Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
69 результатів

Словник букмола 69 oppslagsord

legeme

іменник середній

Походження

fra dansk, jamfør norrønt líkami; av lik (1 og ham (1

Значення та вживання

  1. menneske- eller dyrekropp;
    Приклад
    • donere legemet til forskning
  2. avgrenset stoffmengde i fast form
    Приклад
    • faste legemer utvider seg ved oppvarming

Фіксовані вирази

  • en sunn sjel i et sunt legeme
    god psykisk helse i en frisk og sterk kropp
Сторінка статті

lik 1

іменник середній

Походження

norrønt lík ‘form, legeme, lik’

Значення та вживання

død kropp, dødt menneske
Приклад
  • være blek som et lik

Фіксовані вирази

  • gå over lik
    ikke sky noe middel
  • ligge lik
    ligge på seng fram til begravelsen; være død
  • over mitt lik
    ikke tale om, aldri
  • pynte/sminke liket
    framstille noe bedre enn det er;
    pynte/sminke bruden, pynte/sminke grisen
    • fylkeskommunen velger å pynte liket for å spare penger;
    • megleren sørget for å sminke liket før salget
  • seile med lik i lasten
    plages eller hemmes av gamle feil, tradisjoner, fordommer eller lignende
Сторінка статті

kinetisk energi

Значення та вживання

energi hos et legeme som er i bevegelse;
Сторінка статті

masse 1

іменник чоловічий

Походження

av latin ‘deig, klump’; av gresk maza ‘meldeig’, av massein ‘kna’

Значення та вживання

  1. (formløst) stoff;
    substans, ofte som råmateriale til noe
    Приклад
    • en glødende masse;
    • kjøre vekk masse fra tunnelarbeidet
  2. i fysikk: stoffmengde i et legeme, målt i kilogram;
    til forskjell fra vekt (1)
    Приклад
    • treg masse;
    • tung masse
  3. særlig i bestemt form: folk flest;
    de brede lag av folket
    Приклад
    • den store masse;
    • lederne har liten kontakt med massene

Фіксовані вирази

  • kritisk masse
    den minste mengden av et radioaktivt stoff som skal til for å sette i gang en kjedereaksjon
Сторінка статті

tallus

іменник середній

Походження

fra gresk ‘skudd, spire, ung gren’

Значення та вживання

plantelignende legeme som ikke har rot, stengel eller blad
Сторінка статті

vekt

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt vekt; fra lavtysk i betydning 5 etter latin Libra

Значення та вживання

  1. kraft som et legeme i likevekt virker på et underlag med, tyngde
    Приклад
    • gå opp, ned i vekt;
    • handelsmannen gav god vekt – litt rikelig;
    • potetsekken holder ikke vekten – er for lett;
    • kjøpe, selge i løs vekt;
    • selge fisk, høy etter vekt;
    • fødselsvekt, levendevekt
    • i overført betydning:
      • det blir lagt vekt på høflig framferd;
      • segne under vekten av ansvaret
  2. Приклад
    • bruke titallsystemet i mål og vekt
  3. så mye (av vare, stoff) som en veier på én gang
    Приклад
    • betale hundre kroner vekta for tørrfisk
    • idrettsredskap som består av stang med skiver i hver ende
      • drive styrketrening med vekter
  4. redskap, innretning til å veie med
    Приклад
    • gå på vekta – veie seg;
    • legge, veie noe på vekta;
    • badevekt, skålvekt
  5. i astrologi: person som er født i stjernetegnet Vekten (mellom 23. september og 22. oktober)
    Приклад
    • hun er vekt
  6. i idrett, i sammensetninger: vektklasse i kamp- og kraftidretter
    Приклад
    • bantamvekt, fluevekt, lettvekt, tungvekt

Фіксовані вирази

  • legge vekt på
    la (noe) telle sterkt;
    gi stor betydning
    • hun legger vekt på at hun ikke er religiøs;
    • det legges stor vekt på stil og eleganse;
    • komiteen la stor vekt på tidligere arbeidserfaring
Сторінка статті

sunn

прикметник

Походження

fra tysk og lavtysk

Значення та вживання

  1. som har god helse;
    frisk
    Приклад
    • være sunn og frisk;
    • se sterk og sunn ut
  2. bra for helsa
    Приклад
    • sunn og nærende kost;
    • mosjon og rikelig med søvn er sunt
  3. sindig, praktisk
    Приклад
    • sunn skepsis
  4. bra, positiv
    Приклад
    • sunn ungdom;
    • slikt er ikke sunn lesning for barn
  5. god, solid
    Приклад
    • bedriften har en sunn økonomi

Фіксовані вирази

  • en sunn sjel i et sunt legeme
    god psykisk helse i en frisk og sterk kropp
  • sunn fornuft
    allmenn evne til å oppfatte hva som er hensiktsmessig, rett, klokt eller lignende;
    folkevett
    • bruke sunn fornuft for å avgjøre saken;
    • være utstyrt med sunn fornuft
Сторінка статті

sjel

іменник жіночий або чоловічий

Походження

trolig fra gammellavtysk eller gammelfrisisk

Значення та вживання

  1. åndelig kraft hos et menneske som gjør at det kan tenke, føle og ville;
    Приклад
    • få ro i sjelen;
    • legge hele sin sjel i noe
  2. åndelig del av et menneske sett ut fra et religiøst synspunkt eller i forhold til Gud, og som blir regnet for å være udødelig
    Приклад
    • be for sin sjels frelse;
    • sverge ved sin sjels salighet
  3. person eller produkt som får i gang noe (handling eller følelser)
    Приклад
    • være sjelen i et foretakende;
    • diktene hans mangler sjel
  4. menneske, individ
    Приклад
    • være en enkel sjel;
    • jeg har ikke fortalt en sjel om dette

Фіксовані вирази

  • en sjel og en skjorte
    person uten eiendeler
  • en sunn sjel i et sunt legeme
    god psykisk helse i en frisk og sterk kropp
  • ikke en levende sjel
    ikke et eneste menneske;
    ingen
    • det var ikke en levende sjel ute på denne tiden av døgnet
  • med liv og sjel
    helt og fullt
    • gå opp i besteforeldrerollen med liv og sjel
  • to sjeler og en tanke
    det at to tenker på det samme
Сторінка статті

leder

іменник чоловічий

Походження

i betydningen ‘avisartikkel’ fra engelsk leader; av lede (2

Значення та вживання

  1. person som leder noe;
    Приклад
    • bedriftens leder
  2. avisartikkel som står på fast plass, og som uttrykker avisens redaksjonelle syn
  3. stoff eller legeme som leder elektrisitet eller varme
    Приклад
    • kobber er en god leder
  4. kanal eller lignende som leder noe

Фіксовані вирази

  • daglig leder
    yrkestittel for person som står ansvarlig for drift og ledelse av en virksomhet
  • parlamentarisk leder
    person som leder en partigruppe i nasjonalforsamlingen
Сторінка статті

kule 1

іменник жіночий або чоловічий

Походження

av tysk Kugel

Значення та вживання

  1. geometrisk legeme der hvert punkt på overflaten har samme avstand fra midtpunktet i legemet
  2. stor eller liten, hul eller massiv gjenstand som ligner en kule (1, 1)
  3. Приклад
    • kulene pep rundt ørene
  4. Приклад
    • bli norsk mester i kule

Фіксовані вирази

  • gå/komme som en kule
    bevege seg i stor fart
    • hun kom som en kule på oppløpet;
    • den nye bilen går som en kule
  • sitte som en kule
    fungere perfekt
    • vitsen satt som en kule
Сторінка статті