Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
280 treff

Bokmålsordboka 21 oppslagsord

Nynorskordboka 259 oppslagsord

lange innpå

Tyding og bruk

ete mykje;
Sjå: lange
Artikkelside

lange 2

langa

verb

Opphav

av lang (2

Tyding og bruk

  1. gå eller springe med lange steg
    Døme
    • lange i veg;
    • lange ut
  2. Døme
    • lange vassbytter frå mann til mann
  3. omsetje alkohol eller narkotika ulovleg

Faste uttrykk

  • lange innpå
    ete mykje
  • lange til nokon
    slå nokon
Artikkelside

lass

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt hlass; samanheng med lade (2

Tyding og bruk

  1. masse eller mengd som eit køyretøy er lasta eller kan lastast med
    Døme
    • eit lass med ved;
    • ha fullt lass
  2. stor mengd
    Døme
    • dei åt eit heilt lass pannekaker

Faste uttrykk

  • bli køyrd av lasset
    ikkje greie å halde følgje;
    bli etter
    • klubben vart tidleg køyrd av lasset i kampen om seriegullet
  • dette av lasset
    ikkje greie å halde følgje;
    bli etter
  • dra lasset
    gjere det meste av arbeidet
    • han måtte dra lasset aleine
  • ete av lasset
    ta av noko som ikkje er tiltenkt ein sjølv, eller som ein ikkje har vore med på å jobbe for
  • nissen på lasset
    noko uheldig eller ugagnleg som ein vil kome bort frå, men ikkje kan bli kvitt
Artikkelside

langkoke

langkoka

verb

Tyding og bruk

koke lenge
Døme
  • langkoke kjøtet til middagen
  • brukt som adjektiv
    • ete langkokt oksekjøt
Artikkelside

mellom

preposisjon

Opphav

norrønt milli(m), mill(j)um; samanheng med middel- og mid-

Tyding og bruk

  1. på ein stad som er avgrensa på to eller fleire sider;
    jamfør imellom
    Døme
    • dei gjekk med ungane mellom seg;
    • det er langt mellom husa;
    • Finse ligg mellom Oslo og Bergen
  2. i tidsrommet som skil to tidspunkt eller hendingar frå kvarandre
    Døme
    • mellom jul og nyttår;
    • ete mellom måltida;
    • det er lenge mellom kvar gong eg ser dei
  3. i intervallet som er avgrensa av to storleikar
    Døme
    • det kostar ein stad mellom 15 og 20 kr
  4. i eit gjensidig forhold som femner om to eller fleire personar
    Døme
    • usemja mellom far og son;
    • dette får bli mellom oss;
    • mellom oss sagt;
    • det er noko mellom dei
  5. brukt for å kontrastere to storleikar
    Døme
    • velje mellom to ting;
    • samanhengen mellom arv og miljø;
    • sveve mellom liv og død
  6. blant, i lag med
    Døme
    • vere mellom vener;
    • vere ute mellom folk;
    • ho er mellom dei fremste på sitt felt

Faste uttrykk

  • falle mellom to stolar
    passe til verken det eine eller det andre
  • gå mellom
    gripe inn (og mekle)
  • lese mellom linjene
    forstå noko som ikkje er direkte uttrykt
  • mellom anna
    forutan, ved sida av;
    blant anna;
    forkorta m.a.
  • mellom borken og veden
    i ei vanskeleg stode
Artikkelside

meitemakk, meitemark

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

leddmakk i familien Lumbricidae som grev gangar i jorda ved å ete seg gjennom ho
Artikkelside

kalkun

substantiv hankjønn

Opphav

av nederlandsk kalkoen, av kalkoense haan ‘hane frå Calicut’ (ut frå den trua at Amerika var ein del av India); i tydinga ‘mislukka film’ etter engelsk turkey ‘kalkun’, i overført tyding ‘fiasko, flopp’, truleg fordi fuglen ikkje kan flyge

Tyding og bruk

  1. opphavleg mellomamerikansk tam hønsefugl med stor vifteforma hale;
    Meleagris gallopavo
  2. kjøt av kalkun (1)
    Døme
    • ete kalkun til jul
  3. pretensiøs, men heilt mislykka film
Artikkelside

nuske

nuska

verb

Opphav

samanheng med nos; nose og nusle

Tyding og bruk

  1. særleg om dyr: leite, snuse, kike
    Døme
    • nuske etter noko å ete
  2. samle, plukke
    Døme
    • nuske i hop pengar
  3. gå, arbeide smått, gje seg god tid, pusle
    Døme
    • nuske med noko;
    • nuske og arbeide;
    • det nuska og regna
  4. ete smått
    Døme
    • nuske i seg

Faste uttrykk

  • nuske framover
    rusle
Artikkelside

nusle

nusla

verb

Opphav

samanheng med nos; jamfør nuske

Tyding og bruk

  1. om dyr: leite etter fôr, finne seg noko å ete
  2. pusle, småarbeide, nuske
Artikkelside

kornprodukt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

produkt som inneheld korn (2), til dømes brød og pasta
Døme
  • ete mykje grønt og grove kornprodukt
Artikkelside
Side 4 av 26