Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 10 oppslagsord

radius

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin ‘hjuleike, stråle’

Tyding og bruk

i geometri: rett linje frå sentrum i ein sirkel eller ei kule ut til periferien eller overflata;
forkorta r
Artikkelside

kvit dverg

Tyding og bruk

i astronomi: stjerne (1) med svært varm overflate og liten radius;
Sjå: dverg
Artikkelside

radio

substantiv hankjønn

Opphav

av latin radius ‘stråle’; opphavleg kortord for radiostasjon, -telefon og så vidare

Tyding og bruk

  1. overføring av lyd med hjelp av radiobølgjer
  2. kringkasting (1) av nyhende, musikk og liknande frå ein kringkastingsstasjon;
    radioprogram, radiosending
    Døme
    • høyre på radio
  3. Døme
    • slå av radioen;
    • radioen på kjøkenet spelar Nitimen
  4. anlegg for sending og mottak av meldingar via radio (1);
    radiosendar og -mottakar
    Døme
    • Bergen radio
Artikkelside

radiere

radiera

verb

Opphav

av radius

Tyding og bruk

stråle ut;
gå ut som strålar
Artikkelside

r 2

forkorting

Tyding og bruk

forkorting for radius
Artikkelside

radiær

adjektiv

Tyding og bruk

som lagar strålar eller radier ut frå eit sentrum;
jamfør radius
Artikkelside

radial

adjektiv

Opphav

av radius

Tyding og bruk

som går frå eller til sentrum i ein sirkel eller ei kule;
som høyrer til eller fell saman med ein radius
Artikkelside

radio-

prefiks

Opphav

av latin radius ‘stråle’

Tyding og bruk

prefiks (1) i ord som gjeld stråling;
Artikkelside

dverg

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt dvergr

Tyding og bruk

  1. i folketru og mytologi: underjordisk skapning
    Døme
    • nissar og dvergar
  2. kan oppfattast nedsetjande: kortvaksen person
  3. i biologi: arter som er mindre enn andre i den same slekta;
    i ord som dvergbjørk og dverghøns
  4. i overført tyding: noko som er lite
    Døme
    • selskapet er ein dverg i internasjonal samanheng

Faste uttrykk

  • kvit dverg
    i astronomi: stjerne (1) med svært varm overflate og liten radius
Artikkelside

radium

substantiv inkjekjønn

Opphav

av latin radius ‘stråle’

Tyding og bruk

sterkt radioaktivt grunnstoff (1) med atomnummer 88;
kjemisk symbol Ra
Artikkelside