Avansert søk

Nynorskordboka 5 oppslagsord

planleggje, planlegge

planleggja, planlegga

verb

Opphav

Tyding og bruk

leggje planar;

prosjektere

Døme

planleggje nye bustadfelt

brukt som adjektiv:
- eit planlagt terroråtak

landsetjing, landsetting

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å landsetje

Døme

dei planla landsetjing av fleire tusen soldatar;
landsetjinga av båten for vinteren

kupp

substantiv inkjekjønn

Opphav

av fransk coup, opphavleg ‘slag, støyt’

Tyding og bruk

rask og lovstridig maktovertaking
Døme
- hæren tok makta i eit blodig kupp;
- kongen vart styrta i kuppet;
- mindretalet i partiet gjennomførte eit kupp på årsmøtet
- - militærkupp
  - statskupp
lovbrot som er gjort snøgt og dristig
Døme
- banden planla kuppet godt;
- han var hjernen bak kuppet
heldig kjøp;
varp (2)
Døme
- gjere eit kupp under salet;
- denne buksa var eit kupp

disko

substantiv hankjønn

Opphav

av engelsk disco

Tyding og bruk

kortform av diskotek (1)
Døme
- dei planla å gå på disko på fredagskvelden
popmusikk av det slaget som blir spela på diskotek (1);
kortform av diskomusikk
Døme
- eit av dei store pionerbanda innan disko

altså, altso

adverb

Opphav

av tysk also; med innverknad frå alt (

Tyding og bruk

av den grunn;
følgjeleg, derfor;
soleis
Døme
- altså var det likevel sant;
- du er eldst, altså går du først;
- dei drog seinare enn dei planla, altså kjem dei litt forseinka
i forsterkande tyding på slutten av ei utsegn eller eit utrop
Døme
- det går ikkje an, altså!
- du, altså!
- på ein positiv måte, altså;
- eg har så lyst, altså
brukt som innleiing eller overgang for å presisere, utdjupe eller slå fast noko
Døme
- altså, eg veit ikkje, for å vere ærleg;
- nei, altså, det var ikkje det eg meinte;
- altså gjer vi som vi har avtalt;
- vi går mykje på ski, altså langrenn