Avansert søk

Nynorskordboka 7 oppslagsord

splid

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

usemje, splitting (2)

Døme

så splid;
skape splid;
det er splid i familien

slange 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt slangi ‘orm’; frå lågtysk

Tyding og bruk

langstrakt krypdyr utan bein med kropp som er dekt av små skjel;
orm (1);
Serpentes
Døme
- nokre slangar kan bli over fem meter lange;
- hoggorm, buorm og slettsnok er dei tre slangane som lever i Noreg
i overført tyding: listig, slu person
Døme
- den slangen lurte oss alle
bøyeleg leidning eller røyr (av gummi, plast eller liknande) til å leie væske eller gass i
Døme
- slangen til vasspreiaren;
- han vanna blomstrane med slange
- - brannslange
  - hageslange
  - vasslange
røyrforma ring av gummi til å pumpe luft i på bildekk, sykkeldekk eller liknande
Døme
- sleppe å kjøpe nye slangar og dekk
noko som har form som ein slange;
buktande linje

Faste uttrykk

listig som ein slange
særs listig eller utspekulert
nære ein slange ved sitt bryst
hjelpe ein som seinare blir ein trugsel eller som kan skade ein
slangen i paradiset
den som skapar misstemning, usemd og splid

paradis

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt paradís, gjennom latin og gresk; frå persisk ‘hage’

Tyding og bruk

Guds hage, der Adam og Eva først heldt til, ifølgje Det gamle testamentet;
Edens hage
bustad for dei frelste etter døden;
himmelrike
særleg innbydande og vakker stad;
ideell tilhaldsstad
Døme
- staden er eit paradis for ungar
- - ferieparadis
  - skatteparadis
barneleik der ein hoppar i oppteikna ruter på bakken
Døme
- hoppe paradis

Faste uttrykk

det tapte paradiset
forvunnen eller tapt lykketilstand
kor lenge var Adam i paradis?
kor lenge varte lykka eller idyllen?
slangen i paradiset
den som skapar misstemning, usemd og splid

stridigheit

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

konflikt, usemje

Døme

leggje stridigheitene bak seg;
meiningar som hissar til splid og stridigheiter

ufred

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

væpna strid;
krig (1)
Døme
- ufreden varte i ti år
usemje, splid;
uvenskap
Døme
- ufred mellom grannar
forstyrrande uro
Døme
- her er slik ufred
indre uro;
nervøsitet
Døme
- ha slik ufred i seg

slangen i paradiset

Tyding og bruk

den som skapar misstemning, usemd og splid;

Sjå: paradis, slange

høgrefløy

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

fløy (3) som er mest konservativ eller minst radikal i eit parlament eller politisk parti

Døme

tilbakegang for høgrefløya i Danmark;
saka skapte splid mellom venstre- og høgrefløya i partiet