Avansert søk

Nynorskordboka 574 oppslagsord

adjektiv

som må følgje visse reglar, eit visst mønster eller liknande;
pålagd, forpliktande;
ikkje fri
Døme
- bunde mandat;
- bunden fullmakt;
- bunden arbeidstid;
- dei bundne kostnadene på budsjettet har auka
i språkvitskap, om substantiv og adjektiv: som står i ei form som tener til å individualisere og peike ut som kjend
Døme
- «guten» er bunden form eintal av «gut»;
- dei bundne formene av substantiva
brukt som etterledd i samansetningar
- - jordbunden
  - stadbunden
  - tradisjonsbunden

bunden form
stil som følgjer visse faste reglar, særleg med omsyn til rim og rytme
Shakespeare skreiv stort sett i bunden form

verb

norrønt binda

knyte, feste med tau, reip eller liknande
Døme
- binde på seg eit hovudplagg;
- binde eit tau kring noko;
- binde om sår;
- binde opp greinene på ein bærbusk
lage eller gjere i stand med å flette, knyte eller feste på annan måte
Døme
- binde kornband;
- binde korger;
- binde inn ei bok
strikke (1, spøte (2
Døme
- binde hoser
få til å feste seg;
knyte fast til seg;
halde på plass
Døme
- grasrota bind jorda;
- steinane skal binde kvarandre i muren;
- sementen bind
i kjemi: vere knytt til
Døme
- reint jern finst ikkje i naturen, det er bunde til andre stoff
vere, bli (fast) knytt til eller avhengig av noko(n)
Døme
- vere bunden til familien;
- ho var bunden til sjukesenga
forplikte (1)
Døme
- vere bunden av konvensjonar
bringe, knyte til kvarandre
Døme
- vegen bind bygdene saman

binde kapital
plassere kapital (1, 1) slik at han ikkje kan brukast fritt
binde opp
bestemme for ein viss bruk eller ei viss verksemd
bli bunden opp av mykje skrivearbeid;
dei er skeptiske til å binde opp så mykje pengar
binde på hender og føter
ta ifrå nokon handlefridomen
bli bunden på hender og føter av regelverk og byråkrati
binde renta
fastsetje rentefot for eit lån i ein viss periode
binde seg
- forplikte seg
  forsikringsselskapet bind seg til å gjere opp for skaden;
  ho ville ikkje binde seg til nokon
- oppføre seg ufritt;
  presse seg over evne
  dansarane bind seg for mykje

substantiv hokjønn

i bunden form eintal: lære om treeininga

substantiv hokjønn

stort tal;
stort kvantum, masse
Døme
- ei heil mengd med folk;
- plukke mengder av blomstrar;
- det har kome ei mengd snø
så eller så mykje;
kvantum, masse;
tal (3)
Døme
- ei høveleg mengd feitt i kosten
- - kalorimengd
  - nedbørmengd
i matematikk: samling av element (7)
Døme
- endeleg mengd;
- uendeleg mengd;
- tom mengd
- - delmengd
i bunden form eintal: storhopen, dei fleste;
allmenta, massen
Døme
- skilje seg ut frå mengda
i bunden form eintal: samling av menneske;
folkemasse, folkemengd (1)
Døme
- oppdage ein kjenning i mengda