Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
13 результатів

Словник нюношка 13 oppslagsord

aksent

іменник чоловічий

Вимова

aksenˊt eller  aksanˊg

Походження

av latin accentus ‘song til (orda)'

Значення та вживання

  1. framheving av staving ved trykk eller tonehøgd; jamfør trykk (3, 4) og tonem
    Приклад
    • ord med aksent på første staving
  2. i musikk: framheving av ein einskild tone eller akkord
  3. diakritisk teikn over vokal, brukt for å vise trykk og/eller kvalitet
    Приклад
    • bruke aksent over e-en i ordet ‘kafé’
  4. måte å uttale eit framandspråk på;
    Приклад
    • snakke norsk med fransk aksent;
    • tale med framand aksent
Сторінка статті

tjukk

прикметник

Походження

norrønt þjokkr, þjukkr, þykkr

Значення та вживання

  1. som har stor masse;
    Приклад
    • ein tjukk stolpe;
    • ha tjukke fingrar;
    • låra har vorte tjukkare i det siste;
    • eg likar å vere litt tjukk
  2. med stor tjukn (1);
    med stort tverrmål
    Приклад
    • isen er fleire meter tjukk;
    • huset har tjukke vegger;
    • lese ei tjukk bok;
    • støvet låg i tjukke lag oppå skapet;
    • leggje eit tjukt lag med ost på brødskiva;
    • ha tjukke briller
  3. som har einskilde delar som veks eller står tett saman;
    Приклад
    • tjukt gras;
    • gå inn i tjukke skogen;
    • bu midt i tjukke byen;
    • det var tjukt med folk
  4. som er laga av grove og varme materiale
    Приклад
    • kle på seg ei tjukk jakke;
    • pakke seg inn i eit tjukt teppe
  5. om væske: som flyt tungt;
    Приклад
    • tjukk måling;
    • gjere sausen tjukk og god
  6. om gass eller luft: som er vanskeleg å sjå gjennom
    Приклад
    • tjukk luft;
    • tjukk røyk;
    • skyene var tjukke og mørke
  7. om røyst: som skurrar eller læt ureint
    Приклад
    • vere tjukk i mælet;
    • røysta vart tjukk av gråt
  8. om talemål: utprega, folkeleg (2)
    Приклад
    • prate eit tjukt sognemål;
    • ha ein tjukk aksent
  9. om påstand, historie, orsaking eller liknande: som ein må vere naiv eller dum for å tru på
    Приклад
    • nei, den er for tjukk!

Фіксовані вирази

  • i tjukt og tynt
    i alle situasjonar og utan atterhald
    • dei heldt saman i tjukt og tynt
  • tjukk i hovudet
    lite oppvakt, dum
  • tjukke slekta
    heile den utvida slekta
    • invitere tjukke slekta i bryllaup;
    • høyre til den tjukkaste slekta
Сторінка статті

trykk 3

іменник середній

Значення та вживання

  1. det å trykkje (1);
    kraft som verkar inn mot ei flate, eit punkt eller liknande;
    Приклад
    • trykket mot underlaget;
    • det er dårleg trykk på springvatnet;
    • kjenne eit trykk for brystet
  2. stor interesse;
    pågang
    Приклад
    • det er stort trykk på snøggbåtane i turistsesongen;
    • no blir det full trykk på treninga;
    • få meir fart og trykk på arbeidet
  3. Приклад
    • gje etter for trykket
  4. framheving av ei staving ved fonetiske middel;
    Приклад
    • ordet har trykk på første staving
  5. framheving av eit ord i eit utsagn
    Приклад
    • ho legg trykk på ordet «veldig»
  6. teknikk for å trykkje (5) tekst eller bilete
    Приклад
    • ulike teknikkar innan trykk og måling
  7. bilete som er trykt
  8. mindre, trykt publikasjon;
    jamfør særtrykk
Сторінка статті

bryte

bryta

дієслово

Походження

norrønt brjóta

Значення та вживання

  1. få til å breste med bøying og trykk;
    rive av;
    slite laust;
    Приклад
    • bryte foten;
    • ho braut armen;
    • bryte sund hamarskaftet;
    • bryte lin
  2. arbeide opp;
    få fram;
    Приклад
    • bryte malm;
    • bryte jord
  3. om sjø: kome som brenningar (2
    Приклад
    • bølgjene bryt mot stranda
  4. minske (1) verknaden av;
    Приклад
    • moloen bryt bølgjene
  5. drive med bryting (3)
    Приклад
    • bryte mot nokon frå ein annan klubb
  6. endre retning på noko
    Приклад
    • linsa bryt lysstrålane
  7. få noko til å stogge;
    gjere slutt på noko
    Приклад
    • bryte ei telefonsamtale;
    • mange deltakarar måtte bryte løpet
  8. la vere å oppfylle eller rette seg etter
    Приклад
    • bryte lova;
    • dei braut helgefreden;
    • bryte ein lovnad
  9. Приклад
    • bryte ein kode

Фіксовані вирази

  • bryte av
    • knekkje eller brekke av
      • bryte av greiner på treet
    • avbryte
      • bryte av utdanninga
  • bryte fram
    bli synleg;
    kome til uttrykk
    • gleda kunne bryte fram;
    • uviljen braut fram
  • bryte gjennom
    • kome fram;
      bli synleg
      • sola bryt gjennom skydekket
    • slå gjennom;
      bli kjend
      • han braut gjennom som standupkomikar
  • bryte handbak
    delta i styrkeprøve der det gjeld å presse handbaken til motstandaren i bordplata
  • bryte inn
    avbryte
    • ho braut inn med ein kommentar
  • bryte laus/laust
    begynne brått og veldig
    • uvêret braut laus/laust
  • bryte med
    • sjå bort frå;
      ignorere
      • bryte med reglane
    • vende seg bort frå noko eller nokon;
      gjere slutt på ein venskap eller eit kjærleiksforhold
      • bryte med narkotikamiljøet
  • bryte ned
    • rive over ende
      • ho ville bryte ned hagegjerdet
    • løyse opp
      • det tek tid å bryte ned plast i naturen
    • svekkje, øydeleggje
      • bryte ned fordomar
  • bryte opp
    • opne med makt
      • han braut opp døra
    • dra av stad
      • gjestene braut opp ved sjutida
  • bryte på
    snakke (eit språk) med aksent
    • bryte på tysken
  • bryte saman
    • gå i stykke
      • maskinen braut saman;
      • keisardømet braut saman
    • uttrykkje sterke kjensler
      • han braut saman i gråt
    • bli avbroten
      • forhandlingane braut saman
  • bryte seg fram
    trengje seg fram med makt
    • storindustrien braut seg fram;
    • innestengd gråt braut seg fram
  • bryte seg gjennom
    trengje gjennom
    • bryte seg gjennom isen
  • bryte seg inn
    ta seg inn gjennom stengsel utan lov
    • han braut seg inn på hotellrommet
  • bryte ut
    • gje uttrykk for kjensler
      • bryte ut i song
    • bli synleg;
      gjere seg gjeldande
      • ein epidemi kan bryte ut
    • kome seg vekk frå
      • bryte ut av køen
Сторінка статті

trykkaksent

іменник чоловічий

Значення та вживання

framheving av staving med hjelp av trykk (3, 4) og ikkje ved tonem;
jamfør aksent (1)
Сторінка статті

bryte på

Значення та вживання

snakke (eit språk) med aksent;
Sjå: bryte
Приклад
  • bryte på tysken
Сторінка статті

cirkumfleks, sirkumfleks

іменник чоловічий

Вимова

sirkumflekˊs

Походження

av latin (accentus) circumflexus ‘ombøygd (aksent)'

Значення та вживання

  1. diakritisk teikn brukt for å syne at ein lyd er fallen bort, til dømes i fôr for eldre foder;
  2. i språkvitskap: særskilt (oftast langdrege eller modulert) tonem i ei staving, særleg i ord som har hatt vokalbortfall, til dømes kast for kaste (infinitiv), i visse trønderske og nordnorske dialektar
Сторінка статті

aksentuere

aksentuera

дієслово

Вимова

aksentueˊre

Походження

frå fransk

Значення та вживання

  1. leggje trykk på (ord eller staving);
    uttale med aksent (1)
    Приклад
    • aksentuere første stavinga i ordet ‘motor’
  2. spele (ein akkord) med aksent (2)
    Приклад
    • aksentuere ein akkord
  3. framheve, leggje vekt på
    Приклад
    • aksentuere eit problem
Сторінка статті

aksentteikn

іменник середній

Значення та вживання

Сторінка статті

gebrokken

прикметник

Походження

av tysk gebrochen ‘broten’, perfektum partisipp av brechen ‘bryte, brekke’

Значення та вживання

om tale av framandt språk: ukorrekt, lytefull, med aksent (4)
Приклад
  • snakke gebrokke norsk
Сторінка статті