Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
79 результатів

Словник букмола 42 oppslagsord

KM

іменник середній

Значення та вживання

forkorting for kretsmesterskap
Сторінка статті

toppfart

іменник чоловічий

Значення та вживання

maksimal fart (1) (for et framkomstmiddel)
Приклад
  • bilen har en toppfart på 160 km/t
Сторінка статті

sprekk

іменник чоловічий

Походження

av sprekke

Значення та вживання

  1. avlangt hull;
    Приклад
    • fjellet var fullt av sprekker;
    • en isbre med svære sprekker
  2. smal åpning
    Приклад
    • putte brevet i sprekken på postkassa
  3. det å gå tom for krefter eller ikke kunne fullføre en plan;
    jamfør sprekke (5)
    Приклад
    • løperen fikk en sprekk etter 35 km;
    • stoffmisbrukeren var redd for en ny sprekk
  4. feil i vurdering av kostnad eller lignende
    Приклад
    • sprekken i kommunens boligprogram skyldes tomtemangel

Фіксовані вирази

  • slå sprekker
    i ferd med å ryke
    • samholdet slår sprekker
Сторінка статті

strategiske kjernevåpen

Значення та вживання

som rekker over 1000 km og er kraftige nok til å ødelegge byer og større områder;
til forskjell fra taktiske kjernevåpen;
Сторінка статті

strategisk

прикметник

Значення та вживання

som gjelder eller tjener strategien
Приклад
  • området har stor strategisk betydning;
  • en strategisk plassering

Фіксовані вирази

  • strategiske atomvåpen
    atomvåpen som er kraftige nok til å ødelegge byer og større områder;
    til forskjell fra taktiske atomvåpen
  • strategiske kjernevåpen
    som rekker over 1000 km og er kraftige nok til å ødelegge byer og større områder;
    til forskjell fra taktiske kjernevåpen
  • strategiske våpen
    våpen som brukes for å svekke fiendens krigspotensial
Сторінка статті

utklassing

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

særlig i idrett: det å vinne stort over;
jamfør utklasse
Приклад
  • å vinne med over minutter på 15 km er utklassing
Сторінка статті

skråstrek

іменник чоловічий

Значення та вживання

tegn (/) som blant annet brukes for å skille mellom alternativer eller for å uttrykke forhold mellom enheter
Приклад
  • ja/nei-spørsmål;
  • 60 km/t
Сторінка статті

gammel norsk mil

Значення та вживання

11,3 km;
Se: mil
Сторінка статті

tillate

дієслово

Походження

etter lavtysk tolaten; jamfør norrønt láta til

Значення та вживання

  1. gi lov til
    Приклад
    • tillate folk å si det de mener;
    • røyking ikke tillatt
    • brukt som adjektiv:
      • høyeste tillatte hastighet er 30 km/t
  2. gi mulighet for
    Приклад
    • vi drar hvis vær og føre tillater det

Фіксовані вирази

  • tillate seg
    ta seg frihet til;
    driste seg til
    • hun tillater seg hva som helst;
    • tillat meg å presentere en god venn
Сторінка статті

snitt 2

іменник середній

Походження

fra tysk, lavtysk, av lavtysk sniden; tysk schneiden ‘skjære’

Значення та вживання

  1. det å snitte eller skjære, kutt
    Приклад
    • sprette opp fisken med raske snitt
    • de renskårne bladkantene på en bok
      • gullsnitt
    • skisse av noe som en tenker seg gjennomskåret
      • lengdesnitt, tverrsnitt;
      • det gylne snitt – se gyllen
  2. bilde, figur skåret ut i tre
    Приклад
    • tresnitt
  3. redskap til å lage gjenger med
    Приклад
    • gjengesnitt
  4. måte som noe er skåret opp, laget på
    Приклад
    • en dress med moderne snitt;
    • tobakk av fint snitt
    • i overført betydning:
      • en kriminalroman av gammelt snitt
  5. Приклад
    • finne på alle slags snitt
  6. Приклад
    • holde en fart på 60 km/t i snitt
Сторінка статті

Словник нюношка 37 oppslagsord

KM

іменник середній

Значення та вживання

forkorting for krinsmeisterskap eller kretsmeisterskap
Сторінка статті

toppfart

іменник чоловічий або жіночий

Значення та вживання

maksimal fart (1) (for eit framkomstmiddel)
Приклад
  • bilen har ein toppfart på 160 km/t
Сторінка статті

sprekk

іменник чоловічий

Походження

av sprekke (2

Значення та вживання

  1. avlangt hol;
    Приклад
    • isen var full av sprekkar
  2. smal opning
    Приклад
    • putte brevet inn sprekken på postkassa
  3. det å gå tom for krefter eller ikkje kunne fullføre ein plan;
    Приклад
    • skiløparen fekk ein sprekk etter 35 km;
    • han hadde vore rusfri i mange år da han gjekk på ein sprekk
  4. feil i vurdering av kostnad eller liknande
    Приклад
    • sprekk i budsjettet

Фіксовані вирази

  • slå sprekkar
    i ferd med å ryke
    • samhaldet slår sprekkar
Сторінка статті

skråstrek

іменник чоловічий або середній

Значення та вживання

teikn (/) som mellom anna blir brukt for å skilje mellom alternativ eller for å utrykkje forhold mellom einingar
Приклад
  • ja/nei-spørsmål;
  • 60 km/t
Сторінка статті

køyre

køyra

дієслово

Походження

norrønt keyra

Значення та вживання

  1. styre køyretøy, maskin eller liknande
    Приклад
    • køyre bil;
    • dei skal lære å køyre gravemaskin;
    • køyre hest;
    • bussen har køyrt i grøfta
  2. frakte eller skysse med eit køyretøy
    Приклад
    • køyre stein i trillebåra;
    • eg kan køyre deg heim etterpå
  3. om køyretøy: vere i fart;
    Приклад
    • bussen køyrer kvar dag
  4. reise eller fare med eit køyretøy
    Приклад
    • køyre forbi;
    • køyre heim;
    • køyre landevegen;
    • bilen køyrer i 80 km/t;
    • dei køyrde ti mil
  5. halde i gang;
    Приклад
    • fabrikken køyrde tre skift;
    • køyre på for fullt
  6. setje i gang;
    Приклад
    • kinoen køyrer filmen fleire gonger;
    • operativsystemet gjer det mogleg å køyre program på maskinen;
    • dei køyrer framføringa fire kveldar i veka
  7. Приклад
    • dei køyrer slalåm;
    • køyre på rattkjelke
  8. Приклад
    • køyre kniven i noko;
    • køyre noko fast
  9. Приклад
    • køyre nokon på dør

Фіксовані вирази

  • kome ut å køyre
    råke ut i vanskar
  • køyre hardt
    • presse ein motor opp i høg yting
    • drive nokon hardt;
      oppsede
  • køyre i seg
    sluke mat eller drikke
  • køyre inn
    • ta i bruk noko nytt og få det til å fungere;
      jamfør innkøyring (3)
      • køyre inn det nye systemet
    • ta att eit forsprang;
      nå att
      • ho køyrde inn ein annan skiløpar i utforkøyringa;
      • dei håper å køyre inn forseinkinga
  • køyre noko i grøfta
    øydeleggje noko;
    vanstyre
    • dei køyrde verksemda i grøfta
  • køyre opp
    • setje veg i stand slik at ein kan køyre på han;
      brøyte
      • han køyrer opp skiløyper kvar vinter
    • ta sertifikat
  • køyre over
  • køyre seg fast
    bli ståande, ikkje kome lenger;
    kome opp i store vanskar
Сторінка статті

snitt 2

іменник середній

Походження

frå lågtysk, tysk av, lågtysk sniden, tysk schneiden ‘skjere’; samanheng med snide

Значення та вживання

  1. det å snitte, skjere (snøgt) av eller inn i noko;
    Приклад
    • sprette opp fisken med raske snitt
  2. flate som kjem fram ved gjennomskjering
    Приклад
    • lengdesnitt;
    • tverrsnitt;
    • granske snittet der greina var avsaga;
    • snittet på ei bok – dei reinskorne bladkantane
  3. teikning, skisse som gjev att (i mindre målestokk) eit tenkt plan som skjer gjennom ein konstruksjon (maskin, bygning og liknande)
    Приклад
    • eit snitt av motoren med namn på dei ulike delane
  4. bilete, figur skore(n) ut i tre
    Приклад
    • tresnitt
  5. reiskap til å lage gjenge med
    Приклад
    • gjengesnitt
  6. måte som noko er skore opp eller laga på
    Приклад
    • ein dress med moderne snitt;
    • tobakk av fint snitt
    • i overført tyding:
      • ein kriminalroman av gammalt snitt
  7. Приклад
    • finne på alle slags snitt
  8. Приклад
    • halde ein fart på 60 km/t i snitt
Сторінка статті

mil 1

іменник жіночий

Походження

norrønt míla; av latin milia (passuum) ‘tusen (steg)’, av mille ‘tusen’

Значення та вживання

  1. lengdemål lik 10 km
    Приклад
    • gå fire mil om dagen;
    • det er ei mils veg dit;
    • sykle mil etter mil;
    • bilen bruker 0,7 l bensin på mila
  2. brukt i nemning for ymse andre lengdemål;

Фіксовані вирази

  • gammal norsk mil
    11,3 km
Сторінка статті

lys 1, ljos 1

іменник середній

Походження

av dansk lys; norrønt ljós

Значення та вживання

  1. utstråling frå sola eller ei kunstig lyskjelde som gjer omgjevnadene synlege;
    tilstand da det er opplyst og klart;
    motsett mørker
    Приклад
    • lys og skugge;
    • vere ute i lyset
  2. i fysikk: straum av elektromagnetisk stråling som eit menneskeauge kan registrere
    Приклад
    • lyset går med ein fart på 300 000 km i sekundet
  3. Приклад
    • vi såg lyset frå fyret;
    • sitje i lyset frå bålet
  4. Приклад
    • levande lys
  5. Приклад
    • slå lys;
    • gjere lys
  6. forma masse av stearin, voks, talg eller liknande, med veike som brenn og gjev lys (1, 1) når han blir tend
    Приклад
    • støype lys;
    • setje lys i lysekrona
  7. elektrisk straum som gjev lys (1, 1) frå lyspære, lampe, lykt eller liknande
    Приклад
    • leggje inn lys;
    • slå av lyset;
    • skru på lyset;
    • tenne lyset
  8. i overført tyding: måte å sjå ting på;
    synsvinkel
    Приклад
    • sjå saka i eit nytt lys
  9. dyktig, evnerik person;
    jamfør skulelys

Фіксовані вирази

  • brenne eit blått lys for
    nærme seg slutten for
    • det brenn eit blått lys for skyssbåten
  • brenne lyset i begge endane
    drive seg for hardt
  • føre bak lyset
    narre, lure, villeie
  • grønt lys
    • trafikklys som varslar klar bane
    • klarsignal, løyve
      • få grønt lys for å setje i verk planen
  • gå opp eit lys for
    brått skjøne samanhengen
  • kaste lys over
    gjere forståeleg;
    opplyse (3)
    • dokumenta kastar lys over ei ukjend side av historia
  • kome fram i lyset
    bli oppdaga eller avslørt
    • overgrepa kom fram i lyset
  • rak/rett som eit lys
    svært rak
    • han sat rak som eit lys på benken;
    • rett som eit lys står ho framfor forsamlinga
  • raudt lys
    • stoppsignal (1)
      • få bot for å køyre på raudt lys
    • det å seie eller få nei til noko;
      avslag (2)
      • regjering gav raudt lys for avgifta;
      • dei fekk raudt lys for prosjektet
  • setje/stille lyset sitt under ei skjeppe
    la vere å vise kor flink eller dyktig ein er
  • sitje som eit tent lys
    vere svært lydhøyr
  • sjå dagens lys
    • bli fødd
    • bli til røyndom;
      bli skapt
      • jazzfestivalen såg dagens lys i 1964
  • sjå lyset
    brått forstå eller bli overtydd
Сторінка статті

jord

іменник жіночий

Походження

norrønt jǫrð

Значення та вживання

  1. i bunden form eintal: kloten som menneska bur på, planeten Tellus
    Приклад
    • her på jorda;
    • jorda går rundt sola;
    • satellitten går i ei bane 36 000 km frå jorda
  2. i bunden form eintal: jordoverflata
    Приклад
    • bøye seg til jorda
  3. masse som utgjer jordskorpa, og som kan dyrkast;
    Приклад
    • bryte ny jord;
    • dyrke jorda;
    • god jord;
    • få kornet i jorda;
    • eige mykje jord;
    • gje frå seg jorda
  4. lause avleiringar som vekstar kan leve i
    Приклад
    • kjøpe jord til potteplantene

Фіксовані вирази

  • alt mellom himmel og jord
    alt mogleg
  • falle i god jord
    bli godt motteken, verke godt
  • falle til jorda
    mislykkast
    • alle forslaga hadde falle til jorda
  • gå under jorda
    gøyme seg;
    gå i skjul
  • halde seg på jorda
    vere jordnær
  • jamne med jorda
    leggje (hus, byar) i ruinar
  • moder jord
    jordkloten sett som opphavet til alt liv
  • ned på jorda
    til ei realistisk forståing av situasjonen;
    i ein nøktern tilstand
    • ho kom fort ned på jorda igjen etter valet
  • stikke fingeren i jorda og lukte kvar ein er
    finne ut kva stode ein er i, og handle etter det
Сторінка статті

gjennomsnitt

іменник середній

Походження

etter tysk Durchschnitt; jamfør snitt (3

Значення та вживання

  1. sum av ei rekke tal dividert med talet av dei;
    Приклад
    • gjennomsnittet av 8 og 12 er 10;
    • bilen køyrde 80 km/t i gjennomsnitt
  2. middels, normal
    Приклад
    • årsomsetjinga er over gjennomsnittet;
    • han hevar seg ikkje over gjennomsnittet

Фіксовані вирази

  • i gjennomsnitt
    jamt over;
    som regel
    • nordmenn drikk i gjennomsnitt to koppar kaffi kvar dag
Сторінка статті