Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
22 результатів

Словник букмола 0 oppslagsord

Словник нюношка 22 oppslagsord

aud, aude

прикметник

Походження

norrønt auðr

Значення та вживання

  1. ubygd (2 eller forlaten;
    utan liv;
    stussleg
    Приклад
    • aude vidder;
    • det var audt og daudt på garden;
    • det vart så audt etter deg
  2. tom for noko;
    utan
    Приклад
    • rommet var audt for folk;
    • aud for pengar
Сторінка статті

svart 2

прикметник

Походження

norrønt svartr

Значення та вживання

  1. med farge som liknar sot eller kol
    Приклад
    • svarte sko;
    • ein svart hest;
    • svarte haustnetter;
    • midt på svarte natta
  2. om person eller folkegruppe: som har medfødd mørk hudfarge;
    Приклад
    • dei svarte befolkninga i USA;
    • førebiletet hennar er den svarte kvinna Rosa Parks
    • brukt som substantiv:
      • dei svarte og kvite i Sør-Afrika
  3. mørk, aud
    Приклад
    • midt i svarte skogen
  4. skiten, urein
    Приклад
    • vere svart på fingrane;
    • bli svart på kleda
  5. Приклад
    • svart av folk
  6. Приклад
    • sauene gnog svart kring seg
  7. som er utan fangst
    Приклад
    • dra svarte garn
  8. dyster, mislykka, mørk
    Приклад
    • alt var svart og håplaust;
    • brått vart alt svart for meg;
    • ein svart dag for norsk skeisesport;
    • det er berre svarte armoda;
    • framtidsutsiktene er svartare enn nokon gong;
    • da det såg som svartast ut, reiste laget seg
    • brukt som adverb:
      • sjå svart på framtida
  9. brukt om pengar: som er unndregen skatt;
    som går føre seg uoffisielt og ulovleg;
    motsett kvit (4)
    Приклад
    • svarte pengar;
    • landet har ein stor svart økonomi;
    • ein av fire har kjøpt svarte tenester
    • brukt som adverb:
      • arbeide svart
  10. brukt i eid
    Приклад
    • for svarte svingande!

Фіксовані вирази

  • arbeide/jobbe svart
    arbeide for svarte pengar
    • dei arbeidde svart heile sommaren;
    • det er ulovleg å jobbe svart
  • på svarte livet
    alt ein orkar
    • henge i på svarte livet
  • svart hav
    hav utan fisk
  • svart hol
    område i verdsrommet med så sterk gravitasjon at ingenting slepp ut, ikkje eingong lys
    • svarte hol ser ein ikkje, men ein kan sjå verknaden på omgjevnadene
  • svart humor
    grotesk, pessimistisk humor
  • svart kaffi
    kaffi utan fløyte eller mjølk
  • svart lygn
    sjofel lygn
  • svart magi
    trolldom som siktar mot å skade eller drepe;
    svartekunst
  • svarte pengar
    skattepliktige pengar som ein lèt vere å betale skatt for
Сторінка статті

øyden

прикметник

Походження

jamfør færøysk oyðin ‘aud, ubygd, berr’; samanheng med øyde (2

Значення та вживання

  1. aud (1), forlaten
    Приклад
    • jorda var aud og øyden;
    • eit øyde hus;
    • det er så øyde her
    • brukt som adverb:
      • garden låg øyde;
      • huset stod øyde
  2. om lukt, smak eller liknande: gammal, ufrisk
    Приклад
    • øyden smak
    1. brukt som adverb:
      • det luktar øyde
  3. som heilt vantar noko;
    Приклад
    • øyden for pengar;
    • vi var reint øydne for mat
  4. som bruker mykje;
    lite sparsam;
    Приклад
    • ho er svært øyden i hushaldet

Фіксовані вирази

  • leggje øyde
    leggje brakk;
    rasere, øydeleggje
Сторінка статті

øyde 3

øyda

дієслово

Походження

norrønt eyða; jamfør aud

Значення та вживання

  1. gjere aud;
    forlate, fare frå (ein stad så det blir folkelaust)
    Приклад
    • øyde garden;
    • øyde huset
  2. gjere snau;
    ta alt frå
    Приклад
    • øyde seg for pengar
  3. bruke, nytte (så det ikkje er nokon ting att)
    Приклад
    • han hadde øydd heile formuen sin;
    • ho har øydd tolmodet mitt
  4. gjere til inkjes;
    øydeleggje
    Приклад
    • øyde byen med våpenmakt;
    • elden øyder;
    • dette vil øyde venskapen mellom oss

Фіксовані вирази

  • øyde opp
    bruke opp;
    sløse bort
Сторінка статті

øyde 2

іменник середній

Походження

norrønt eyði

Значення та вживання

aud, folketom stad;
jamfør isøyde

Фіксовані вирази

  • leggje i øyde
    gjere aud;
    øydeleggje
    • byen vart lagd i øyde
Сторінка статті

vill

прикметник

Походження

norrønt villr

Значення та вживання

  1. som veks, lever i fri naturtilstand;
    Приклад
    • ville planter og dyr;
    • temje ein vill hest;
    • slike planter veks ikkje ville el. vilt i Noreg
  2. Приклад
    • på ville fjellet;
    • ville og forrivne fjell;
    • Det ville vesten – jamfør Vesten
  3. som har mista orienteringssansen;
    forvildra
    Приклад
    • døgnvill;
    • rådvill;
    • gå seg vill;
    • fare vill;
    • på ville vegar
    • som adverb:
      • vilt framande folk – heilt ukjende
  4. ståkande;
    Приклад
    • ville barn;
    • ein vill dans;
    • vill av raseri;
    • vere vill etter tobakk;
    • føre eit vilt liv
  5. Приклад
    • vill forvirring;
    • slå vilt om seg;
    • vere på vill flukt;
    • ein vill plan
    • i politikk:
      • ville rykte – utrulege

Фіксовані вирази

  • ville røyster
    røyster som fell på kandidat(ar) utanom dei offisielle listene
  • ville streikar
    spontane streikar som ikkje er i samsvar med avtalene i arbeidslivet
Сторінка статті

einsam

прикметник

Походження

av einsaman, omlaga etter -sam; jamfør ein (2 og saman

Значення та вживання

  1. som saknar samvære;
    Приклад
    • kjenne seg einsam;
    • i einsame stunder
  2. Приклад
    • det er så einsamt der

Фіксовані вирази

  • einsam ulv
    person som held seg for seg sjølv
Сторінка статті

daud, død 2

прикметник

Походження

norrønt dauðr

Значення та вживання

  1. ikkje lenger i live, avliden (1)
    Приклад
    • ho er død no;
    • død eller levande;
    • bli erklært død;
    • ein daud fisk;
    • daude fluger i vinduskarmen;
    • daude planter
    • brukt som substantiv:
      • følgje den døde til grava;
      • stå opp frå dei døde
  2. som framstår livlaus
    Приклад
    • bleike og daude augo;
    • snakke med ei daud røyst
  3. som har lite ferdsel, liv eller verksemd;
    Приклад
    • staden verkar daud;
    • her er det heilt daudt
  4. som ikkje blir brukt meir;
    Приклад
    • latin er eit daudt språk;
    • denne tradisjonen har vore daud lenge
  5. som ikkje fungerer meir;
    Приклад
    • motoren er daud;
    • telefonen min er heilt daud
  6. som ikkje er relevant eller aktuell lenger
    Приклад
    • bluesen er ikkje daud;
    • saka er heilt daud
  7. som kjennest slapp;
    Приклад
    • daud i kroppen;
    • ein daud fot
  8. i ro;
    Приклад
    • sjøen låg daud og still;
    • det er daudt i vêret;
    • ballen låg daud;
    • eit daudt publikum
  9. som er ugyldig;
    som ikkje tel (med)
    Приклад
    • eit daudt kast;
    • eit daudt hopp

Фіксовані вирази

  • daud og gravlagd
    • avliden og lagd i jorda
      • keisaren er død og gravlagd for fleire hundre år sidan
    • i overført tyding: avslutta og gløymd (2
      • stykket er ikkje daudt og gravlagt heilt enno
  • daud som ei sild
    heilt livlaus;
    steindaud
    • liggje daud som ei sild
  • daudt løp
    uavgjort resultat (i konkurranse, kamp eller strid)
    • det var daudt løp mellom konkurrentane
  • daudt prosjekt
    noko som er nyttelaust, fåfengd (2;
    fånytte
    • å klippe blautt gras er eit daudt prosjekt
Сторінка статті

leggje i øyde

Значення та вживання

gjere aud;
øydeleggje;
Sjå: øyde
Приклад
  • byen vart lagd i øyde
Сторінка статті

øydast

дієслово

Походження

jamfør øyde (3

Значення та вживання

bli aud eller snau (for noko);
bli slutt på;
minke, kverve, kome bort
Приклад
  • jorda øydest ut;
  • skogen øydest
Сторінка статті