hovudet i klassa
  • med hovudet i hendene
    initiativlaus;
    utan å gjere noko
  • med hovudet under armen
    utan å tenkje;
    ikkje bruke hovudet
  • med lyfta hovud
    med stoltheit;
    med sjølvtillit
  • miste hovudet
    miste fatninga;
    bli rådvill
    • han mistar hovudet når han blir stressa
  • over hovudet på nokon
    • liggje på for høgt nivå for målgruppa
      • brøkrekning gjekk over hovudet på elevane
    • ta ei avgjerd utan å rådspørje eller varsle den det gjeld
      • avgjerda blei teken over hovudet på dei tilsette
  • rekne i hovudet
    rekne i tankane, utan nedskrivne tal
  • riste på hovudet
    syne teikn på nekting, vonløyse eller at ein er oppgjeven
  • setje/stille saka på hovudet
    snu opp ned på eller framstille ei sak stikk imot dei faktiske tilhøva
    • dei nye opplysningane set saka på hovudet;
    • domen stilte saka på hovudet
  • setje seg noko i hovudet
    bestemme seg for å gjennomføre noko;
    få ein fiks idé som ein ikkje vil endre på
  • stange/renne hovudet mot veggen
    møte uovervinnelege hindringar
    • vi prøver å få svar, men stangar hovudet i veggen;
    • dei renner hovudet i veggen, uansett kor vi spør etter hjelp
  • stikke hovuda saman
    leggje hemmelege planar eller liknande
  • stikke hovudet fram
    våge å vise seg eller hevde seg
    • ho har fleire gonger stukke hovudet fram i avisdebatten
  • stikke hovudet i sanden
    ikkje vilje sjå ubehagelege sanningar i auga
  • stå på hovudet
    • stå opp ned
    • vere endevend eller i vill uorden
      • vi må rydde, heile kjøkenet står på hovudet
  • ta seg vatn over hovudet
    ta på seg noko ein ikkje greier
    • eg er redd vi har teke oss vatn over hovudet med dette prosjektet
  • vekse ein over hovudet
    vinne over ein;
    ta makta frå ein
    • alle arbeidsoppgåvene veks meg over hovudet
Сторінка статті

sleikjepott, sleikepott, slikkepott

іменник чоловічий

Походження

til pott

Значення та вживання

  1. reiskap til å skrape matrestar av gryte, fat eller liknande
Сторінка статті

trakt 2, trekt

іменник жіночий

Походження

gjennom lågtysk, frå mellomalderlatin; opphavleg av latin trajicere ‘slå frå eit fat over i eit anna’

Значення та вживання

  1. kjegleforma hol reiskap med tut nedst, brukt til å føre væske over på flasker eller liknande med smal hals
    Приклад
    • helle saft i flaska gjennom ei trakt
  2. hol gang eller passasje som minner om ei trakt (2, 1)
Сторінка статті

sølvfat, sylvfat

іменник середній

Значення та вживання

fat av sølv (2)

Фіксовані вирази

  • servere noko på sølvfat
    gjere noko svært lett for nokon å oppnå
    • dei fekk servert sigeren på sølvfat
Сторінка статті

tallerk, tallerken

іменник чоловічий

Походження

av lågtysk tallorken; jamfør fransk tailloir

Значення та вживання

  1. meir eller mindre flatt fat (1) som rommar mat for ein enkelt person
    Приклад
    • flat tallerk;
    • ha mat på tallerken;
    • dekkje på fire tallerkar
  2. så mykje mat som det er plass til på ein tallerk (1)
    Приклад
    • ete ein tallerk suppe
  3. ting med form som ein tallerk
    Приклад
    • tallerken på ein platespelar

Фіксовані вирази

  • flygande tallerk
    ukjend, svevande ting på himmelen med form som ein tallerk;
    ufo
Сторінка статті

tappe

tappa

дієслово

Походження

norrønt tappa

Значення та вживання

  1. la væske renne eller strøyme ut av tønne, fat, røyr eller liknande ved å opne tapp (1, 2), spuns, kran eller liknande
    Приклад
    • tappe øl frå fatet;
    • ho tappar vatn i karet;
    • tappe for blod
  2. ta frå;
    tømme
    Приклад
    • tappe batteriet for straum;
    • bygda blir tappa for ungdom
  3. Приклад
    • tappe ei myr
  4. få tak i informasjon på ulovleg måte ved å kople seg på dataanlegg, telefonar eller liknande
    Приклад
    • tappe telefonsamtalar;
    • dei har tappa informasjon frå databasar
  5. føye saman to trestykke ved hjelp av tappar (1;

Фіксовані вирази

  • tappe ned
    minske vasstanden
    • tappe ned innsjøen;
    • vassmagasina er tappa ned
Сторінка статті

skål 1

іменник жіночий

Походження

norrønt skál; same opphav som skal og skilje (1

Значення та вживання

  1. mindre, rundt kar eller fat, ikkje så djup som bolle (1
    Приклад
    • kopp og skål;
    • det stod ei skål med epler på bordet;
    • han sette skålene på bordet
  2. glas eller beger med drykk som ein drikk som gratulasjon, med ynskje om lykke, hylling eller liknande;
    Приклад
    • drikke ei skål for bursdagsbarnet
  3. noko som er forma som ei skål (1, 1)
    Приклад
    • skålene på ei sølje;
    • skålene på ei harv
  4. den delen av ein bh som støttar eller omsluttar eit bryst;
  5. trestykke som forsterkar ei (knekt) mast eller liknande

Фіксовані вирази

  • ei anna skål
    ei anna sak enn den som blir drøfta
  • gje i skåla
    leggje pengar i innsamlingsbørse eller liknande som går rundt;
    donere pengar
Сторінка статті

panne 1

іменник жіночий

Походження

norrønt panna, gjennom lågtysk, frå mellomalderlatin; av latin patina ‘skål, fat’

Значення та вживання

  1. koke- eller steikjekar
    Приклад
    • frese grønsakene i panna
  2. stort kar til å varme opp store mengder væske i, nytta til dømes i brygging, vasking og liknande
  3. takstein;

Фіксовані вирази

  • pott og panne
    den som ordnar alt
    • ho er pott og panne i bedrifta
Сторінка статті