Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
79 результатів

Словник нюношка 79 oppslagsord

omgrep

іменник середній

Походження

av dansk begreb og tysk Umgriff ‘det å gripe om noko’

Значення та вживання

  1. klart avgrensa og allmenngyldig førestilling om dei karakteristiske fellestrekka ved ein viss type ting, vesen eller fenomen
    Приклад
    • omgrepet ‘fred’;
    • grammatiske omgrep;
    • eit juridisk omgrep
  2. grunnleggjande forståing;
    Приклад
    • etter mine omgrep er dette ei dårleg løysing;
    • fritid var eit ukjent omgrep for dei
  3. velkjend førestilling
    Приклад
    • oljebyen Stavanger er no eit omgrep
Сторінка статті

sirkeldefinisjon

іменник чоловічий

Значення та вживання

definisjon av eit ord eller omgrep som innheld det ordet eller omgrepet som skal definerast, eller som innheld ord som i sin tur blir definert ved hjelp av det opphavlege ordet
Сторінка статті

sinnbilete, sinnbilde

іменник середній

Походження

etter tysk; av sinn (1

Значення та вживання

sanseleg teikn for eller bilete på eit omgrep;
Приклад
  • vere eit sinnbilete på noko
Сторінка статті

underomgrep

іменник середній

Значення та вживання

omgrep som er underordna eit anna omgrep
Приклад
  • 'lastebil' er eit underomgrep til 'bil'
Сторінка статті

teoretisk

прикметник

Походження

gjennom tysk, frå gresk

Значення та вживання

  1. som gjeld eller byggjer på abstrakte tankar og vurderingar;
    til skilnad frå praktisk (1)
    Приклад
    • eit reint teoretisk omgrep;
    • finne ei teoretisk forklaring
  2. som gjeld teorien i eit fag, ein kunst eller ein vitskap
    Приклад
    • teoretisk fysikk;
    • ha både teoretisk og praktisk røynsle
  3. som er usannsynleg, men mogleg;
    Приклад
    • teoretisk kunne det vel la seg gjere;
    • vona om å finne dei var no reint teoretisk
Сторінка статті

tal

іменник середній

Походження

norrønt tal

Значення та вживання

  1. matematisk eining brukt ved rekning eller teljing, nytta som uttrykk for verdi (3)
    Приклад
    • heile tal;
    • eit stort tal;
    • rasjonale tal
  2. symbol eller teikn for tal (1);
    Приклад
    • arabiske tal;
    • tala 3, 7 og 11
  3. mengd av noko;
    Приклад
    • talet på ulykker aukar;
    • fleire tusen i talet;
    • ho har ikkje tal på kor mange dei var
  4. grammatisk kategori som markerer om eit omgrep omfattar éi eller fleire einingar;
    Приклад
    • samsvarsbøying i person og tal
  5. brukt som etterledd i samansetningar som nemner ein viss tidsperiode

Фіксовані вирази

  • imaginære tal
    tal som multipliserte med seg sjølv gjev eit negativt produkt;
    motsett reelle tal
  • like tal
    tal som kan delast med to;
    partal
  • raude tal
    tal som syner underskot i rekneskapen for ein driftsperiode
  • reelle tal
    samnemning for alle rasjonale og irrasjonale tal;
    motsett imaginære tal
  • svarte tal
    tal som syner overskot i rekneskapen for ein driftsperiode
  • ulike tal
    tal som ikkje kan delast med to;
    oddetal
Сторінка статті

vid 2

прикметник

Походження

norrønt víðr

Значення та вживання

  1. med stor breidd og utstrekning
    Приклад
    • ei vid slette;
    • vidt utsyn;
    • den store, vide verda;
    • vere kjend i vide krinsar;
    • bukselinninga er for vid
  2. som omfattar mykje
    Приклад
    • i vid meining;
    • kultur er eit vidt omgrep;
    • ein vid definisjon
  3. brukt som adverb: langt
    Приклад
    • reise vidt omkring;
    • gå for vidt med krava
  4. brukt som forsterkande adverb: særs
    Приклад
    • på vidt forskjellige måtar

Фіксовані вирази

  • i det vide og det breie
    svært omstendeleg
    • ho la ut i det vide og det breie
  • på vidt gap
    heilt open;
    vidopen
    • setje døra på vidt gap;
    • med kjeften på vidt gap
Сторінка статті

uttrykk

іменник середній

Походження

etter tysk Ausdruck; frå fransk expression

Значення та вживання

  1. det å vise seg;
    det å kome fram
    Приклад
    • la kjenslene kome til uttrykk;
    • kritikken kjem til uttrykk i avisspaltene;
    • gje uttrykk for stor sorg
  2. Приклад
    • setje opp eit forundra uttrykk
  3. synleg innleving
    Приклад
    • tolke diktet med uttrykk;
    • leggje uttrykk i songen
  4. språkleg utforming;
    Приклад
    • ord og uttrykk frå talemålet;
    • bruke sterke uttrykk;
    • gje uttrykk for tankane sine
  5. teikn eller samband av teikn som står for eit omgrep
    Приклад
    • matematiske uttrykk

Фіксовані вирази

  • fast uttrykk
    ord som ofte opptrer saman;
    frase (2, 1), idiom (1)
    • ‘å hoppe etter Wirkola’ er vorte eit fast uttrykk
Сторінка статті

saman

прислівник

Походження

norrønt saman

Значення та вживання

  1. i lag, med kvarandre
    Приклад
    • bu saman;
    • arbeide saman;
    • drikke eit glas saman;
    • eige noko saman;
    • gå saman om noko;
    • ha barn saman;
    • sitje tett saman;
    • slutte seg saman;
    • vegane bind grendene saman
  2. i gruppe eller flokk
    Приклад
    • stimle saman;
    • flokke seg saman
  3. mot kvarandre
    Приклад
    • slå hendene saman;
    • bilane støytte saman
  4. i haug, i ein masse
    Приклад
    • flyte saman;
    • samle saman;
    • ruske saman papira;
    • snøen føykte saman
  5. i hop
    Приклад
    • brette saman mjølkekartongen;
    • slå saman ei bok;
    • spikre saman ei kasse;
    • leggje saman tala;
    • alltid bli nemnde saman;
    • dei to bitane er limte saman;
    • traseen bind saman dei to kommunane;
    • dikte saman eit eventyr

Фіксовані вирази

  • alle saman
    mest om personar: alle (av eit visst tal);
    dei som er rekna med
    • dei kom, alle saman;
    • kjære alle saman!
  • alt saman
    det heile;
    det som skal reknast med
    • du får alt saman for 100 kroner
  • blande saman
    • røre saman
      • bland saman egg og mjølk
    • forveksle
      • det er vanleg å blande saman to omgrep
  • bli saman
    bli kjærastar
  • bryte saman
    • gå i stykke
      • maskinen braut saman;
      • keisardømet braut saman
    • uttrykkje sterke kjensler
      • han braut saman i gråt
    • bli avbroten
      • forhandlingane braut saman
  • henge saman
  • pakke saman
    • samle og leggje i ei veske, kasse eller liknande
      • pakke saman sakene sine
    • avslutte ei verksemd;
      gje opp
      • viss vi ikkje får fleire kundar, kan vi like godt pakke saman
  • stå saman
    vere solidarisk
  • ta seg saman
    stramme seg opp
  • til saman
    i det store og heile;
    alt i alt
    • det blir til saman 800 kroner
Сторінка статті

låne

låna

дієслово

Походження

norrønt lána; jamfør lån (2

Значення та вживання

  1. få noko til bruk ei viss tid
    Приклад
    • låne pengar;
    • låne bøker på biblioteket;
    • ho lånte bilen av mor si
  2. hente eller ta opp i seg noko frå ein annan stad eller eit anna domene
    Приклад
    • ordet er lånt frå engelsk;
    • låne eit omgrep frå økonomien
  3. i subtraksjon: forhøgje sifferet ein ynskjer å subtrahere frå med ti, og samstundes minske sifferet til venstre med éin
    Приклад
    • 5 minus 8 går ikkje, så vi må låne frå talet framfor
  4. la nokon få bruke noko ei viss tid
    Приклад
    • låne nokon noko;
    • ho lånte bort sykkelen sin;
    • bankane låner ut pengar;
    • låne namnet sitt til eit opprop

Фіксовані вирази

  • låne øyre til
    høyre velvillig på
  • på lånt tid
    med svært lite tid som står att
    • leve på lånt tid
Сторінка статті