Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 68 oppslagsord

tomt

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt to(m)pt; same opphav som tuft (1

Tyding og bruk

  1. stad der bygning står, har stått eller skal stå;
    (byggje)grunn, tuft (1, 2)
    Døme
    • bustadtomt;
    • festetomt;
    • hyttetomt;
    • byggjeklar tomt;
    • villa med to mål tomt;
    • huset er rive, og det kjem høgblokk på tomta
  2. utandørs lagringsplass
    Døme
    • lagertomt
  3. Døme
    • vere på gamle tomter
Artikkelside

tomte 2

tomta

verb

Opphav

av tomt

Tyding og bruk

Artikkelside

tom

adjektiv

Opphav

norrønt tómr

Tyding og bruk

  1. som er utan innhald;
    Døme
    • spannet var tomt;
    • tomme hyller;
    • tomme tønner ramlar mest – sjå tønne
    • om hus, husvære og liknande: som er utan inventar, møblar og liknande
      • eit tomt rom
    • om hus, husvære, rom, stad og liknande: utan folk (eller dyr), folkelaus
      • kome til tomt hus
    • einsam, audsleg
      • det er tomt etter han – han er sakna
  2. om person, sinn, andletsuttrykk og liknande: som er utan vilje, initiativ, idear og liknande;
    som er utan tankeinnhald
    Døme
    • kjenne seg tom;
    • ein tom smil;
    • stire med eit tomt blikk
  3. utan røyndom, verdilaus
    Døme
    • tomme ord, skuldingar, lovnader

Faste uttrykk

  • med to tomme hender
    utan noko;
    på berr bakke
    • ho starta med to tomme hender og arbeidde seg opp
  • på tom mage
    utan å ha ete
Artikkelside

påstå

verb

Tyding og bruk

  1. hevde noko utan å føre prov for det
    Døme
    • påstå at ein snakkar sant
  2. brukt som adjektiv: som noko står på
    Døme
    • tomt med påståande hus
Artikkelside

samfull

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • i samfulle to år;
  • huset stod tomt i 30 samfulle år
Artikkelside

sareptakrukke

substantiv hokjønn

Opphav

etter forteljing i Bibelen om enkja i Sarepta, som hadde ei mjølkrukke som aldri vart tom

Tyding og bruk

forråd som aldri går tomt
Artikkelside

saling 2

substantiv hokjønn

Opphav

frå nederlandsk

Tyding og bruk

  1. på seglskipsmast: ramme rundt skøyt, brukt som feste for vanta vidare oppover
  2. kvar av dei stativa som ein strekkjer snorer mellom for å vite kvar dei utstukne hjørna ligg i arbeid med tomt og grunnmur
Artikkelside

fallov, fall-lov

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

lov (1, 6) om fall i tomt rom;
Artikkelside

pissprat, pisseprat

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Tyding og bruk

tomt snakk;
tullprat
Artikkelside

opparbeide

opparbeida

verb

Tyding og bruk

  1. få til å vekse frå ingenting;
    gradvis byggje opp;
    utvikle
    Døme
    • opparbeide eit firma;
    • ho opparbeidde tillit hos veljarane
    • brukt som adjektiv
      • ein mangeårig opparbeidd kompetanse
  2. byggje, lage til, anleggje
    Døme
    • opparbeide ein leikeplass
    • brukt som adjektiv
      • ei opparbeidd tomt
  3. arbeide så ein får rett til
    Døme
    • han har opparbeidd alderstillegg
    • brukt som adjektiv
      • opparbeidde rettar i arbeidslivet
Artikkelside
Side 1 av 7