Avansert søk

21 treff

Nynorskordboka 21 oppslagsord

edelstein

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

smykkestein av hardt og glansfullt mineral
Døme
  • smykke med vakre edelsteinar;
  • smaragden er den mjukaste av alle edelsteinar

diamant

substantiv hankjønn

Opphav

av mellomalderlatin diamas; opphavleg gresk adamas ‘hardt metall’

Tyding og bruk

svært hard, klar og kostbar edelstein av karbon (2, òg brukt til tekniske føremål
Døme
  • ein ring med tre diamantar;
  • glitre som diamantar;
  • skjere glas med diamant

Faste uttrykk

  • uslipt diamant
    noko eller nokon som har framifrå eigenskapar, men som ennå ikkje har fått fram heile potensialet sitt
    • han er ein uslipt diamant på scena;
    • området er ein uslipt diamant som kan bli veldig populært

taffelstein

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

edelstein som er slipt så han får ei stor og flat overflate omgjeven av små fasettar

smaragd

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom latin, frå gresk

Tyding og bruk

grøn, gjennomsynleg edelstein

solitær 1

substantiv hankjønn

Opphav

av solitær (2

Tyding og bruk

  1. busk eller tre som står aleine
  2. einskild større edelstein i innfatning

gemme

substantiv hankjønn

Opphav

av latin gemma ‘edelstein’

Tyding og bruk

halvedelstein, særleg med utskorne figurar

karfunkel

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk; av latin carbunculus ‘lite glødande kolstykke’

Tyding og bruk

raud edelstein, særleg rubin og granat

halvedelstein

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

eldre nemning for mineral som blir brukte til smykke, men som er mindre verdifulle enn edelstein;

zoisitt

substantiv hankjønn

Uttale

soisitˊt

Opphav

etter namnet til den slovenske naturvitskapsmannen Sigismond Zoiz, Baron von Edelstein 1747–1819

Tyding og bruk

mineral av vasshaldige kalsium-aluminiumsilikat som krystalliserer rombisk og er grått, sjeldnare raudt eller grønt på farge

juvel

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk; frå gammalfransk joël

Tyding og bruk

  1. slipt edelstein;
    smykke med edelsteinar
    Døme
    • gnistringa frå ein juvel
  2. i overført tyding: verdifull ting eller person;
    praktstykke
    Døme
    • dette målarstykket er juvelen i samlinga;
    • han er juvelen i laget