Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
78 результатів

Словник букмола 39 oppslagsord

nordisk

прикметник

Походження

etter tysk; jamfør nord (1

Значення та вживання

som hører til eller gjelder Norden
Приклад
  • de nordiske landene;
  • nordisk samarbeid

Фіксовані вирази

  • nordiske grener
    i skiidrett: langrenn, hopprenn og kombinert renn;
    til forskjell fra alpine grener
  • nordiske språk
    fellesbetegnelse for de germanske språkene som blir talt i Norden
Сторінка статті

nordiske grener

Значення та вживання

i skiidrett: langrenn, hopprenn og kombinert renn;
til forskjell fra alpine grener;
Сторінка статті

nordiske språk

Значення та вживання

fellesbetegnelse for de germanske språkene som blir talt i Norden;
Сторінка статті

skilling 2

іменник чоловічий

Походження

norrønt skillingr, trolig fra lavtysk eller gammelengelsk; kanskje beslektet med skjold (2

Значення та вживання

  1. tidligere nordisk myntenhet
    Приклад
    • fra 1816 gikk det 120 skilling på en spesidaler
  2. pengestykke
    Приклад
    • tre blanke skillinger
  3. penger
    Приклад
    • tjene noen skillinger;
    • bruke skilling

Фіксовані вирази

  • spare på skillingen og la daleren gå
    være knipen i det små, men rundhåndet i det store
Сторінка статті

skalp

іменник чоловічий

Походження

fra engelsk, lånt fra nordisk; jamfør norrønt skalpr ‘sverdslire’

Значення та вживання

  2. avflådd hodehud med hår, tidligere brukt som trofé i noen kulturer

Фіксовані вирази

  • ta skalpen på
    vinne over;
    ta knekken på
    • de tok skalpen på seriemesterne
Сторінка статті

øre 2

іменник чоловічий або середній

Походження

norrønt eyrir, flertall aurar; fra latin aureus ‘gullmynt’, av aurum ‘gull’

Значення та вживання

  1. myntenhet verdt 1/100 krone
    Приклад
    • i 1972 kostet en liter bensin en krone og femti øre
  2. om eldre forhold: nordisk vekt- og myntenhet, om lag 25 g, verdt ⅛ mark
  3. brukt som etterledd: gods, eiendom;
    i ord som løsøre og skattøre

Фіксовані вирази

  • ikke et øre
    ingen betaling;
    ingenting
    • jeg betalte ikke et øre;
    • vi eide ikke et øre
  • ikke verdt fem øre
    uten verdi
    • avtalen er ikke verdt fem øre;
    • det er ikke verdt fem øre
  • på øret
    nøyaktig
    • det stemmer på øret
Сторінка статті

nisse 1

іменник чоловічий

Походження

av gresk Nikolaos; kjæleform av mannsnavnet Nils

Значення та вживання

  1. i nordisk folketro: overnaturlig vesen som holder til i nærheten av mennesker, særlig i uthusene på gårder, og tenkes som en liten, gråkledd mann med rød topplue og langt skjegg
    Приклад
    • sette ut grøt til nissen
  2. nedsettende: tufs, tullebukk, fjompenisse
    Приклад
    • din nisse!
    • dere er noen ordentlige nisser
  3. Приклад
    • nissen kom med pakker til barna

Фіксовані вирази

  • nissen på lasset
    noe uheldig eller unyttig som en vil komme bort fra, men ikke kan bli kvitt
Сторінка статті

middelalder

іменник чоловічий

Походження

etter tysk Mittelalter

Значення та вживання

  1. i europeisk historie: tiden mellom antikken og moderne tid, ca. år 500–1500

Фіксовані вирази

  • nordisk middelalder
    tiden fra ca. år 1000 til reformasjonen
Сторінка статті

væring

іменник чоловічий

Походження

norrønt væringi, væringr

Значення та вживання

nordisk kriger som i vikingtiden tok seg tjeneste i Russland eller hos keiseren i Konstantinopel
Приклад
  • mange av væringene var svensker
Сторінка статті

vennskapskommune

іменник чоловічий

Значення та вживання

i Norden: kommune i et annet nordisk land som en kommune etter avtale har vennskapelig forbindelse med;
jamfør vennskapsby
Сторінка статті

Словник нюношка 39 oppslagsord

nordisk

прикметник

Походження

etter tysk; jamfør nord (1

Значення та вживання

som gjeld eller høyrer til Norden
Приклад
  • dei nordiske landa;
  • nordisk samarbeid

Фіксовані вирази

  • nordiske greiner
    i skiidrett: langrenn, hopprenn og kombinert renn;
    til skilnad frå alpine greiner
  • nordiske språk
    samnemning for dei germanske språka som blir talte i Norden
Сторінка статті

øre 2

іменник чоловічий або середній

Походження

norrønt eyrir, fleirtal aurar; av latin aureus ‘gullmynt’, av aurum ‘gull’

Значення та вживання

  1. mynteining verd 1/100 krone
    Приклад
    • i gamle dagar kosta eit teikneserieblad ei krone og femti øre
  2. om eldre forhold: nordisk vekt- og mynteining, om lag 25 gram, verd ⅛ mark

Фіксовані вирази

  • ikkje ein øre
    ingen betaling;
    ingenting
    • ho fekk ikkje ein øre for innsatsen;
    • han åtte ikkje ein øre
  • ikkje verd fem øre
    utan verdi
    • rapporten er ikkje verd fem øre;
    • det er ikkje verdt fem øre
  • på øren
    nøyaktig
    • det stemmer på øren
Сторінка статті

tunge 1

іменник жіночий

Походження

norrønt tunga; samanheng med latin lingua ‘tunge, språk’

Значення та вживання

  1. beinlaust, muskuløst organ i munnhola hos menneske og dyr
    Приклад
    • sleikje med tunga;
    • (kunne ha) bite seg i tunga – til dømes med det same ein har sagt noko ein angrar
    • på eller av dyr, mellom anna som matrett:
      • torsketunge;
      • smørbrød med tunge – til dømes av storfe
    • om tunga som talereiskap:
      • eg vil ikkje ta ordet på tunga;
      • ha skarp tunge;
      • tøyme tunga si;
      • vonde tunger (seier at …) – folk som sladrar og vil sverte ein
  2. Приклад
    • framand tunge;
    • norsk tunge;
    • dansk tunge – nordisk språk i mellomalderen
  3. noko som liknar ei tunge (1, 1)
    Приклад
    • bretunge;
    • eldtunge;
    • landtunge;
    • tiriltunge;
    • breen endar i ei tunge nedover dalen;
    • kjolen hadde tunger i halslinninga;
    • tunge i ein pens – rørleg skjenedel i sporveksel;
    • tungene på bekaren;
    • tunga i kilenota
    • visar på vektskål
  4. flyndrefisken Solea solea

Фіксовані вирази

  • ha på tunga
    hugsar (noko) nesten, skulle til å seie (noko)
    • eg har det på tunga
  • halde tunga beint i munnen
    konsentrere seg for å halde jamvekta, passe på at alt går rett føre seg
  • rette tunge
    strekkje ut tunga som uttrykk for vanvørdnad eller hovmod
  • tale i tunger
    under religiøs ekstase tale språk ein ikkje har lært og som må tolkast for tilhøyrarane
  • tale med to tunger
    seie snart det eine, snart det andre;
    seie motstridande ting
  • tunga på vektskåla
    det som kan avgjere ei sak
    • han røysta nei og vart tunga på vekstskåla
Сторінка статті

skilling

іменник чоловічий

Походження

norrønt skillingr, truleg frå lågtysk eller gammalengelsk; kanskje samanheng med skjold (2

Значення та вживання

  1. tidlegare nordisk mynteining
    Приклад
    • 1 dalar = 120 skilling
  2. pengestykke
    Приклад
    • tre blanke skillingar
  3. pengar
    Приклад
    • tene nokre skillingar;
    • bruke skilling

Фіксовані вирази

  • spare på skillingen og la dalaren gå
    vere sparsam i smått og sløsen i stort
Сторінка статті

skalp

іменник чоловічий

Походження

frå engelsk, opphavleg frå nordisk; jamfør norrønt skalpr ‘sverdslire’

Значення та вживання

  2. avflådd hovudhud med hår, tidlegare nytta som trofé i visse kulturar

Фіксовані вирази

  • ta skalpen på
    vinne over;
    ta knekken på
    • ho tok skalpen på OL-meisteren
Сторінка статті

nisse 1

іменник чоловічий

Походження

av gresk Nikolaos; kjæleform av namnet Nils

Значення та вживання

  1. i nordisk folketru: vette som held til i nærleiken av menneske, særleg i tunet og uthusa på gardar, tenkt som ein liten, gråkledd mann med raud topplue og langt skjegg
    Приклад
    • setje ut graut til nissen
  2. nedsetjande: tufs, tullebukk, fjompenisse
    Приклад
    • ein nisse inne i Oslo avgjorde saka
  3. Приклад
    • nissen kom med pakker til barna

Фіксовані вирази

  • nissen på lasset
    noko uheldig eller ugagnleg som ein vil kome bort frå, men ikkje kan bli kvitt
Сторінка статті

mellomalder

іменник чоловічий

Значення та вживання

  1. i europeisk historie: tid mellom antikken og moderne tid, om lag år 500–1500
  2. periode i geologisk tidsrekning (252 til 66 millionar år tilbake i tid) som omfattar periodane trias, jura (2 og krit (3;

Фіксовані вирази

  • nordisk mellomalder
    tidsrom frå om lag år 1000 til reformasjonen
Сторінка статті

væring

іменник чоловічий

Походження

norrønt væringi, væringr

Значення та вживання

nordisk krigar som i vikingtida tok seg teneste i Russland eller hos keisaren i Konstantinopel
Приклад
  • mange av væringane var svenskar
Сторінка статті

venskapskommune, vennskapskommune

іменник чоловічий

Значення та вживання

i Norden: kommune i eit anna nordisk land som ein kommune etter avtale har venskapleg samband med;
jamfør venskapsby
Сторінка статті

nordiske språk

Значення та вживання

samnemning for dei germanske språka som blir talte i Norden;
Sjå: nordisk
Сторінка статті