Avansert søk

Enkelt søk

Nynorskordboka 220 oppslagsord

nedsnødd, nedsnøa

adjektiv

Tyding og bruk

dekt av snø
Døme
- byen er nedsnødd
i overført tyding: som ikkje er heilt med;
dum, utanfor
Døme
- du er ikkje nedsnødd
i overført tyding: oppslukt
Døme
- forfattaren kjende seg nedsnødd

Artikkelside

kompetanse

substantiv hankjønn

Uttale

kompetanˊgse

Opphav

frå fransk; jamfør kompetent

Tyding og bruk

dugleik;
kvalifikasjon
Døme
- få kompetanse for ei stilling
verkeområde for ei stilling;
arbeidsfelt (2)
Døme
- det ligg utanfor kompetansen min

Artikkelside

meteoroide

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

stein eller sandkorn som er i rørsle gjennom verdsrommet utanfor jordatmosfæren

Artikkelside

elektronskal

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

organisering av elektron utanfor atomkjernen

Artikkelside

ekto-

prefiks

Opphav

av gresk ektos ‘utanfor’

Tyding og bruk

prefiks (1) i ord som uttrykkjer noko ytre (, utvendig eller utanpå;

i ord som ektoplasma

Artikkelside

ekstraposisjon

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i språkvitskap: posisjon utanfor den eigenlege setninga

Døme

i ‘det er sunt å gå tur’ står ‘å gå tur’ i ekstraposisjon

Artikkelside

ekstranummer

substantiv inkjekjønn

Opphav

av ekstra

Tyding og bruk

ekstra (2) utgåve av avis, blad eller liknande i tillegg til det som var planlagt;
ekstrautgåve
Døme
- avisa begynte som eit ekstranummer;
- dei vil dele ut eit ekstranummer av bladet
ekstra (2) nummer framført utanfor programmet på ein konsert, oppsetjing (3) eller liknande
Døme
- artisten let publikum velje ekstranummer;
- trampeklapp og ekstranummer
nytt samleie etter kort tid;
jamfør nummer (4)
Døme
- eit kjapt ekstranummer før jobb

Artikkelside

ekstra

adjektiv

Opphav

frå latin ‘utanfor’

Tyding og bruk

uvanleg, særs
Døme
- ekstra kvalitet
- brukt som adverb:
  ekstra dårleg kvalitet;
  er det noko ekstra som skjer;
  ekstra låg lønsvekst
- brukt som substantiv:
  det vesle ekstra
i tillegg;
særskild
Døme
- betale ekstra skatt;
- få ein ekstra fridag;
- tilføre ekstra ressursar
- brukt som adverb:
  ta ein kopi ekstra;
  betale ekstra for soveplass