Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 19 oppslagsord

kong 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt kaun

Tyding og bruk

kong 2

substantiv ubøyeleg

Opphav

same opphav som konge (1

Tyding og bruk

  1. tittel for konge (1, 1) føre namnet
    Døme
    • kong Harald
  2. tittel føre nemning på noko som er mektig eller størst i sitt slag;

kong Salomo og Jørgen hattemakar

Tyding og bruk

ein viktig, høgtståande person og ein vanleg person;
Døme
  • lova må vere lik for kong Salomo og Jørgen hattemakar

salomonisk dom

Tyding og bruk

klok, rettvis avgjerd (etter den dommen kong Salomo sa fram i ei usemje mellom to mødrer (1. Kong 3,16–28));

mausoleum

substantiv inkjekjønn

Uttale

mæusoleˊum

Opphav

av latin mausoleum; etter namnet til den greske kong Mausolos, død 353 f.Kr.

Tyding og bruk

monumentalt gravmæle
Døme
  • ein minneseremoni utanfor mausoleet

hattemakar

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør -makar

Tyding og bruk

person som lagar hattar;
jamfør modist

Faste uttrykk

  • det er skilnad på kong Salomo og Jørgen hattemakar
    det er skilnad på ein viktig, høgtståande person og ein vanleg person
  • kong Salomo og Jørgen hattemakar
    ein viktig, høgtståande person og ein vanleg person;
    jamfør det er skilnad på kong Salomo og Jørgen hattemakar
    • lova må vere lik for kong Salomo og Jørgen hattemakar

kreti

substantiv ubøyeleg

Opphav

frå hebraisk , i uttrykket kreti og pleti, opphavleg om kong Davids livvakter, truleg ‘kretarar’ og ‘filistrar’

Faste uttrykk

  • kreti og pleti
    kven som helst;
    alle slags folk

baglar

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt baglar, fleirtal av norrønt bagall; frå latin baculus ‘bispestav’

Tyding og bruk

tilhengjar av kyrkjepartiet i dei norske borgarkrigane omkring år 1200;
til skilnad frå birkebeinar
Døme
  • bisp Nikolas og baglarane kjempa mot kong Sverre

kronkoloni

substantiv hankjønn

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

om eldre forhold: britisk koloni styrt av ein guvernør;
til skilnad frå dominion
Døme
  • Hong Kong var ein kronkoloni

uriaspost

substantiv hankjønn

Opphav

førsteleddet av Uria(s), som kong David sette til ei farleg krigsteneste, 2. Samuel 11

Tyding og bruk

utsett stilling, farleg plassering
Døme
  • formannsjobben der må vere ein uriaspost