Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
91 результатів

Словник букмола 51 oppslagsord

jo 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt gjóðr

Значення та вживання

  1. i flertall: familie i ordenen vade-, måke- og alkefugler;
    Stercorariidae
  2. fugl i familien joer (1;
    jamfør fjelljo og tyvjo
Сторінка статті

jo 2

прислівник

Значення та вживання

brukt trykklett: da (vel), nå, nok, som kjent;
jamfør dess (2
Приклад
  • det er jo bare tull;
  • det er jo slik det er;
  • det skulle jo bare mangle;
  • det er jo det jeg sier;
  • det er jo nettopp det du har gjort;
  • der kommer de alt, jo;
  • hun er jo over 70 år;
  • de er jo så snille

Фіксовані вирази

  • jo før, jo heller
    så snart som mulig
  • jo … dess …
    • brukt ved sammenstilling av to komparativer
      • jo raskere, dess lettere
    • brukt som subjunksjon ved sammenstilling av to komparativer
      • jo mer hun spurte, dess mer usikker ble han
  • jo … desto …
    brukt ved sammenstilling av to komparativer
    • jo mer, desto bedre;
    • jo lenger du venter, desto verre blir det
  • jo … jo …
    • brukt ved sammenstilling av to komparativer
      • jo enklere, jo bedre
    • brukt som subjunksjon ved sammenstilling av to komparativer
      • jo mer som betales nå, jo mindre blir sluttregningen
Сторінка статті

jo 3

вигук

Походження

fra lavtysk

Значення та вживання

  1. brukt for å bekrefte det positive innholdet i et nektende spørsmål
    Приклад
    • det er vel ikke du som bestemmer det? Jo, det er det;
    • er du ikke enig? Jo da;
    • er ikke du trønder? Jo, det er jeg
  2. brukt for å uttrykke en beslutning på tross av et forbud
    Приклад
    • ikke gjør det! Jo, jeg vil
  3. brukt for å tilbakekalle en tidligere nektelse
    Приклад
    • jeg kan ikke finne boka. Jo, her er den
  4. brukt som svarord på spørsmål som er formet positivt
    Приклад
    • du kan sikkert hjelpe oss? Jo, det kan jeg alltids;
    • hvor har du gjemt den? Jo, her skal du se;
    • hvorfor fortalte du det? Jo, nå skal du høre
  5. brukt som innledningsord for å slå fast noe
    Приклад
    • jo, hun fortjener kongepokalen
  6. brukt som ironisk bekreftelse av et utsagn
    Приклад
    • jo, du er meg en fin en;
    • du sier at han ikke drikker. Jo, det kan du tro
Сторінка статті

jo … desto …

Значення та вживання

brukt ved sammenstilling av to komparativer;
Se: desto, jo
Приклад
  • jo mer, desto bedre;
  • jo lenger du venter, desto verre blir det
Сторінка статті

så menn

прислівник

Значення та вживання

brukt for å bekrefte eller understreke noe;
Приклад
  • jo så menn;
  • det har du så menn rett i;
  • hun er så menn ikke en pyse
Сторінка статті

så 5

прислівник

Походження

norrønt svá

Значення та вживання

  1. brukt om hendelse eller handling som skjer like etter eller på et (litt) senere tidspunkt;
    Приклад
    • først tok hun på seg jakke, så lue, så skjerf og votter;
    • da jula kom, så satte kulda inn;
    • først til Bodø, så til Tromsø;
    • så var det det ene og så det andre;
    • så en dag ringte det på døra
  2. som en følge eller konsekvens av det som kommer før;
    Приклад
    • så er den saken avgjort;
    • hadde jeg penger, så skulle jeg kjøpe meg bil;
    • ring meg når du er på vei, så skal jeg sette på middagen;
    • når du ikke vil, så må du;
    • kom hit, så skal du få se;
    • så er den saken avgjort
  3. i grad eller omfang som blir nevnt eller som framgår av sammenhengen
    Приклад
    • det er ikke så lite;
    • de brukte så altfor lang tid;
    • det er ikke så sikkert;
    • jeg har det ikke så verst;
    • du tar så skammelig feil;
    • det har du så evig rett i;
    • nei, så sørgelig!
    • det er ikke så nøye;
    • jeg sier så mange takk;
    • folk sier så mye;
    • det var så vakkert vær;
    • vi ses ikke så ofte;
    • ble du så redd?
    • de er pokker så lure;
    • tre ganger så mange;
    • dobbelt så stor;
    • så stor som du er, burde du vite bedre;
    • skrik ikke så høyt!
  4. i større grad enn forventet
    Приклад
    • jeg er så dum!
    • au, det svir så;
    • det blåser så ute i dag;
    • den koster så mye
  5. på den eller den måten;
    Приклад
    • én vil ha det så, en annen så;
    • var det så du sa?
    • de sier så;
    • om jeg må si det så;
    • det er ikke så at vi kan tvinge fram en avgjørelse;
    • nei, nei, ikke så;
    • så må du gjøre
  6. i tillegg;
    Приклад
    • grønnsaker er godt, og så er det sunt;
    • hun var høyest i klassen, men så var hun jo eldst
  7. som refererer til noe tidligere;
    dette, slik
    Приклад
    • de sier så;
    • var det så du tenkte å gjøre det?
    • i så fall
  8. brukt forsterkende;
    Приклад
    • hvor en så kommer;
    • han lover hva det så skal være
  9. brukt i utrop for å understreke det som kommer etter
    Приклад
    • så, du har ikke kjennskap til dette?
    • så, du vil ikke?
  10. brukt i utrop for å slå fast at noe er ferdig, avsluttet eller lignende;
    Приклад
    • så, da var vi ferdige her

Фіксовані вирази

  • om så bare
    i det minste
    • du må komme inn, om så bare et kvarter;
    • du må spise litt, om så bare et knekkebrød
  • om så er
    hvis det nå er slik (som nettopp nevnt)
    • vi kan begynne i morgen, om så er
  • så der
    ikke særlig bra;
    så som så
    • været var så der hele ferien
  • så lenge
    • inntil videre;
      foreløpig (1)
      • du kan vente her så lenge
    • brukt som avskjedshilsen når en skal møtes igjen snart
      • ha det bra så lenge!
  • så som
    brukt foran oppregning: som, for eksempel
    • strikkede ting, så som luer, skjerf og votter
  • så som så
    ikke særlig bra
    • eksamen gikk så som så
  • så visst
    uten tvil;
    visselig
    • så visst kan hun svømme;
    • jeg er så visst ikke den første som sier dette
  • så, så
    brukt for å roe ned eller trøste
    • så, så, dette ordner seg
Сторінка статті

søl 1

іменник середній

Походження

av søle (2

Значення та вживання

  1. noe som er sølt, har rent eller lekket ut;
    Приклад
    • det var mye søl på gulvet
  2. det å søle eller grise til noe
    Приклад
    • slutt med det sølet!
  3. tynn, dårlig drikk;
    Приклад
    • jeg vil ikke drikke slikt søl

Фіксовані вирази

  • jo flere kokker, dess mer søl
    når mange skal være med og bestemme, blir det rot
Сторінка статті

det er ingen kunst

Значення та вживання

det er ikke vanskelig;
det er ikke et problem;
Se: kunst
Приклад
  • det er ingen kunst å få plantene til å trives;
  • å koke kaffe er ingen kunst;
  • å stå på skøyter? Det er jo ingen kunst!
Сторінка статті

jo … jo …

Значення та вживання

Se: jo
  1. brukt ved sammenstilling av to komparativer
    Приклад
    • jo enklere, jo bedre
  2. brukt som subjunksjon ved sammenstilling av to komparativer
    Приклад
    • jo mer som betales nå, jo mindre blir sluttregningen
Сторінка статті

hausse seg opp

Значення та вживання

kave seg opp;
øse seg opp;
Se: hausse
Приклад
  • det er viktig å ikke hausse seg opp før eksamen;
  • jo eldre jeg blir, jo mindre hausser jeg meg opp
Сторінка статті

Словник нюношка 40 oppslagsord

jo 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt gjóðr

Значення та вживання

  1. i fleirtal: familie i ordenen vade-, måse- og alkefuglar;
    Stercorariidae
  2. fugl i familien joar (1;
    jamfør fjelljo og tjuvjo
Сторінка статті

jo 2

прислівник

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

brukt trykklett: da (vel), no, nok, må vite, som kjent;
jamfør dess (3
Приклад
  • dette er jo lett;
  • klart han veit det, han er jo fagmann

Фіксовані вирази

  • jo før, jo heller
    så snart som mogleg
  • jo … dess …
    • brukt ved samanstilling av to komparativar
      • jo før, dess betre
    • brukt som subjunksjon ved samanstilling av to komparativar
      • jo fleire som har jobb utanfor eigen kommune, dess fleire nyttar bil
  • jo … desto …
    brukt ved samanstilling av to komparativar
    • jo meir, desto betre;
    • jo meir eg lærer, desto meir ynskjer eg å lære
  • jo … jo …
    • brukt ved samanstilling av to komparativar
      • jo fleire, jo betre
    • brukt som subjunksjon ved samanstilling av to kompartivar
      • jo meir ein veit, jo meir er det ein innser at ein ikkje veit
Сторінка статті

jau, jo 3

вигук

Походження

norrønt jaur

Значення та вживання

  1. brukt til å stadfeste det positive innhaldet i eit nektande spørsmål
    Приклад
    • kjem du ikkje? Jau da;
    • er han ikkje rik? Jau, særs rik
  2. brukt for å uttrykkje ei avgjerd trass i eit forbod
    Приклад
    • ikkje gjer det! Jau, eg vil
  3. brukt for å ta attende ei føregåande nekting
    Приклад
    • eg vil ikkje tenkje meir på dette no. Jau, eg må!
  4. brukt som svarord på spørsmål som i forma er positivt
    Приклад
    • korleis går det? Jau takk, berre bra;
    • kjem du deg no? Jau, eg gjer da det
  5. brukt som innleiingsord for å slå fast noko
    Приклад
    • jau, no skal du sjå;
    • jau, han var visst venta;
    • jau, ungdomen – det er framtida!
  6. brukt som ironisk stadfesting av ei utsegn
    Приклад
    • jau, du er meg ei fin ei!
    • jau, vi må tru at han blir til noko!
Сторінка статті

smør

іменник середній

Походження

norrønt smjǫr, smør

Значення та вживання

  1. næringsmiddel som ein lagar med å kinne fløyte
    Приклад
    • ei pakke smør;
    • leggje tjukt med smør på brødet;
    • ete fisk med smelta smør

Фіксовані вирази

  • blid som smør
  • ha/tene til smør på brødet
    ha stor nok inntekt til å greie seg
    • marknadssjefen har til smør på brødet;
    • han jobba ekstravakter for å tene til smør på brødet
  • jo menn/jammen/jaggu sa eg smør!
    tvert imot
  • smør på flesk
    unødvendig mykje;
    dobbelt opp
    • informasjonen er smør på flesk
  • som kniv i smør
    enkelt og utan hindringar
    • arbeidet går som kniv i smør;
    • han glei forbi motspelarane som kniv i varmt smør
Сторінка статті

så 5, so 3

прислівник

Походження

norrønt svá

Значення та вживання

  1. brukt om hending eller handling som skjer like etter eller på eit (litt) seinare tidspunkt;
    Приклад
    • først stod dei opp, så åt dei frukost;
    • han tok på seg jakke, så skjerf, så hue og vottar;
    • først Berlin, så til Paris;
    • da han kom inn, så ringde telefonen;
    • så ein dag dukka dei opp;
    • så var det det eine, så var det det andre
  2. som ei følgje eller konsekvens av det som kjem før;
    Приклад
    • han drog, så var det berre ho igjen;
    • hadde eg pengar, så skulle eg kjøpe ein ny båt;
    • kom hit, så skal du sjå;
    • viss du kjem, så skal eg lage rommet klart til deg;
    • når du ikkje vil, så må du;
    • så er den saka avgjord
  3. i grad eller omfang som blir nemnd eller som går fram av samanhengen
    Приклад
    • kjolen er så stor at ho druknar i han;
    • dobbelt så stor som dei andre;
    • så fager og ung han er;
    • nei, så hyggjeleg å sjå dykk;
    • det er ikkje så sikkert;
    • dobbelt så stor;
    • vi treffest ikkje så ofte;
    • han er så redd;
    • ikkje så verst;
    • det er ikkje så nøye;
    • ha det så godt;
    • så lenge du vart
  4. i større grad enn venta
    Приклад
    • så dum du er;
    • au, det svir så!
    • kvar har du vore så lenge?
  5. på den eller den måten;
    Приклад
    • så skal du gjere;
    • vegen er ikkje så at ein kan køyre;
    • dei seier så;
    • det er ikkje så at vi kan tvinge fram eit møte no
  6. i tillegg;
    Приклад
    • grønsaker er godt, og så er det sunt;
    • han er den høgaste i klassa, men så er han jo eldst
  7. som refererer til noko tidlegare;
    dette, slik
    Приклад
    • var det så du sa?
    • dei seier så;
    • i så fall;
    • i så tilfelle
  8. brukt i utrop for understreke det som kjem etter
    Приклад
    • så, du visste ikkje det?
    • så, det er her de sit?
  9. brukt i utrop for å slå fast at noko er ferdig, avslutta eller liknande;
    Приклад
    • så, da var vi ferdige for i dag

Фіксовані вирази

  • om så er
    viss det no er slik (som nett nemnd)
    • eg kan gjerne arbeide heile natta, om så er
  • så der
    ikkje særleg bra;
    så som så
    • eksamen gjekk så der
  • så lenge
    • inntil vidare;
      førebels
      • eg går ut og ventar så lenge
    • brukt som avskilshelsing når ein snart skal møtast att
      • ha det bra så lenge!
  • så som så
    ikkje særleg bra
    • eksamen gjekk så som så
  • så visst
    utan tvil;
    visseleg
    • han er så visst ingen svindlar;
    • så visst eg vil ta ein kaffi
  • så, så
    brukt for å roe ned eller trøyste
    • så, så, det ordnar seg snart
Сторінка статті

vekse

veksa

дієслово

Походження

norrønt vaxa

Значення та вживання

  1. om menneske og dyr: auke i lengd, høgd, omfang og liknande;
    bli større
    Приклад
    • jenta har vakse ti cm på eitt år;
    • lamma veks og trivst;
    • det voks fram ei ny tann;
    • håret veks ut att
  2. bli meir erfaren, mogen eller reflektert;
    utvikle seg
    Приклад
    • han voks med ansvaret;
    • ho har vakse mykje etter ho begynte å studere
  3. om plante: gro (2, 2);
    Приклад
    • treet har vakse seg stort;
    • gulrota veks best i sandjord;
    • eika veks ikkje nordafjells
  4. auke i mengd, tal, styrke og liknande;
    Приклад
    • elva veks;
    • medlemstalet voks til nye høgder;
    • irritasjonen voks jo lenger han måtte vente

Фіксовані вирази

  • ikkje vekse på tre
    vere sjeldan
    • gode kokkar veks ikkje på tre
  • vekse att
    bli dekt av vokstrar;
    gro att/til
  • vekse av seg
    utvikle seg vekk frå sjukdom, svakheit og liknande fordi ein blir eldre eller modnare
    • ho har vakse av seg allergien;
    • vi håpar han veks av seg desse nykkene
  • vekse frå kvarandre
    utvikle seg i kvar sin retning
  • vekse frå seg
    ikkje bli høgare eller større;
    ikkje vekse meir
  • vekse i munnen
    om mat: vere uråd å tyggje eller svelgje fordi maten byr ein imot eller fordi ein er oppskaka
    • maten var harsk og voks i munnen på meg
  • vekse med oppgåva
    bli meir dugande etter kvart som oppgåvene blir vanskelegare
    • elevene veks med oppgåvene
  • vekse opp
    • nå vaksen alder
      • dei fikk fem born, men berre tre av dei voks opp;
      • han voks opp langs kysten
    • vere van med frå barndomen
      • da eg voks opp var det taco kvar fredag;
      • ho er vakse opp med klassisk musikk
  • vekse over hovudet
    bli for omfattande eller vanskeleg
    • oppgåvene voks over hovudet på meg;
    • utgiftene veks oss over hovudet
  • vekse til
    • om person: bli eldre;
      bli større
      • yngsteguten har vakse til
    • bli dekt med vokstrar;
      gro att/til
  • vekse ut av
    • bli for stor til klesplagg og liknande
      • eg har vakse ut av buksa mi
    • ikkje ha stor nok plass
      • butikken veks ut av lokala sine
Сторінка статті

så 3, so 1

сурядний сполучник

Значення та вживання

innleier ei hovudsetning som uttrykkjer følgje, resultat eller konklusjon av det føregåande
Приклад
  • han er bortreist, så han kan ikkje kome;
  • du er jo fødd her, så du kjenner vel alle?
  • det byrja å snø, så vi gjekk ikkje ut likevel

Фіксовані вирази

  • så det så
    brukt for å seie at ein ikkje vil ha meir diskusjon
    • du kan ikkje bevise noko. Så det så!
Сторінка статті

etter 1

підрядний сполучник

Значення та вживання

  1. innleier ei leddsetning som uttrykkjer at noko skjer på eit seinare tidspunkt;
    Приклад
    • eg kom etter han var gått;
    • etter han ikkje vaks meir, kjøpte han seg bunad
  2. innleier ei leddsetning som uttrykker ei samanlikning;
    Приклад
    • etter før du kjem, etter før blir du ferdig

Фіксовані вирази

  • etter det
    innleier ei leddsetning som uttrykkjer noko ein går ut frå;
    ifølgje det, med utgangspunkt i det
    • etter det eg høyrer, har han kjøpt seg bubil;
    • etter det dei seier, blir det ein kald vinter
Сторінка статті

desto

прислівник

Походження

gjennom tysk; frå gammalhøgtysk des diu, kasusformer av das ‘det’

Значення та вживання

føre komparativ (1: så mykje;
Приклад
  • tilliten er ikkje styrkt, han er blitt desto mindre

Фіксовані вирази

  • desto … desto …
    brukt ved samanstilling av to komparativar
    • desto viktigare jobbar, desto lykkelegare blir eg
  • ikkje desto mindre
    trass i det
  • jo … desto …
    brukt ved samanstilling av to komparativar
    • jo meir, desto betre;
    • jo meir eg lærer, desto meir ynskjer eg å lære
Сторінка статті

kyrkjerotte

іменник жіночий

Фіксовані вирази

  • blakk/fattig som ei kyrkjerotte
    svært fattig
    • du er jo fattig som ei kyrkjerotte;
    • landet var blakk som ei kyrkjerotte
Сторінка статті