Розширений пошук

Простий пошук

Словник букмола 18 oppslagsord

Ola

іменник чоловічий

Походження

av navnet Olav; norrønt Ólafr

Значення та вживання

typisk nordmann;

jamfør Kari

Приклад

det er mange Olaer og Karier som ønsker seg til Syden denne sommeren

Фіксовані вирази

Ola Dunk
godtroende og klossete nordmann
Ola Dunk slår til på det første og beste tilbudet han får
Ola nordmann
typisk nordmann (som representant for folket);
gjennomsnittsnordmannen
Ola nordmann må forberede seg på høye strømpriser
Ola soldat
typisk norsk soldat
Ola soldat er for dårlig trent

Сторінка статті

Ola soldat

Значення та вживання

typisk norsk soldat;

Se: Ola, soldat

Приклад

Ola soldat er for dårlig trent

Сторінка статті

enten … eller …

Значення та вживання

Se: eller, enten

brukt til å uttrykke valget mellom to (eller flere) alternativer
Приклад
- enten i dag eller i morgen;
- enten går det, eller så går det ikke;
- enten Per eller Ola eller Kjell
brukt til å innlede vilkårssetninger
Приклад
- vi blir med enten det blir sol eller regn

Сторінка статті

søte bror

Значення та вживання

(oftest i den uoffisielle formen søta bror);

Sverige, svensker;

Se: søt

Приклад

Ola og Kari Nordmann drar til søta bror for å handle;
hun kom i mål like etter søta bror

Сторінка статті

søt

прикметник

Походження

norrønt sǿtr

Значення та вживання

som har en behagelig og god smak eller lukt som minner om sukker eller honning;
motsatt sur (1)
Приклад
- søte kaker;
- vinen var litt for søt;
- den søte duften av varm sjokolade;
- kaka var søtere enn jeg liker
- brukt som adverb:
  kjeksene smaker søtt;
  det dufter søtt av blomster
brukt som substantiv: mat med søt smak
Приклад
- de unner seg noe søtt til kaffen;
- hun er glad i det søte
som ikke er sur (2) eller salt (2;
frisk (2, 1), fersk (2)
Приклад
- søt melk;
- søtt vann
som er lett å like;
sjarmerende, tiltalende, inntakende
Приклад
- for en søt gutt;
- en søt historie;
- den søte katten;
- de søteste små sokkene;
- dette huset er virkelig søtt
som uttrykker varme og inderlige følelser;
kjærlig, varm (6), øm (2)
Приклад
- et søtt kyss;
- han hvisket de søteste ord i øret mitt
- brukt i tiltale:
  god morgen, søteste du!
som gir en av følelse av glede, velvære, fred eller lignende;
god (4), rolig (2), behagelig
Приклад
- ligge i sin søteste søvn;
- den søte juletiden
- brukt som adverb:
  sove søtt
blid (2), vennlig (1), hyggelig (2)
Приклад
- være søt mot alle

Фіксовані вирази

det søte liv
(etter italiensk la dolce vita) et liv i fest og luksus
leve det søte liv;
drømmen om det søte liv
hevnen er søt
det kjennes godt å gjengjelde etter noe en ser som en urett eller krenkelse
søt musikk
- gjensidig erotisk tiltrekning
  søt musikk oppstod, og nå har vi vært gift i mange år
- noe som vekker glede
  for ordføreren er vedtaket søt musikk
søte bror
(oftest i den uoffisielle formen søta bror);
Sverige, svensker
Ola og Kari Nordmann drar til søta bror for å handle;
hun kom i mål like etter søta bror
søte saker
godterier, slikkerier

Сторінка статті

Kari nordmann

Значення та вживання

gjennomsnittlig, typisk norsk kvinne;

jamfør Ola nordmann;

Se: Kari

Приклад

Kari nordmann liker å lese

Сторінка статті

Ola Dunk

Значення та вживання

godtroende og klossete nordmann;

Se: Ola

Приклад

Ola Dunk slår til på det første og beste tilbudet han får

Сторінка статті

Ola nordmann

Значення та вживання

typisk nordmann (som representant for folket);

gjennomsnittsnordmannen;

Se: Ola

Приклад

Ola nordmann må forberede seg på høye strømpriser

Сторінка статті

Kari

іменник чоловічий або жіночий

Значення та вживання

typisk norsk kvinne;

jamfør Ola

Приклад

Kariene og Olaene benyttet påskedagene til å gå på ski

Фіксовані вирази

Kari nordmann
gjennomsnittlig, typisk norsk kvinne;
jamfør Ola nordmann
Kari nordmann liker å lese

Сторінка статті

soldat

іменник чоловічий

Походження

fra italiensk, av soldare ‘lønne’; av latin solidus ‘gullmynt’

Значення та вживання

person som gjør militær tjeneste, særlig som menig (2)
Приклад
- norske soldater i FNs tjeneste
menig i militært organiserte grupper utenfor Forsvaret
Приклад
- være soldat i Frelsesarmeen

Фіксовані вирази

Ola soldat
typisk norsk soldat
Ola soldat er for dårlig trent
Tordenskjolds soldater
mindre gruppe personer som stadig går igjen i en bestemt sammenheng, for eksempel ved fordeling av politiske verv

Сторінка статті

Словник нюношка 18 oppslagsord

Ola

іменник чоловічий

Походження

av namnet Olav; norrønt Ólafr

Значення та вживання

typisk nordmann;

jamfør Kari

Приклад

det er mange Olaar og Karier som ynskjer seg til Syden denne sommaren

Фіксовані вирази

Ola Dunk
godtruande og klossete nordmann
Ola Dunk slår til på det første og beste tilbodet han får
Ola nordmann
typisk nordmann (som representant for heile folket);
gjennomsnittsnordmannen
Ola nordmann bruker meir pengar på daglegvarer
Ola soldat
typisk norsk soldat
Ola soldat er for dårleg trent

Сторінка статті

Kari

іменник жіночий

Значення та вживання

typisk norsk kvinne;

jamfør Ola

Приклад

ha ein litt meir eksotisk utsjånad enn Kariar flest

Фіксовані вирази

Kari nordmann
gjennomsnittleg, typisk norsk kvinne;
jamfør Ola nordmann
Kari nordmann er flink til å kome seg ut i det grøne

Сторінка статті

søte bror

Значення та вживання

(oftast i den uoffisielle forma søta bror);

Sverige, svenskar;

Sjå: søt

Приклад

Ola og Kari Nordmann dreg over til søta bror for å handle;
nordmannen kom i mål like etter søta bror

Сторінка статті

søt

прикметник

Походження

norrønt sǿtr

Значення та вживання

med behageleg og god smak eller lukt som minner om sukker eller honning;
motsett sur (1)
Приклад
- søte kaker;
- safta var litt for søt;
- han kjøpte den søte sjokoladen;
- den søte lukta av jordbær;
- brødet er søtare enn eg er van med
- brukt som adverb:
  kakene smaker søtt;
  det angar søtt av blomstrar
brukt som substantiv: mat med søt smak
Приклад
- noko søtt til kaffien;
- han er glad i det søte
som ikkje er sur (2) eller salt (2;
frisk (2, 1), fersk (2)
Приклад
- søt mjølk;
- søtt vatn
som er lett å like;
sjarmerande, tiltalande, inntakande
Приклад
- ei søt forteljing;
- for ein søt unge!
- den søte, raude sommarkjolen hennar;
- dette huset er verkeleg søtt
som uttrykkjer varme og inderlege kjensler;
kjærleg, varm (6), øm (2)
Приклад
- eit søtt kyss;
- han kviskra søte ord i øyret mitt
- brukt i tiltale:
  god natt, søte du
som gjev ei kjensle av hugnad, velvære, fred eller liknande;
god (4), makeleg (1), roleg (2)
Приклад
- liggje i sin søtaste søvn;
- søte draumar;
- den søte juletida
- brukt som adverb:
  sove søtt
blid (2), venleg (1), hyggjeleg (2)
Приклад
- vere søt mot alle

Фіксовані вирази

det søte livet
(etter italiensk la dolce vita) eit liv i fest og luksus
leve det søte livet;
draumen om det søte livet
hemnen er søt
det kjennes godt å gjere opp etter noko ein ser som urett eller krenking
søt musikk
- gjensidig erotisk tiltrekking
  han og ho møtest, og søt musikk oppstår
- noko som vekkjer glede
  tankar om økonomisk rettferd læt som søt musikk
søte bror
(oftast i den uoffisielle forma søta bror);
Sverige, svenskar
Ola og Kari Nordmann dreg over til søta bror for å handle;
nordmannen kom i mål like etter søta bror
søte saker
godteri, slikkeri

Сторінка статті

soldat

іменник чоловічий

Походження

frå italiensk, av soldare ‘løne’; av latin solidus ‘gullmynt’

Значення та вживання

person som gjer militær teneste, særleg som meinig (2)
Приклад
- norske soldatar i teneste for SN
meinig i militært organiserte grupper utanom Forsvaret
Приклад
- vere soldat i Frelsesarmeen

Фіксовані вирази

Ola soldat
typisk norsk soldat
Ola soldat er for dårleg trent
Tordenskjolds soldatar
mindre gruppe personar som stadig går att i ein viss samanheng, til dømes når ein skal fordele politiske verv

Сторінка статті

han

займенник

Походження

norrønt hann, akkusativ hann, dativ honum, genitiv hans

Значення та вживання

brukt om person eller annan skapning av hankjønn (1) og om ting eller omgrep med namn av hankjønn (2) når desse er (rekna for) eller blir kjende i samanhengen:
Приклад
- far min sa at han skulle gjere det;
- der kjem Ola, han spring;
- eg spurde han kva han eigenleg meinte;
- fanden har hestehov, og han haltar;
- ormen freste høgt, men han hogg ikkje;
- båten rulla, men han kantra ikkje
- brukt etter ei setning for å ta opp att og utheve subjektet:
  guten var snill, han
- med eit etterfølgjande ledd som avgrensar innhaldet av pronomenet:
  han var småbrukar, faren
- brukt rett etter eit trykksterkt substantiv for å ta opp att dette:
  kofferten, han kan du ta
- brukt føre mannsnamn:
  han Per;
  han far
- i genitiv:
  den hatten er hans;
  kona hans Gunnar
- brukt som peikande pronomen:
  han med den blå genseren;
  han er det!
brukt med tyding nær det ubundne pronomenet ein:
Приклад
- han må nok passe seg i dag det er så glatt
brukt med same tyding som det om luft- og vêrtilhøve:
Приклад
- han regnar, er kald, blæs
i uttrykk:
Приклад
- vere tidleg på han – vere tidleg oppe

Фіксовані вирази

vere på han
vere full

Сторінка статті

for 6

прийменник

Походження

norrønt fyr, fyrir; jamfør føre (

Значення та вживання

framfor (1), nær (2
Приклад
- stå for døra;
- stå for tur;
- midt for nasen på dei;
- stire fram for seg;
- halde for nasen;
- liggje for døden;
- for bordenden;
- ha for handa;
- møte for retten;
- bind for auga;
- suse for øyra;
- det svartna for auga
- brukt som adverb
  sjå seg for;
  ta seg for
i høve til
Приклад
- aust for elva;
- sør for Stad;
- til side for målet;
- til høgre for vindauget
til støtte eller gagn for
Приклад
- er du for eller imot?
- eg er for å gå dit;
- tale for noko;
- streve for noko;
- leve og ande for jobben;
- til forsvar for freden;
- svare for seg;
- kan du vaske bordet for meg?
- eg har rydda for deg
med omsyn til;
når det gjeld
Приклад
- godt for helsa;
- det er viktig for mora;
- dette blir vanskeleg for meg;
- det same gjeld for alle;
- vere blind for farane;
- til glede for dei;
- gjere det lett for kvarandre;
- for moro skuld;
- gå tom for bensin;
- passe seg for ulven;
- ord for dagen
med føremål om
Приклад
- leggje seg for å kvile;
- gå heim for å ete;
- delta for å vinne;
- dra til fjells for å gå på ski;
- gå på skulen for å lære;
- kjøpe kake for å feire;
- ringje for å spørje om råd
på grunn av
Приклад
- vere kjend for bøkene sine;
- få straff for noko;
- ikkje sove for bråket;
- kva græt du for?
som er meint for, tiltenkt
Приклад
- fysikk for grunnskulen;
- politikk for folk flest;
- stønad for sjuke;
- tankar for ei anna tid
sett ut ifrå, i relasjon til;
med tanke på
Приклад
- vere klok for alderen;
- det er kaldt for årstida
ved tildeling av eigenskap eller identitet;
som (2, 2)
Приклад
- døype guten for Ola;
- ta for god fisk;
- gje seg ut for rikmann;
- rekne for intelligent;
- finne for godt å reise;
- ha for vane;
- for eksempel;
- seie for visst
i uttrykk for måte eller reiskap
Приклад
- grave for hand;
- jobbe for eiga maskin;
- liggje for anker;
- gå for full fart
i uttrykk for tid
Приклад
- for lenge sidan;
- for to år sidan;
- dei drog for to minutt sidan
i uttrykk for rekkjefølgje
Приклад
- for det første;
- for tredje gong;
- steg for steg;
- time for time
i uttrykk for pris eller vederlag;
mot (3, 13)
Приклад
- 100 kroner for jakka;
- betale fleire tusen kroner for billetten;
- det er dyrt for eit teppe;
- ikkje for alt i verda
mest i faste uttrykk: i staden for
Приклад
- få steinar for brød;
- rette bakar for smed;
- få syn for segn
i spørjesetningar
Приклад
- kva for hus er dette?
- kva for nokon?
- kva for ein sykkel har du?
i utrop:
Приклад
- for eit vêr!
- for ein triveleg person!
- no kjem du her, for pokker!
- for svarte svingande!
brukt som adverb: altfor (1), i overkant
Приклад
- kjøpe for mykje mat;
- reint for gale;
- halde seg for god til slikt;
- ikkje vite for vel;
- sove for lenge;
- det er for seint no;
- det kjem for få folk;
- det er for langt å gå