Avansert søk

Nynorskordboka 7 oppslagsord

utrygge, utryggje

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

inga tryggje (;

utrygg

adjektiv

Tyding og bruk

ikkje trygg;

Døme

utrygge forhold;
utrygg is;
det er utrygt å gå der;
utrygt vêr – fare for nedbør

Faste uttrykk

kjenne seg utrygg
vere uroleg, ottast fare
vere utrygg på
vere uviss på (noko), ikkje ha tillit til (nokon)

eksil

substantiv inkjekjønn

Opphav

av latin exilium

Tyding og bruk

tvunge opphald i utlandet på grunn av forvising eller utrygge politiske forhold i heimlandet;

landsforvising (2);

Døme

leve i eksil;
eit eksil på nesten førti år

i same båt

Tyding og bruk

i same (utrygge) situasjon;

Sjå: båt

leve på ein vulkan

Tyding og bruk

leve under svært ustabile, utrygge tilhøve;

Sjå: vulkan

vulkan

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin av Vulcanus, namn på den romerske eldguden, som dei trudde hadde smie i vulkanane

Tyding og bruk

stad der smelta stein, damp og gass bryt fram frå jorda;
eldsprutande fjell;
eldberg
- det spruta eld og rann lava frå vulkanen;
- ein slokna vulkan
i overført tyding:

Faste uttrykk

leve på ein vulkan
leve under svært ustabile, utrygge tilhøve

båt

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt bátr, i tyding 4 av nederlandsk bot geven ‘gje, fire tau’; samanheng med bite i ei eldre tyding ‘kløyve’, ‘kløyvd og uthola trestamme’

Tyding og bruk

liten farkost til å ro eller til å drive fram med segl eller motor
Døme
- segle ein båt;
- gå om bord i båten;
- gå i båtane
- - lettbåt
  - livbåt
  - lystbåt
  - motorbåt
  - robåt
  - seglbåt
fartøy, skip (2
Døme
- ta båten til byen;
- få seg hyre på ein båt
- - fiskebåt
  - lastebåt
  - rutebåt
  - tankbåt
noko som i forma liknar på ein båt (1)
Døme
- skjere tomaten i båtar
- - appelsinbåt
  - lakrisbåt

Faste uttrykk

gje på båten
la noko fare;
gje opp
i same båt
i same (utrygge) situasjon
sitje stille i båten
unngå å trekkje til seg merksemd
så vidt båten ber
så vidt ein greier seg