Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 152 oppslagsord

trong 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt þrǫng f; av trong (2

Tyding og bruk

  1. det å trenge eller trengast;
    Døme
    • vitamintrong;
    • ha trong for el. til meir pengar;
    • trongen for fleire stillingar, nye stønadstiltak, sjukeheimsplassar, bustader;
    • det er ikkje trong om meg her;
    • fylle trongen
  2. lyst, hug, drift, indre press, lengt
    Døme
    • fridomstrong;
    • utferdstrong;
    • vitetrong;
    • kjenne trong til å seie noko;
    • trongen til å forske ut omgjevnadene;
    • gjere noko av (eigen) trong;
    • følgje, stette trongen sin
  3. trong stad i lendet, smal passasje, skar
  4. skort på plass;
    Døme
    • hjelpe ein i trongen hans
Artikkelside

trong 2

adjektiv

Opphav

norrønt þrǫngr; samanheng med trenge (1

Tyding og bruk

  1. som har liten plass;
    Døme
    • trong dal, gate, opning, passasje;
    • tronge klede, sko;
    • bu i eit trongt husvære;
    • bu trongt;
    • sitje trongt;
    • ha ein trong fødsel – treg, vanskeleg start;
    • det er trongt om plassen;
    • vere trong om brystet – ha pustevanskar
  2. (sterkt) avgrensa, snever, stram, lite vid, lite romsleg
    Døme
    • setje tronge grenser, rammer, vilkår for noko;
    • ein trong definisjon;
    • i trong(are) tyding, meining;
    • ha ein trong økonomi – vanskeleg, stram;
    • det vart for trongt el. for tronge forhold for han – for små forhold, for smått, innestengt
  3. økonomisk vanskeleg;
    Døme
    • tronge kår, tider;
    • ha det trongt;
    • sitje trongt i det

Faste uttrykk

  • ha ein trong horisont
    (om person) vere innskrenka, trongsynt
  • trong vokal
    vokal artikulert med lita opning i munnen (til dømes i, y)
Artikkelside

trenge 1

trenga

verb

Opphav

frå dansk; jamfør norrønt þryngva eller þryngja ‘gjere trong (II,1), klemme, tvinge’

Tyding og bruk

ha bruk for, ikkje kunne vere forutan, kjenne trong til;
Døme
  • ho treng mat;
  • dei trong hjelp;
  • du treng ikkje (å) gjere meir no

Faste uttrykk

  • trenge om
    ha bruk for
  • trenge til
    ha bruk for hjelp (av nokon)
Artikkelside

gjel 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt gil; samanheng med geil (1 og gine

Tyding og bruk

  1. (trong, djup) kløft i berg eller fjell
    Døme
    • eit stygt gjel;
    • gjela vart laga under sist istid
  2. i overført tyding: skilje (1;
    Døme
    • det er eit gjel mellom meiningane deira
Artikkelside

klø etter

Tyding og bruk

ha sterk trong til;
Sjå: klø
Døme
  • klø etter å leike
Artikkelside

liggje på hjartet

Tyding og bruk

kjenne trong til å tale om;
Sjå: hjarte
Døme
  • det er noko som ligg meg på hjartet
Artikkelside

trong fødsel

Tyding og bruk

problem med å kome i gang;
Sjå: fødsel, trong
Døme
  • tiltaket har hatt ein trong fødsel
Artikkelside

spark i baken

Tyding og bruk

sterk oppmoding eller plutseleg inspirasjon til å gjere noko;
Sjå: bak
Døme
  • kunstnaren trong berre eit spark i baken for å kome i gang;
  • programmet på tv gav meg eit spark i baken
Artikkelside

ha ein trong horisont

Tyding og bruk

(om person) vere innskrenka, trongsynt;
Sjå: trong
Artikkelside

trong vokal

Tyding og bruk

vokal artikulert med lita opning i munnen (til dømes i, y);
Sjå: trong
Artikkelside
Side 1 av 16