Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
25 результатів

Словник букмола 25 oppslagsord

folkelig

прикметник

Значення та вживання

  1. som gjelder eller omfatter et folk;
    Приклад
    • folkelig minnedag;
    • et folkelig opprør;
    • folkelig engasjement;
    • folkelig oppslutning
  2. som gjelder, fins hos eller er særmerkt for vanlige folk
    Приклад
    • folkelig språk;
    • folkelige former
  3. som slår an hos vanlige folk;
    Приклад
    • en folkelig politiker;
    • ha folkelig appell;
    • en folkelig omgangsmåte
  4. som er i tråd med rådende normer;
    Приклад
    • te seg folkelig
Сторінка статті

tykk, tjukk

прикметник

Походження

norrønt þykkr, þjukkr

Значення та вживання

  1. som har stor masse;
    Приклад
    • en tykk unge;
    • ha tykke fingre;
    • magen har blitt tykkere i det siste;
    • jeg er blitt litt for tykk, syns jeg
  2. med stor tykkelse;
    med stort tverrmål
    Приклад
    • isen er mange meter tykk;
    • huset har tykke vegger;
    • støvet lå i tykke lag;
    • lese en tykk bok;
    • smøre et tykt lag med smør;
    • ha tykke briller
  3. som er dekket av enkeltdeler som står nær hverandre;
    Приклад
    • tykt hår;
    • gå inn i tykkeste skogen;
    • bo midt i tykke byen
  4. som er framstilt av grove og varme materialer
    Приклад
    • ta på seg en tykk genser;
    • pakke med seg tykke sokker
  5. om væske: som renner sakte;
    Приклад
    • tykk olje;
    • gjøre sausen tykkere
  6. om gass eller luft: som er vanskelig å se gjennom;
    Приклад
    • tykk luft;
    • tykk røyk;
    • tåka var tykk som grøt
  7. om stemme: som skurrer eller låter urent
    Приклад
    • være tykk i målet;
    • stemmen hans var tykk av gråt
  8. om talemål: utpreget, folkelig (2)
    Приклад
    • prate en tykk dialekt;
    • ha en tykk aksent
  9. om påstand, historie, unnskyldning eller lignende: som en må være naiv eller dum for å tro på
    Приклад
    • nei, den er for tjukk!

Фіксовані вирази

  • i tykt og tynt
    i alle situasjoner og uten forbehold
    • de holdt sammen i tykt og tynt
  • tjukk i huet
  • tjukke slekta
    hele den utvidede slekten
    • invitere tjukke slekta i bryllup;
    • få besøk av tjukkeste slekta
Сторінка статті

skillingsvise

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

folkelig vise, ofte om sørgelige hendelser
Приклад
  • skillingsvisene ble prentet uten forfatternavn og solgt i løssalg
Сторінка статті

bred, brei

прикметник

Походження

norrønt breiðr

Значення та вживання

  1. med stor utstrekning på tvers av lengden eller høyden;
    motsatt smal, til forskjell fra lang og høy (2
    Приклад
    • en bred gate;
    • være bred over skuldrene;
    • et bredt smil;
    • et rikt område med brede bygder
  2. med en nærmere angitt utstrekning, målt på tvers av lengden eller høyden
    Приклад
    • huset er ti meter langt og fem meter bredt
  3. som omfatter mye eller mange;
    vidstrakt
    Приклад
    • et bredt utvalg av matvarer;
    • bred enighet;
    • de brede lag av folket;
    • drøfte en sak på bredt grunnlag;
    • et bredt spekter av tiltak for å nå målene
  4. Приклад
    • snakke bred østfolddialekt;
    • han snakket med bred amerikansk aksent
    • brukt som adverb:
      • snakke bredt

Фіксовані вирази

  • de brede lag
    den store mengden av folk;
    massene;
    folk flest
    • i de brede lag av befolkningen
  • i det vide og det brede
    svært omstendelig
    • diskutere en sak i det vide og det brede
  • i sju lange og sju brede
    svært lenge;
    i det uendelige
    • vente på svar i sju lange og sju brede
  • vidt og bredt
    mange steder;
    overalt
    • hun har reist vidt og bredt
Сторінка статті

vise 1

іменник чоловічий або жіночий

Походження

norrønt vísa, opprinnelig ‘måte å synge på’

Значення та вживання

lyrisk eller episk dikt med enkelt innhold og enkel melodi;
(folkelig) sang (2)
Приклад
  • synge en vise;
  • visa om Bendik og Årolilja

Фіксовані вирази

  • den gamle visa
    noe en ofte har hørt før
  • enden på visa
    slutten på et langt hendelsesforløp
  • halvkvedet vise
    noe som ikke sies rett ut
    • ideen begynte som en halvkvedet vise
Сторінка статті

mus

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt mús, av mýss

Значення та вживання

  1. gråbrun smågnager i musefamilien som er mindre enn vånd og rotte;
    jamfør husmus, markmus
    Приклад
    • katten fanger mus
  2. folkelig betegnelse for ytre kjønnsorgan hos kvinner
  3. styreenhet for markøren på en dataskjerm
    Приклад
    • klikke med musa;
    • en trådløs mus

Фіксовані вирази

  • fjellet fødte en mus
    (etter Esop) det ble et skrøpelig resultat i forhold til innsatsen
  • gå ned med mann og mus
    (om skip) synke med alt om bord
  • kattens lek med musa
    oppgjør eller kamp der den ene parten er svært overlegen i styrke
    • håndballkampen ble kattens lek med musa, og hjemmelaget vant stort
  • leke katt og mus
    ikke la seg fange
    • tyvene lekte katt og mus med politiet
  • når katten er borte, danser musene på bordet
    når lederen er borte, gjør de underordnede som de vil
  • stille som en mus
    svært stille
    • han snek seg inn stille som en mus;
    • barna satt stille som mus
Сторінка статті

brød

іменник середній

Походження

norrønt brauð

Значення та вживання

  1. bakverk laget ved at mel, væske og gjær blir blandet til en deig og stekt
    Приклад
    • bake brød;
    • grovt brød;
    • pølse med brød
  2. brukt som etterledd i betegnelser for kaker og andre bakverk
  3. det som trengs for å overleve;
    jamfør levebrød
    Приклад
    • den enes død den annens brød

Фіксовані вирази

  • brød og sirkus
    mat og underholdning (i stedet for reformer og endringer i samfunnet)
    • folkelig misnøye kan kureres med brød og sirkus
  • brød og vin
    symbol på Jesu legeme og blod i nattverden
  • dum som et brød
    svært dum
  • ha i sitt brød
    være arbeidsgiver for
  • sitte på vann og brød
    sitte i fengsel
  • steiner for brød
    noe verdiløst i stedet for noe nyttig
  • ta i sitt brød
    ansette
  • tjene sitt brød
    arbeide for å få inntekter
    • han tjente sitt brød som eiendomsmegler
Сторінка статті

vulgærspråk

іменник середній

Значення та вживання

  1. vulgært, tarvelig språk
  2. eldre betegnelse for folkelig nasjonalspråk
    Приклад
    • vulgærlatin er et vulgærspråk
  3. eldre betegnelse for folkemålet i (norske) byer
Сторінка статті

vulgærlatin

іменник чоловічий або середній

Походження

av vulgær

Значення та вживання

folkelig latinsk talespråk som de romanske språkene har utviklet seg fra
Сторінка статті

ufolkelig

прикметник

Значення та вживання

som ikke kjennetegner, tilhører eller er naturlig for folk flest;
ikke folkelig
Приклад
  • en ufolkelig uttrykksmåte;
  • bli stemplet som en ufolkelig aristokrat
Сторінка статті
Сторінка 1 з 3