Avansert søk

Ett treff

Nynorskordboka 213 oppslagsord

kanal

substantiv hankjønn

Uttale

kanaˊl

Opphav

frå latin ‘renne’; av gresk kanna ‘siv, røyr’

Tyding og bruk

  1. kunstig vassveg eller stor vassleidning
    Døme
    • grave ein kanal;
    • dei reiste på kanalen fleire gonger
  2. røyr som fører væske i ein levande organisme
  3. røyrliknande holrom i vegg, golv eller tak
  4. sending frå fjernsyns- eller radiostasjon på ein bestemd frekvens
    Døme
    • skifte kanal;
    • folk ser på fleire kanalar enn dei gjorde før
  5. moglegheit til å påverke eller få informasjon
    Døme
    • kjenne dei rette kanalane;
    • halde kanalane opne inn der makta sit
  6. Døme
    • Den engelske kanalen

kamel

substantiv hankjønn

Uttale

kameˊl

Opphav

norrønt kamell, gjennom lågtysk og gresk kamelos; frå semittisk gamal ‘pukkeldyr’

Tyding og bruk

  1. klauvdyr med pukkel;
    samnemning for kamel (2) og dromedar
  2. kamel (1) med to puklar;
    Camelus bactrianus

Faste uttrykk

  • svelgje/sluke kamelar
    godta noko som ein eigenleg er imot for å oppnå noko anna

kambial

adjektiv

Uttale

kambiaˊl

Tyding og bruk

som gjeld kambium

kjemikal

substantiv inkjekjønn

Uttale

kjemikaˊl

Tyding og bruk

kjemisk preparat, kjemisk produkt;

karmann

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt kar(l)maðr

Tyding og bruk

kapitel

substantiv inkjekjønn

Uttale

kapiteˊl

Opphav

av latin capitellum, diminutiv av caput ‘hovud’; jamfør kapital (2

Tyding og bruk

  1. (prydd) øvste del av søyle (1, 1) eller pilar
  2. type bokstav (1) med form som blokkskrift (2), men med høgd som små

gallon

substantiv hankjønn

Uttale

gælˊlen

Opphav

frå engelsk opphavleg ‘fartøy, skål’

Tyding og bruk

i Storbritannia = 4,546 l, i USA = 3,785 l
Døme
  • kva er prisen for ein gallon bensin?

journal

substantiv hankjønn

Uttale

sjornaˊl

Opphav

frå fransk ‘dagbok, avis’, av mellomalderlatin jornale, diurnale; av latin diurnalis ‘dagleg’

Tyding og bruk

  1. dokument der ein noterer (daglege) opplysningar om noko
    Døme
    • føre journal over inn- og utgåande post
  2. protokoll som helsevesenet fører over kontakt med ein einskildperson
    Døme
    • elektronisk journal;
    • få innsyn i eigen journal

cand.theol.

substantiv hankjønn

Uttale

kann(d) teoˊl; teålˊl

Opphav

forkorting for latin candidata eller candidatus theologiae

Tyding og bruk

(tittel for) person med høgare grads eksamen i teologi

cand.psychol.

substantiv hankjønn

Uttale

kann(d) sykålˊl

Opphav

forkorting for latin candidata eller candidatus psychologiae

Tyding og bruk

(tittel for) person med høgare grads eksamen i psykologi