Розширений пошук

Простий пошук

Словник нюношка 41 oppslagsord

ånd

іменник жіночий

Походження

norrønt ǫnd ‘ande, pust, sjel, liv’

Значення та вживання

medvit og tankeverksemd;
sjel (1)
Приклад
- eit miljø både for ånd og lekam
menneske som merkjer seg ut intellektuelt;
personlegdom (2)
Приклад
- dei store åndene i antikken;
- vere den leiande ånda i foreininga
menneskesjel som noko uavhengig av kroppen;
attergangar (1)
Приклад
- han for att og fram som ei fredlaus ånd
overnaturleg, ulekamleg vesen;
demon (1)
Приклад
- vonde ånder;
- mane ånder
inspirasjon (1)
Приклад
- få ånda over seg
grunntanke
Приклад
- ånda i kristendomen;
- vilkåra må ikkje stå i strid med ånda i traktaten
innstilling til livet og omgjevnadene;
stemning (2, 1)
Приклад
- det er så god ånd i den heimen;
- det rådde ei god ånd mellom dei;
- vise god nasjonal ånd;
- dette er ikkje i Ibsens ånd

Фіксовані вирази

forsvinne som ei ånd i ein fillehaug
bli borte fort og lydlaust
tenande ånd
ein som hjelper til på ein diskré måte, utan at det blir lagt merke til

Сторінка статті

sprit

іменник чоловічий

Походження

gjennom fransk; frå latin spiritus ‘ånd’

Значення та вживання

væske med høgt alkoholinnhald, brukt mellom anna til brensel og desinfeksjon
- - handsprit
  - raudsprit
brennevin
Приклад
- ein kan bli straffa for å selje heimelaga sprit;
- han har drukke sprit

Сторінка статті

sportsånd

іменник жіночий

Значення та вживання

heiderleg innstilling, slik det sømer seg for sportsfolk;

jamfør ånd (7)

Приклад

vise god sportsånd;
vise dårleg sportsånd

Сторінка статті

djevel

іменник чоловічий

Походження

norrønt djǫfull; gresk diabolos ‘baktalar’

Значення та вживання

personifikasjon av det vonde;
i bunden form eintal: Guds motstandar, Satan;
jamfør jævel
Приклад
- frelse frå døden og Djevelen
brukt i banning
Приклад
- djevelen ta!
vond ånd, demon
Приклад
- dei trudde han var besett av djevlar
vondt eller listig menneske
Приклад
- ho er ein djevel
stakkar
Приклад
- ein fattig djevel

Фіксовані вирази

djevelens advokat
person som peikar på eller framhevar dei negative sidene ved ei sak eller kjem med innvendingar
gå/fare ein djevel i
få eit plutseleg slemt eller vondskapsfullt innfall;
få ei plutseleg lyst til å gjennomføre noko
det gjekk ein djevel i meg da eg fekk høve til hemn;
det fór ein djevel i laget i andre omgang

Сторінка статті

fillehaug

іменник чоловічий

Значення та вживання

haug med filler

Фіксовані вирази

forsvinne som ei ånd i ein fillehaug
bli borte fort og lydlaust

Сторінка статті

materie

іменник чоловічий

Походження

av latin materia ‘stoff, emne, vyrke’

Значення та вживання

stoffleg, fysisk røynd
Приклад
- ånd og materie
emne, stoff
Приклад
- ein uhandterleg materie
gul væske frå eit betent sår;
puss (2, verk (1, 2)

Фіксовані вирази

i materie
om bok: som finst i form av prenta ark som ikkje er hefta eller innbundne

Сторінка статті

kjøt, kjøtt

іменник середній

Походження

norrønt kjǫt

Значення та вживання

muskelvev (og feittvev) hos menneske og dyr
muskelvev (med feitt, bein og bindevev) av slakta pattedyr og fuglar, brukt som mat
Приклад
- fisk og kjøt;
- rått kjøt;
- reinskore kjøt;
- ete kjøt til middag;
- kjøtet skal trekkje på svak varme
blautdelar av fisk, skaldyr eller krypdyr
Приклад
- kjøt av hummar;
- auren var raud og fin i kjøtet
mjukt, saftrikt vev i planter
Приклад
- ei frukt med saftig kjøt
i bibelmål: lekam, kropp;
menneskenatur;
til skilnad frå ånd (1) og sjel (2)
Приклад
- ånda er villig, men kjøtet er veikt

Фіксовані вирази

av kjøt og blod
levande;
med kjensler og vanlege reaksjonar
eg er berre eit menneske av kjøt og blod
få kjøt på beina
- leggje på seg
- utvide ei sak eller konkretisere henne
  prosjektet må få meir kjøt på beina før vi kan realisere det
kjøt og blod
eige avkom;
barn
ho er mitt eige kjøt og blod