Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
2322 результатів

Словник букмола 106 oppslagsord

gjeld 1

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt gjald ‘betaling’

Значення та вживання

  1. pengesum som en skylder
    Приклад
    • sette seg i gjeld;
    • betale gjelden sin;
    • ettergi gjeld;
    • de har over ti millioner i gjeld
  2. i overført betydning: (moralsk) forpliktelse til å være takknemlig eller gjengjelde hjelp en har fått

Фіксовані вирази

  • stå i gjeld til
    • skylde noen penger
      • de står i stor gjeld til menneskesmuglerne
    • ha noe eller noen å takke for noe som har hatt betydning
      • skuespillet stod i gjeld til den greske tragedien;
      • hun stod i gjeld til sine forfedre
Сторінка статті

gjeld 2

іменник середній

Походження

samme opprinnelse som gjeld (1 opprinnelig ‘område som betaler til samme prest’

Значення та вживання

Сторінка статті

gjeld 3

прикметник

Походження

norrønt geldr; beslektet med gjelde (2

Значення та вживання

  1. om hunndyr: som ikke bærer foster på et tidspunkt når de skulle gjøre det
  2. om melkedyr: som ikke gir melk de siste ukene før fødsel
  3. om hanndyr: kastrert;
Сторінка статті

gjelde 1

дієслово

Походження

norrønt gjalda ‘betale’

Значення та вживання

  1. være gyldig;
    være tillatt;
    være gangbar
    Приклад
    • billetten gjelder i to uker;
    • reglene gjelder for alle beboerne
  2. dreie seg om;
    Приклад
    • saken gjelder forsikringssvindel;
    • forbudet har bare gjeldt noen få;
    • hva gjelder det?
  3. bli holdt for;
    gå for;
    ha en viss verdi
    Приклад
    • kvitteringen gjelder som garanti;
    • han gjaldt for to, så sterk var han
  4. være av eller ha (stor) betydning;
    være viktig
    Приклад
    • det er nå det gjelder;
    • i år er det pastellfarger som gjelder;
    • det gjelder å ikke gi opp

Фіксовані вирази

  • gjelds ikke
    teller ikke;
    er ikke tillatt etter reglene
    • å slå under beltestedet gjelds ikke
Сторінка статті

gjelde 2

дієслово

Походження

norrønt gelda

Значення та вживання

fjerne eller ødelegge kjønnskjertlene hos hanndyr;
Приклад
  • de brukte kniv til å gjelde hanndyrene med
  • brukt som adjektiv
    • en gjeldet hannkatt
Сторінка статті

stifte 2

дієслово

Походження

fra lavtysk

Значення та вживання

Приклад
  • de stifter en forening;
  • vi har stiftet familie;
  • på møtet stiftet hun bekjentskap med mange mennesker;
  • stifte gjeld
Сторінка статті

nedskriving

іменник жіночий або чоловічий

nedskrivning

іменник чоловічий або жіночий

Значення та вживання

  1. det å skrive ned
    Приклад
    • nedskriving av historier
  2. det å sette ned verdien på valuta, aksjer eller lignende
    Приклад
    • nedskriving av gjeld;
    • nedskriving av dollaren
Сторінка статті

ettergivelse

іменник чоловічий

ettergiving, ettergiing

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

  1. det å ettergi;
    Приклад
    • ettergivelse av gjeld
  2. det å gi etter
    Приклад
    • frykte at ettergivelse vil føre til mindre autoritet og makt
Сторінка статті

spillegjeld, spellegjeld

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

gjeld en kan få etter store tap i pengespill
Сторінка статті

utenlandsgjeld, utalandsgjeld

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

gjeld (1, 1) som en stat har til utlandet, fordi landet importerer for mer enn det eksporterer
Сторінка статті

Словник нюношка 2216 oppslagsord

gjeld 1

іменник жіночий

Походження

norrønt gjald ‘betaling’, samanheng med gjelde (1; gild og gilde (1

Значення та вживання

  1. pengar ein skuldar nokon;
    Приклад
    • setje seg i gjeld;
    • betale gjelda si;
    • ettergje gjeld;
    • dei har over ti millionar i gjeld
  2. i overført tyding: (moralsk) plikt til å vere takknemleg eller gjengjelde hjelpa ein har fått

Фіксовані вирази

  • stå i gjeld til
    • skulde nokon pengar
      • fattige land står i stor gjeld til dei rike landa
    • ha nokon eller noko å takke for noko som har hatt betyding
      • romanen står i gjeld til kriminalsjangaren;
      • han stod i gjeld til sin familie
Сторінка статті

gjeld 2

іменник середній

Походження

same opphav som gjeld (1 opphavleg ‘område som betaler (til same prest)'

Значення та вживання

Сторінка статті

gjeld 3

прикметник

Походження

norrønt geldr; samanheng med gjelde (2

Значення та вживання

  1. om hodyr: som ikkje ber foster når det normalt skal gjere det
    Приклад
    • ei gjeld ku;
    • kua står gjeld
  2. om mjølkedyr: som ikkje gjev mjølk dei siste vekene før ny fødsel
  3. om hanndyr: kastrert;
    Приклад
    • ein gjeld okse
Сторінка статті

gjelde 2

gjelda

дієслово

Походження

norrønt gelda; samanheng med gjeld (3

Значення та вживання

øydeleggje eller fjerne kjønnskjertlane hos hanndyr;
Приклад
  • dei brukte kniv til å gjelde hanndyra
  • brukt som adjektiv
    • ein gjelda ver
Сторінка статті

gjelde 1

gjelda

дієслово

Походження

norrønt gjalda ‘betale’; samanheng med gjeld (1

Значення та вживання

  1. vere gyldig, lovleg, offisiell;
    telje (med), bli rekna med;
    stå ved lag;
    vere gjengs
    Приклад
    • billetten gjeld i to veker;
    • lova gjaldt for alle
  2. dreie seg om, vedkome, spørjast om
    Приклад
    • saka gjeld nokre skattespørsmål;
    • påbodet gjaldt berre nokre få
  3. ha verdi som;
    bli halden for;
    gå for
    Приклад
    • meiningar gjeld lite i vitskapen;
    • kvitteringa gjeld som garanti;
    • ho gjaldt for å vere smart
  4. vere av eller ha (stor) verdi;
    vere viktig
    Приклад
    • det er no det gjeld;
    • denne jula var det gull og glitter som gjaldt;
    • det gjeld å ikkje kome for seint
Сторінка статті

hovud

іменник середній

Походження

norrønt hǫfuð

Значення та вживання

  1. kroppsdel over eller framfor halsen på menneske og dyr, med hjerne, sanseorgan, munn og opning for luftvegane
    Приклад
    • få ein stein i hovudet;
    • ha vondt i hovudet;
    • han fall og slo seg i hovudet;
    • eit troll med tre hovud
  2. Приклад
    • betale skatt per hovud;
    • viss vi deler utlegga likt, blir det 200 kroner per hovud
  3. Приклад
    • ha hovudet fullt av planar;
    • dette er ikkje etter mitt hovud;
    • fordreie hovudet på nokon;
    • det er berre sport som står i hovudet på dei;
    • kunne noko i hovudet
  4. øvre del av noko eller noko med form som kan likne på eit hovud (1)
    Приклад
    • ei pipe med utskore hovud

Фіксовані вирази

  • bli raud i hovudet
  • bruke hovudet
    tenkje klokt
    • no må du bruke hovudet her
  • bry hovudet sitt med noko
    spekulere eller gruble på noko vanskeleg
    • dette treng du ikkje bry hovudet ditt med
  • bøye hovudet
    syne teikn på audmjukskap, skam eller sorg
  • dreie hovudet rundt på
    gjere nokon forvirra;
    gjere nokon forelska i seg
  • fordreie hovudet på
    gjere nokon forelska i seg;
    gjere innbilsk
  • følgje sitt eige hovud
    ikkje bry seg om råd frå andre
  • få noko inn i hovudet på nokon
    få nokon til å forstå eller lære noko
    • læraren prøvde å få pensumet inn i hovudet på elevane
  • gjere eit hovud kortare
    avrette ved å hogge hovudet av
  • gå på hovudet
    falle framover
  • gå til hovudet på
    • bli ør eller rusa
      • vinen gjekk rett til hovudet på meg
    • bli overmodig
      • suksessen gjekk til hovudet på henne
  • ha eit godt hovud
    vere intelligent
    • ho har eit godt hovud
  • ha/halde hovudet over vatnet
    greie seg så vidt
    • dei fekk nok støtte til å ha hovudet over vatnet i ei veke til;
    • det er så vidt verksemda held hovudet over vatnet utan driftstilskot
  • ha stort hovud og lite vit
    vere dum
  • ha tak over hovudet
    ha husrom
  • halde hovudet høgt
    vise teikn på sjølvkjensle eller stoltheit
  • halde hovudet kaldt
    tenkje klart eller bevare dømekrafta, særleg i ein vanskeleg situasjon
  • henge med hovudet
    vere motlaus eller nedtrykt
  • hol i hovudet
    dumt, vanvettig;
    bort i natta
  • klø seg i hovudet
    syne teikn på rådville
    • klø seg i hovudet over situasjonen
  • krevje hovudet til nokon på eit fat
    (etter Matt 14,8 f. og Mark 6,25 f.) krevje at nokon blir avretta;
    krevje at nokon blir ofra som syndebukk
  • la hovuda rulle
    • avrette i mengd
    • nådelaust avsetje eller døme leiande personar
  • leggje hovudet i bløyt
    tenkje hardt
  • lyst hovud
    flink og intelligent person
    • han er det lyse hovudet i klassa
  • med hovudet i hendene
    initiativlaus;
    utan å gjere noko
  • med hovudet under armen
    utan å tenkje;
    ikkje bruke hovudet
  • med lyfta hovud
    med stoltheit;
    med sjølvtillit
  • miste hovudet
    miste fatninga;
    bli rådvill
    • han mistar hovudet når han blir stressa
  • over hovudet på nokon
    • liggje på for høgt nivå for målgruppa
      • brøkrekning gjekk over hovudet på elevane
    • ta ei avgjerd utan å rådspørje eller varsle den det gjeld
      • avgjerda blei teken over hovudet på dei tilsette
  • rekne i hovudet
    rekne i tankane, utan nedskrivne tal
  • riste på hovudet
    syne teikn på nekting, vonløyse eller at ein er oppgjeven
  • setje/stille saka på hovudet
    snu opp ned på eller framstille ei sak stikk imot dei faktiske tilhøva
    • dei nye opplysningane set saka på hovudet;
    • domen stilte saka på hovudet
  • setje seg noko i hovudet
    bestemme seg for å gjennomføre noko;
    få ein fiks idé som ein ikkje vil endre på
  • stange/renne hovudet mot veggen
    møte uovervinnelege hindringar
    • vi prøver å få svar, men stangar hovudet i veggen;
    • dei renner hovudet i veggen, uansett kor vi spør etter hjelp
  • stikke hovuda saman
    leggje hemmelege planar eller liknande
  • stikke hovudet fram
    våge å vise seg eller hevde seg
    • ho har fleire gonger stukke hovudet fram i avisdebatten
  • stikke hovudet i sanden
    ikkje vilje sjå ubehagelege sanningar i auga
  • stå på hovudet
    • stå opp ned
    • vere endevend eller i vill uorden
      • vi må rydde, heile kjøkenet står på hovudet
  • ta seg vatn over hovudet
    ta på seg noko ein ikkje greier
    • eg er redd vi har teke oss vatn over hovudet med dette prosjektet
  • vekse ein over hovudet
    vinne over ein;
    ta makta frå ein
    • alle arbeidsoppgåvene veks meg over hovudet
Сторінка статті

filbehandling

іменник жіночий

Походження

etter engelsk file processing

Значення та вживання

operasjon som gjeld oppbygging og bruk av filer (2
Сторінка статті

hefte 2

hefta

дієслово

Походження

norrønt hepta, av hapt ‘band, hindring’

Значення та вживання

  1. opphalde, til dømes i arbeidet;
    Приклад
    • bli heft på heimvegen;
    • ho blir lett heft med andre ting
  2. gjere fast;
    Приклад
    • papira var heft saman med ein binders
  3. vere forbunden med;
    sitje fast
    Приклад
    • malinga hefter godt på underlaget
  4. i overført tyding: vere knytt til, hengje ved
    Приклад
    • det hefter mange gåter ved denne saka;
    • store lån hefter på eigedomane;
    • det hefte stor gjeld på huset
  5. vere økonomisk ansvarleg for
    Приклад
    • sameigarane hefter solidarisk;
    • ein må hefte for det ein skriv under på

Фіксовані вирази

  • hefte seg med
    leggje merke til;
    feste seg ved;
    bry seg med (noko)
    • han hefte seg fort med detaljar;
    • ikkje heft deg med dette!
Сторінка статті

beitekonsulent

іменник чоловічий

Значення та вживання

rådgjevar i spørsmål som gjeld beiting;
Сторінка статті

rojal

прикметник

Значення та вживання

som gjeld, høyrer til eller er knytt til eit kongehus;
Сторінка статті