Avansert søk

Nynorskordboka 4 oppslagsord

teljing

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å telje
Døme
- folketeljing;
- utteljing
det å telje til ti før ein dømmer nokon til tapar i ein boksekamp
Døme
- ta teljing
- òg i overført tyding:
  gå ned for full teljing – falle i uvit; deise i bakken; tape stort

tal

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt tal

Tyding og bruk

(abstrakt) eining ved rekning eller teljing, nytta som uttrykk for verdi
Døme
- eit stort (høgt) tal;
- heile, rasjonale tal
- - grunntal
  - oddetal
  - partal
  - primtal
symbol eller teikn for tal (1)
Døme
- arabiske tal;
- tala 3, 7 og 11
- - eittal
  - romartal
  - tretal
mengd, flokk, skare (2
Døme
- talet på ulykker aukar;
- fleire tusen i talet;
- det er ikkje tal på dei – dei er tallause;
- ha tal på – ha rekning med
i samansetningar: liste, oppgåve over personar
- - manntal
  - ættetal
i grammatikk: kategori som skil mellom eintal, total, fleirtal og liknande;
numerus
Døme
- samsvarsbøying i person og tal

Faste uttrykk

raude tal
tal som syner underskot i rekneskapen for ein driftsperiode
svarte tal
tal som syner overskot i rekneskapen for ein driftsperiode

nedteljing

substantiv hokjønn

Opphav

etter engelsk countdown

Tyding og bruk

systematisk prosedyre (2) for klargjering av til dømes eit romfartøy før oppskyting, avslutta med teljing av sekund frå 10 til 0 (startaugeblinken)
i ulike konkurransar og liknande: teljing av sekunda ned til startaugeblinken
i overført tyding: førebuing til ei komande hending
Døme
- nedteljinga til stortingsvalet har byrja

talsystem

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

i matematikk: system av tal for teljing av større tal eller mengder (basert til dømes på 10-, 5- eller 2-talet);

jamfør mengd (2)

Døme

dekadisk talsystem – titalssystem