Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
16 treff

Nynorskordboka 16 oppslagsord

skisse

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom tysk, frå italiensk; opphavleg gresk skhedios ‘gjord i hast, utan førebuing’

Tyding og bruk

  1. utkast til eit kunstverk, byggverk og liknande
    Døme
    • teikne skisser
  2. kort oversyn over innhaldet i eit litterært arbeid;
    kort litterær skildring
Artikkelside

teikne

teikna

verb

Opphav

norrønt teikna eller tákna

Tyding og bruk

  1. lage bilete av eller gje att ved hjelp av strekar
    Døme
    • lære å teikne;
    • teikne etter naturen;
    • ho teiknar ein blomster
  2. framstille skisse, plan eller likande med strekar
    Døme
    • teikne eit nytt hus;
    • teikne nye møbelmodellar
  3. skrive, notere
    Døme
    • teikne ned nokre ord
  4. føre opp (namnet til ein person) på liste og liknande (som medlem, tingar og liknande)
    Døme
    • teikne nye medlemer;
    • teikne seg på ei liste
  5. (prøve å) sikre seg, få del i, bli eigar av (ved skriftleg avtale, ved å la seg notere og liknande)
    Døme
    • teikne aksjar;
    • han teikna seg for 1000 kr på gjevarlista
  6. syne teikn til, peike i retning av
    Døme
    • året teiknar godt
  7. skildre i ord
    Døme
    • teikne eit bilete av situasjonen

Faste uttrykk

  • teikne seg
    • framtre i omriss
      • skuggen teikna seg av mot veggen
    • vise seg;
      kome fram
      • det teiknar seg nye skiljelinjer i debatten
  • teikne seg for
    kjøpe aksjer for (eit visst beløp)
  • teikne til
    gje von om;
    sjå ut til å vilje bli
    • det teiknar til å bli eit rekordår
Artikkelside

snitt 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå lågtysk, tysk av, lågtysk sniden, tysk schneiden ‘skjere’; samanheng med snide

Tyding og bruk

  1. det å snitte, skjere (snøgt) av eller inn i noko;
    Døme
    • sprette opp fisken med raske snitt
  2. flate som kjem fram ved gjennomskjering
    Døme
    • lengdesnitt;
    • tverrsnitt;
    • granske snittet der greina var avsaga;
    • snittet på ei bok – dei reinskorne bladkantane
  3. teikning, skisse som gjev att (i mindre målestokk) eit tenkt plan som skjer gjennom ein konstruksjon (maskin, bygning og liknande)
    Døme
    • eit snitt av motoren med namn på dei ulike delane
  4. bilete, figur skore(n) ut i tre
    Døme
    • tresnitt
  5. reiskap til å lage gjenge med
    Døme
    • gjengesnitt
  6. måte som noko er skore opp eller laga på
    Døme
    • ein dress med moderne snitt;
    • tobakk av fint snitt
    • i overført tyding:
      • ein kriminalroman av gammalt snitt
  7. Døme
    • finne på alle slags snitt
  8. Døme
    • halde ein fart på 60 km/t i snitt
Artikkelside

sketsj

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom engelsk; frå italiensk schizzo ‘skisse’

Tyding og bruk

kort, skjemtsamt skodespel
Døme
  • lage ein sketsj
Artikkelside

idéskisse, ideskisse

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

skisse (1) som tek sikte på å få fram hovudideen til eit byggverk, kunstverk eller liknande
Artikkelside

lausleg

adjektiv

Opphav

norrønt lausligr

Tyding og bruk

lite grundig, overflatisk
Døme
  • ei lausleg skisse
  • brukt som adverb:
    • sjå lausleg på noko
Artikkelside

grovriss

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

grov (3, 2) skildring eller skisse;
lite detaljert framstilling
Døme
  • gje eit grovriss av tilhøva
Artikkelside

drodle

drodla

verb

Opphav

av engelsk doodle

Tyding og bruk

  1. rable ned idé, skisse, figur eller liknande;
    teikne krusedullar;
    Døme
    • elevar som drodlar på pulten;
    • drodle i margen
  2. diskutere tankar og idear om noko
    Døme
    • vi kan drodle litt om alternativa;
    • drodle rundt kva som er den beste løysinga
Artikkelside

artistisk

adjektiv

Uttale

artisˊtisk

Tyding og bruk

  1. som gjeld kunstnarleg form
    Døme
    • ei framsyning med artistisk preg
  2. som gjeld verksemd som artist
    Døme
    • artistisk direktør for musikkfestivalen
  3. Døme
    • artistisk dugleik;
    • ei artistisk utforma skisse
Artikkelside

utkast

substantiv inkjekjønn

Opphav

tyding 2 etter tysk Entwurf

Tyding og bruk

  1. det å kaste ut;
    noko som er kasta ut
    Døme
    • utkastet frå fjøset
  2. førebels eller grov utarbeiding;
    Døme
    • lage, gjere, skrive, teikne (eit) utkast;
    • utkast til ny lov
Artikkelside
Side 1 av 2