Avansert søk

27 treff

Nynorskordboka 27 oppslagsord

administrativ

adjektiv

Uttale

adminisˊtrativ

Opphav

frå latin; jamfør administrere

Tyding og bruk

Døme
  • administrativ leiar;
  • administrative kostnader

åtting, åttung

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt áttungr ‘åttedel (av fylke eller bygd)'

Tyding og bruk

  1. gammalt kornmål som var lik skjeppe (1), ca. 2,17 liter
  2. gammalt rommål (for mellom anna flytande varer, smør og fisk) som var lik tønne (3), ca. 15–17 liter
  3. om eldre forhold: administrativ eining som femnde om av eit fylke (på Vestlandet)

vasall

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, frå latin; opphavleg keltisk ‘tenar’

Tyding og bruk

  1. i mellomalderen: person som hadde jord i len av ein konge eller lensherre med plikt til å yte administrativ eller militær teneste

system

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå gresk ‘samanstilling’

Tyding og bruk

  1. heilskap av einskilde delar som høyrer saman
  2. metode, ordning, plan
    Døme
    • ordne noko etter eit fast system;
    • setje noko i system
  3. planfast samanstilling eller oversyn;
    heilskap ordna etter visse prinsipp
    Døme
    • Linnés system;
    • filosofisk system
  4. administrativ oppbygging eller organisering
    Døme
    • det politiske systemet vårt byggjer på folkestyre og parlamentarisme

forvaltingsområde, forvaltningsområde

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

del eller område som (ein del av) forvaltinga har ansvar for;
administrativ eining
Døme
  • forvaltingsområde som næring, verdiskaping eller skule;
  • forvaltingsområdet for ulv

paraply

substantiv hankjønn

Opphav

av fransk parapluie, samansett av para-, av italiensk parare ‘verne mot’, og fransk pluie ‘regn’

Tyding og bruk

  1. skjerm av stoff eller plast på spiler som ein kan slå opp og saman, og som vernar mot regn
    Døme
    • han tek alltid med paraply når han går ut;
    • paraplyen knakk i stormkastet
  2. individ eller gruppe som har felles interesser eller administrativ organisasjon;
    Døme
    • samle heile bransjen under ein paraply;
    • regionlaget fungerer som ein paraply for 16 underorganisasjonar
  3. trygging, vern
    Døme
    • flystyrken fungerer som paraply for sjøstridskreftene;
    • ordninga var ein beskyttande paraply

programredaktør

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

administrativ og fagleg leiar for programavdeling i kringkastar

avsnittssjef

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

leiar for eit avsnitt (2) eller ei administrativ avdeling

fylke 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt fylki; av folk

Tyding og bruk

administrativ eining i Noreg som med unntak av Oslo fylke består av fleire kommunar
Døme
  • Viken fylke;
  • éin representant frå kvart fylke

fylkesrådmann

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

administrativ sjef i ein fylkeskommune