Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
22 treff

Nynorskordboka 22 oppslagsord

ulempe

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

negativ side, uheldig verknad;
Døme
  • gjerdet er til ulempe for grannen;
  • ordninga har mange ulemper;
  • føremoner og ulemper med endringa
Artikkelside

åt 2

preposisjon

Opphav

norrønt at

Tyding og bruk

  1. brukt for å uttrykkje rørsle mot eit mål;
    bort til, inn til, fram til;
    mot
    Døme
    • kome seg åt land i uvêret;
    • gå bort åt veggen;
    • setje seg åt bordet;
    • reise åt byen;
    • fare åt VM;
    • åt kvelden;
    • dra åt seg mykje pengar
  2. brukt for å uttrykkje at ei handling er retta mot nokon;
    til
    Døme
    • han laga det åt meg;
    • skal å tale åt henne
  3. brukt for å uttrykkje at ei handling, hending eller stode er til nytte (eller ulempe) for nokon;
    for
    Døme
    • det er plass åt alle;
    • det høver åt henne;
    • det er godt nok åt dei;
    • arbeide åt seg sjølve
  4. brukt for å uttrykkje tilhøyrsel;
    til
    Døme
    • åkeren åt grannen;
    • andletet åt den gamle;
    • framtida åt kystfolket
  5. brukt i kausale konstruksjonar: på grunn av;
    av, for
    Døme
    • flire åt noko;
    • vere sint åt noko
  6. brukt som adverb: med (eller frå) kvarandre
    Døme
    • leiast åt;
    • følgjast åt;
    • hjelpast åt;
    • skiljast åt
  7. brukt som adverb: til, nær til, imot, innpå
    Døme
    • leggje åt;
    • halde åt;
    • dra åt;
    • bite åt
  8. brukt som adverb: i ferd med
    Døme
    • han er åt og slår
  9. brukt som adverb: i veg
    Døme
    • bere åt;
    • vere åt;
    • det var berre eg som var åt, dei andre var heime
  10. brukt som adverb i uttrykk for å undersøkje eller spørje seg føre;
    etter
    Døme
    • høyr åt om han kan kome;
    • sjå åt så du får sitje!

Faste uttrykk

  • bere seg åt
    oppføre seg, te seg;
    fare åt
    • bere seg merkeleg åt
  • fare åt
    oppføre seg, te seg;
    bere seg åt
    • han hadde fare gale åt
  • gjere åt
    • skade, tyne
      • han gjorde åt seg
    • lækje (ein sjukdom, særleg med magiske råder);
      trolle
      • gjere åt for ei sykje
  • gå åt
    miste livet;
    stryke med;
    omkome
Artikkelside

svie

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt sviði

Tyding og bruk

  1. brennande verk;
    stikkande smerte
    Døme
    • det var sterk svie i såret;
    • ha svie i andletet;
    • kjenne svie i brystet
  2. skade eller tap ein har lide

Faste uttrykk

  • etter den søte kløen kjem den sure svien
    når du først har late lysta rå, må du òg bere følgjene
  • tort og svie
    ulempe eller skade som er resultat av eit tap, ein urett eller ei krenking
    • få vederlag for tort og svie
Artikkelside

men 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

av men (2

Tyding og bruk

  1. Døme
    • det er eit stort men ved planen

Faste uttrykk

  • om og men
    innvendingar og motseiingar;
    atterhald (1), tvil
    • dei gjorde jobben utan noko om og men;
    • etter mykje om og men kom vi endeleg av garde;
    • ta fatt etter mykje om og men
Artikkelside

disfavør

substantiv hankjønn

Opphav

frå engelsk; av dis-

Faste uttrykk

  • i disfavør av
    til ulempe eller skade for
    • maktforholda i landet vart endra i disfavør av demokratiet
  • i nokon sin disfavør
    til ulempe eller skade for nokon
    • avgjerda gjekk i min disfavør
Artikkelside

tort og svie

Tyding og bruk

ulempe eller skade som er resultat av eit tap, ein urett eller ei krenking;
Sjå: svie, tort
Døme
  • få vederlag for tort og svie
Artikkelside

i disfavør av

Tyding og bruk

til ulempe eller skade for;
Sjå: disfavør
Døme
  • maktforholda i landet vart endra i disfavør av demokratiet
Artikkelside

i nokon sin disfavør

Tyding og bruk

til ulempe eller skade for nokon;
Sjå: disfavør
Døme
  • avgjerda gjekk i min disfavør
Artikkelside

bakdel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. bakre, bakarste delen av noko
  3. motsett fordel
Artikkelside

hake 2

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt haki

Tyding og bruk

  1. reiskap med framstikkande krok til å gripe tak med
    Døme
    • samle stokkar med haken
  2. Døme
    • det var ein hake ved framlegget
  3. V-forma skriveteikn
    Døme
    • setje ein hake i margen
Artikkelside
Side 1 av 3