Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
11 результатів

Словник нюношка 11 oppslagsord

appellere

appellera

дієслово

Вимова

apeleˊre

Походження

frå latin ‘kalle, tiltale’, av ad ‘til’ og pellere ‘drive’

Значення та вживання

  1. vende seg til nokon med oppmoding, bøn om medhald
    Приклад
    • appellere til alle gode krefter
  2. Приклад
    • talen appellerte til alle;
    • appellere til kjenslene
  3. i jus: anke (2, 4);
    jamfør appell (3)
    Приклад
    • appellere til retten
Сторінка статті

spele

spela

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

frå lågtysk spelen, spillen

Значення та вживання

  1. Приклад
    • sola spela i vassflata
  2. vere med i eller drive med ball- eller kulespel
    Приклад
    • spele fotball;
    • dei spela mot eit utanlandsk lag
  3. vere med i spel med kort, terningar eller liknande
    Приклад
    • spele sjakk
  4. satse pengar;
    vedde
    Приклад
    • spele lotto;
    • spele på travbana
  5. få fram, lage musikk
    Приклад
    • spele på trekkspel;
    • spele plater;
    • spele ein sonate
  6. om fugl: lage paringslyd
    Приклад
    • orrhanen spelar oppi åsen
  7. utføre ei teaterrolle, filmrolle eller liknande
    Приклад
    • spele ei rolle dårleg;
    • spele revy;
    • teateret spelar no ‘Nokon kjem til å komme’ av Jon Fosse
  8. Приклад
    • spele idiot

Фіксовані вирази

  • spele ballen over til
    overlate neste trekk til
    • staten spelar ballen over til kommunane
  • spele ei rolle
    ha noko å seie;
    påverke
    • det dårlege vêret kan ha spela ei rolle for dei dårlege avlingane;
    • det spelar inga rolle
  • spele eit høgt spel
    ta ein stor vågnad
  • spele fallitt
    mislykkast
    • prosjektet har spela fallitt
  • spele for galleriet
    appellere medvite og på ein lettvint måte til publikum eller massen
  • spele inn
    • lage opptak av (ein film, ei plate eller liknande)
      • filmen er spela inn i Noreg
    • gje inntekt ved framvisning (av film, teaterstykke eller liknande)
      • filmen har spela inn store summar
    • verke inn;
      ha noko å seie
      • fleire faktorar vil spele inn;
      • vêret spelar inn på inntrykket av turen
  • spele korta sine godt
    utnytte dei sjansane ein får
  • spele med
    vere delaktig i;
    ha verknad på
    • eg prøver å spele med i staden for å stide imot
  • spele med opne kort
    ikkje løyne noko
  • spele nokon eit puss
    lure eller narre nokon
  • spele nokon ut over sidelinja
    setje nokon ut av spel;
    gjere nokon makteslaus
  • spele opp
    byrje spelet
    • spele opp til dans
  • spele på lag
    samarbeide
  • spele på mange strenger
    vere allsidig
  • spele på noko
    utnytte noko
    • spele medvite på noko
  • spele ut
    ha utspelet
  • spele ut mot
    setje opp mot (kvarandre)
Сторінка статті

galleri

іменник середній

Походження

frå fransk

Значення та вживання

  1. overdekt gang eller balkong langs ytterveggen på bygning
  2. øvste plassar langs veggene ut mot salen (1 i kyrkje, teater eller liknande
    Приклад
    • sitje på galleriet;
    • følgje saka frå galleriet
  3. (lokale for) utstilling av kunst (3)
  4. rekkje av figurar eller personar i roman, film eller liknande

Фіксовані вирази

  • spel for galleriet
    medvite forsøk på å gjere massen eller publikum nøgde på ein lettvint måte
  • spele for galleriet
    appellere medvite og på ein lettvint måte til publikum eller massen
Сторінка статті

fornuft

іменник жіночий

Походження

av lågtysk vornemen ‘oppfatte’

Значення та вживання

  1. sunn sans eller dømmekraft;
    Приклад
    • bruke fornuft;
    • kome til fornuft;
    • eig du ikkje fornuft?
    • appellere til fornuft;
    • vanleg fornuft;
    • det er inga fornuft i dette;
    • fornufta vil sigre;
    • i strid med all fornuft
  2. evne til logisk og rasjonell tenking;
    Приклад
    • den reine fornuft;
    • redsla vann over fornufta;
    • late seg styre av kjensler framfor fornuft
  3. det som er rett, vitug eller gagnleg
    Приклад
    • ei handling bortanfor all fornuft;
    • tale ein til fornuft

Фіксовані вирази

  • sunn fornuft
    allmenn evne til å oppfatte kva som er hensiktsmessig, rett, klokt eller liknande;
    folkevit
    • bruke sunn fornuft for å avgjere saka;
    • vere utstyrt med sunn fornuft
  • ta til fornuft
    innsjå kva som er mest føremålstenleg, rett, klokt eller liknande
    • be regjeringa ta til fornuft;
    • folk må ta til fornuft snart
Сторінка статті

anke 2

anka

дієслово

Походження

truleg samangliding av lågtysk anken og norrønt aumka; samanheng med ynke

Значення та вживання

  1. vere uroleg, ottefull (for);
  2. angre, trege (på noko)
  4. i jus: krevje (ein dom, ei avgjerd) inn for høgare rettsinstans til overprøving;
    Приклад
    • anke over straffeutmålinga;
    • anke dommen i tingretten til lagmannsretten

Фіксовані вирази

  • anke seg
    jamre seg
    • liggje og anke seg i søvne
Сторінка статті

spele for galleriet

Значення та вживання

appellere medvite og på ein lettvint måte til publikum eller massen;
Sjå: galleri, spele
Сторінка статті

appell

іменник чоловічий

Вимова

apelˊl

Походження

frå fransk; jamfør appellere

Значення та вживання

  1. sterk oppmoding;
    Приклад
    • politikaren heldt appell under demonstrasjonen;
    • rette ein sterk appell til styresmaktene
  2. evne til å appellere;
    kraft til å påverke
    Приклад
    • ha stor appell
  4. lett slag i golvet med foten i fekting, gymnastikk eller for å markere takta under marsjering
  5. i militærstell: samlingssignal;
  6. evne ein hund har til å lystre (1
    Приклад
    • hunden har god appell
Сторінка статті

appellativ 1

іменник середній

Вимова

apelˊlativ

Походження

frå latin; jamfør appellere

Значення та вживання

i språkvitskap: nemning for ei klasse av ting;
til skilnad frå proprium
Приклад
  • appellativ blir skrivne med liten forbokstav på norsk
Сторінка статті

appelldomstol

іменник чоловічий

Походження

av appellere

Значення та вживання

Сторінка статті

appellabel

прикметник

Вимова

apelaˊbel

Походження

av appellere

Значення та вживання

jus: som kan ankast;
Приклад
  • ei appellabel avgjerd
Сторінка статті