Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 21 oppslagsord

vits

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk; samanheng med vidd (3 og vittig

Tyding og bruk

  1. vittig historie
    Døme
    • fortelje ein vits;
    • slå vitsar;
    • han skjøna ikkje vitsen i historia – poenget;
    • løyvinga til tiltaket er berre ein vits – låtteleg lita
  2. Døme
    • det er liten vits i å nekte;
    • vitsen med tiltaket
Artikkelside

vitse

vitsa

verb

Tyding og bruk

slå vitsar
Døme
  • ho berre vitsa og sa ikkje eit vitig ord
Artikkelside

rive av seg

Tyding og bruk

fortelje (til dømes ein vits) på ståande fot;
Sjå: rive
Artikkelside

blødme

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

frå bokmål

Tyding og bruk

flau, tåpeleg vits, særleg der poenget er eit ordspel på lydlike ord
Døme
  • dei byrja bli lei blødmene hans
Artikkelside

grov 3

adjektiv

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. sett saman av store delar eller partiklar;
    storbygd, kraftig, tjukk, klumpete;
    til skilnad frå fin (9)
    Døme
    • ein stor og grov kar;
    • grovt tømmer;
    • grov sand;
    • grovt sandpapir;
    • grovt brød;
    • grove andletsdrag;
    • grov hud
  2. lite detaljert, unyansert, lite nøyen
    Døme
    • få eit grovt overslag;
    • vi gjorde berre ei grov måling;
    • eg er i grove trekk samd med deg
    • brukt som adverb
      • hogge noko grovt til;
      • grovt skissert
  3. stor, alvorleg, brutal
    Døme
    • eit grovt tjuveri;
    • ta grov betaling;
    • ha grovt med pengar;
    • bli dømd for grov vald
    • brukt som adverb
      • lyge grovt
  4. mørk, djup
    Døme
    • han har ikkje særleg grov stemme
  5. dryg, udanna, uhøfleg, rå;
    som er på kanten
    Døme
    • ho er grov i kjeften;
    • fortelje ei grov historie;
    • kome med grove skuldingar;
    • vil du høyre ein grov vits?

Faste uttrykk

  • det grøvste
    det viktigaste eller mest vesentlege;
    størsteparten
  • grov kam
    kam med stort mellomrom mellom tennene
  • grov sjø
    (sjø med) store bølgjer
Artikkelside

grovis

substantiv hankjønn

Opphav

frå svensk; etter mønster av frekkis

Tyding og bruk

grov (3, 5) historie eller vits
Døme
  • ho fortalde ein skikkeleg grovis
Artikkelside

frekkis

substantiv hankjønn

Opphav

av svensk fräckis; jamfør -is

Tyding og bruk

  1. frekk historie, vågal vits, grovis
  2. overrumplande handling
Artikkelside

løyen

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som er til å le av;
    morosam;
    Døme
    • ein løyen vits;
    • den løgnaste filmen eg har sett
  2. underleg, merkeleg, rar
    Døme
    • løgne folk;
    • du er så løyen i dag;
    • det ville ta seg løye ut
Artikkelside

vindmølle

substantiv hokjønn

Opphav

kanskje etter lågtysk

Tyding og bruk

  1. mølle driven av vindmotor
    Døme
    • vindmøllene i Nederland

Faste uttrykk

  • kjempe/slåst mot vindmøller
    kjempe mot innbilte eller uovervinnelege motstandarar
    • føle at ein kjempar mot vindmøller;
    • det er ingen vits i å slåst mot vindmøller
Artikkelside

flau

adjektiv

Opphav

frå lågtysk ‘matt, veik’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • flau vin;
    • flau smak
  2. som skjemmest eller syner at nokon skjemmest;
    Døme
    • bli flau over noko;
    • ein flau unggut;
    • eit flautt smil
  3. som gjer ein skamfull;
    Døme
    • ei flau sak;
    • dette var flautt
  5. Døme
    • flau vits

Faste uttrykk

  • flau vind
    vind med styrke 0,3–1,5 m/s
Artikkelside
Side 1 av 3