Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
18 treff

Nynorskordboka 18 oppslagsord

erklære

erklæra

verb

Opphav

frå tysk ‘gjere klar’

Tyding og bruk

uttale offentleg;
formelt slå fast;
Døme
  • erklære at ein er kandidat til vervet;
  • erklære området som smittefarleg;
  • erklære krig
Artikkelside

ta sigeren på forskot

Tyding og bruk

erklære seg som vinnar før tevlinga er over;
Sjå: forskot, siger
Døme
  • sjølv om dei er gode, kan dei ikkje ta sigeren på forskot
Artikkelside

siger

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt sigr

Tyding og bruk

  1. det å vinne i ei tevling, ein kamp, krig, eit val eller liknande
    Døme
    • laget tok ein viktig siger;
    • ho vann sigeren over motstandaren;
    • tre strake sigrar
  2. det at ei sak, ein plan eller liknande får suksess
    Døme
    • vedtaket er ein stor siger for kvinnene;
    • kjempe ei sak fram til siger

Faste uttrykk

  • gå av med sigeren
    vinne
  • gå frå siger til siger
    vinne gjentekne gonger
  • ta heim sigeren
    vinne
  • ta sigeren på forskot
    erklære seg som vinnar før tevlinga er over
    • sjølv om dei er gode, kan dei ikkje ta sigeren på forskot
Artikkelside

vedkjenne

vedkjenna

verb

Opphav

av ved (2 og kjenne (2

Tyding og bruk

stå ved ansvaret sitt for noko;
innrømme
Døme
  • vedkjenne syndene sine;
  • dei vedkjenner at det er eit stort ansvar å oppdra barn

Faste uttrykk

  • vedkjenne seg
    • vere ved;
      innrømme;
      vedgå (1)
      • vedkjenner seg at dei stundom gjer feil
    • kjennast ved som sin;
      erklære at ein er knytt til
      • vedkjenne seg opphavet sitt;
      • vedkjenne seg den kristne læra
Artikkelside

prise 1

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom lågtysk; frå fransk prendre ‘ta’

Tyding og bruk

handelsfartøy (med last) som er teke som krigsbytte

Faste uttrykk

  • god prise
    fartøy ått av ein fiendestat (eller nøytralt fartøy som har brote nøytralitetsreglane) som ein krigførande stat har rett til å føre i land og eigne til seg
    • erklære skipet som god prise
Artikkelside

konkurs 2

adjektiv

Opphav

av konkurs (1

Tyding og bruk

ute av stand til å betale gjelda
Døme
  • erklære seg konkurs;
  • verksemda er konkurs

Faste uttrykk

  • gå konkurs
    bli erklært betalingsudyktig og miste råderetten over formuen
  • slå nokon konkurs
    erklære person eller verksemd som betalingsudyktig, noko som tek råderetten over formua frå personen eller verksemda
Artikkelside

forskot 2, forskott 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå tysk

Tyding og bruk

  1. betaling, yting på førehand
    Døme
    • få forskot på løna;
    • betale forskot
  2. tidlegare tidspunkt enn det eigenlege eller fastsette;
    Døme
    • betale på forskot

Faste uttrykk

  • ta sigeren på forskot
    erklære seg som vinnar før tevlinga er over
    • sjølv om dei er gode, kan dei ikkje ta sigeren på forskot
  • ta sorgene på forskot
    uroe seg for konsekvensane av eit negativt utfall før ein veit kva utfallet blir;
    uroe seg unødig
    • la oss ikkje ta sorgene på forskot
Artikkelside

vedkjenne seg

Tyding og bruk

Sjå: vedkjenne
  1. vere ved;
    innrømme;
    Døme
    • vedkjenner seg at dei stundom gjer feil
  2. kjennast ved som sin;
    erklære at ein er knytt til
    Døme
    • vedkjenne seg opphavet sitt;
    • vedkjenne seg den kristne læra
Artikkelside

tillitserklæring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å erklære eller syne at ein har tillit til ein person, ei gruppe eller liknande;
Døme
  • nominasjonen er ei stor tillitserklæring
Artikkelside

slå nokon konkurs

Tyding og bruk

erklære person eller verksemd som betalingsudyktig, noko som tek råderetten over formua frå personen eller verksemda;
Sjå: konkurs
Artikkelside
Side 1 av 2