Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 30 oppslagsord

potet

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

gjennom engelsk og spansk batata ‘søtpotet’, frå eit sentralamerikansk språk

Tyding og bruk

  1. knoll av potetplante;
    Døme
    • dyrke, setje, ta opp poteter;
    • bakte poteterpoteter steikte i steikjeomn el. på utegrill;
    • franske poteterpommes frites
    • i uttrykk:

Faste uttrykk

  • ei varm/heit potet
    ei vanskeleg eller ømtolig sak
    • dette spørsmålet har blitt ei varm potet;
    • prosjektet har lenge vore ei heit potet

ei varm potet

Tyding og bruk

ei vanskeleg sak, eit ømtolig spørsmål;
Sjå: potet

franske poteter

Tyding og bruk

skiver eller strimlar av råe poteter kokte gulbrune og sprøe i olje;
Sjå: fransk, potet

kulturplante

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

planteart som blir dyrka;
jamfør nytteplante
Døme
  • potet er ei ny kulturplante hos oss

knyttnevestor

adjektiv

Tyding og bruk

på storleik med ein knyttneve (1)
Døme
  • ei knyttnevestor potet

nypotet

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

av ny (2

Tyding og bruk

nettopp utvaksen potet;
potet frå same sommar eller tidleg haust
Døme
  • steikt makrell med nypoteter

lekkerbisken

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk Leckerbischen, samansett av lecker ‘lekker’ og Bisschen ‘liten bit’

Tyding og bruk

  1. god mat;
    Døme
    • sild er ein lekkerbisken saman med smør, potet og flatbrød
  2. i overført tyding: noko av særskild interesse eller kvalitet;
    Døme
    • kabrioleten Mercedes SLK er ein liten lekkerbisken

jordeple

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

eple

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt epli; samanheng med apal

Tyding og bruk

  1. rund raud, grøn eller gul frukt av epletre
    Døme
    • hauste eple;
    • mose eple;
    • skjere eple til eplekake
  2. Døme
    • ta opp eple;
    • setje eple
  3. noko med form som liknar eit eple

Faste uttrykk

  • bite i det sure eplet
    finne seg i noko ein ikkje liker
  • eplet fell ikkje langt frå stamma
    brukt om person som liknar far sin eller mor si
  • stridens eple
    det striden handlar om

potetball

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

ball (1, 3) laga med potet