Avansert søk

21 treff

Nynorskordboka 21 oppslagsord

børste 2

børsta

verb

Opphav

av børste (1

Tyding og bruk

pusse rein og glatt med børste;
Døme
  • børste vekk eit rusk;
  • ho børstar håret;
  • børst skiten av skoa før du set dei vekk

børste 1

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom bokmål, frå tysk Bürste ‘noko strittande’; same opphav som boste (1

Tyding og bruk

  1. plate med bust eller stive hår til å pusse eller koste med;
    Døme
    • skure med børste og vatn;
    • ta tannkrem på børsten
  2. leiar som fører elektrisk straum til eller frå ein roterande maskindel
  3. drivande og energisk person
    Døme
    • den nye leiaren er kjend for å vere ein børste
  4. i zoologi: (stivt) hår;
    jamfør børstemakk

børsten

adjektiv

Opphav

jamfør børst

Tyding og bruk

påverka av alkohol;
Døme
  • bli børsten på fest

medhårs

adverb

Tyding og bruk

  1. med håra;
    motsett mothårs (1)
    Døme
    • børste pelsen medhårs
  2. i overført tyding: utan motstand
    Døme
    • politikarane slukte kamelar medhårs

Faste uttrykk

  • stryke nokon medhårs
    behandle nokon med varsemd for å unngå konflikt eller misnøye
    • ein skal lage litt uro og ikkje stryke nokon medhårs

koste 2

kosta

verb

Opphav

av kost (1

Tyding og bruk

  1. feie, reinse med kost;
    fjerne støv
  2. stryke hår med kost, børste;
  3. vimse, flakse, renne, suse omkring

Faste uttrykk

  • gå så det kostar
    gå svært bra eller hende i stort tempo
    • det gjekk så det kosta

bøss

substantiv inkjekjønn

Opphav

same opphav som bos; ‘avfall av høy og halm’

Tyding og bruk

  1. avfall av høy og halm
  2. rusk og rask;
    Døme
    • børste vekk bøss frå jakka

Faste uttrykk

  • ikkje det bøss
    ikkje det minste;
    ingenting

bust

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt bu(r)st

Tyding og bruk

  1. stridt og stivt hår;
    grovt hår på dyr
    Døme
    • slaktaren skrapar bust av griseskrotten
  2. del av børste, kost eller liknande som består av stive hår eller liknande materiale
    Døme
    • ein tannbørste med mjuk bust;
    • dørmatte med bust

Faste uttrykk

  • reise bust
    • om dyr: reise håra på nakke og rygg som teikn på sinne
    • om person: bli harm;
      gjere motstand
  • så busta fyk
    med stor intensitet;
    på harde livet
    • slåst så busta fyk;
    • dei kranglar så busta fyk

stålbørste

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

børste (1, 1) med bust (2) av stive metalltrådar, brukt til å fjerne rust, maling eller liknande

borre

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med børste (1

Tyding og bruk

  1. plante av slekta Arctium i korgplantefamilien
  2. blomsterhovud med mothakar
  3. byrg og stormodig kar;
    vrang og tverr kar

boste 2

bosta

verb

Opphav

av boste (1

Tyding og bruk