Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 61 oppslagsord

orkester

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå gresk , opphavleg ‘danseplass for koret mellom scena og tilskodarane’

Tyding og bruk

  1. større gruppe av musikarar som spelar saman
    Døme
    • ein konsert for kor og orkester

eit symfonisk dikt

Tyding og bruk

verk for orkester i éin sats som skal skildre hendingar, situasjonar, stemningar og liknande;
Sjå: symfonisk

messing

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt mersing, messing

Tyding og bruk

  1. legering av kopar og sink
    Døme
    • dørbeslag av messing
  2. samnemning for blåseinstrument av metall i eit orkester

Faste uttrykk

  • blanke messingen
    nakne huda (på folk)

slagverk

substantiv inkjekjønn

Opphav

av verk (2

Tyding og bruk

  1. samnemning på slaginstrumenta i eit orkester
  2. del av verket i ei klokke som gjer at ho slår

gjestedirigent

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

dirigent som gjester eit orkester;
jamfør gjest (3)

dirigentstav

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

lett pinne eller stav som ein dirigent (1) nyttar til å leie framføringa til eit orkester eller kor med;

xylofonist

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som spelar på xylofon (i orkester)

dødsmesse

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

Døme
  • halde ei katolsk dødsmesse;
  • komponisten har skrive ei dødsmesse for kor og orkester

batteri

substantiv inkjekjønn

Uttale

bateriˊ

Opphav

av fransk , opphavleg ‘slagsmål, kamp’

Tyding og bruk

  1. del av festningsverk med ei viss mengd kanonar som verkar saman
  2. grunneining i artilleriet (som svarer til kompani i andre våpenslag)
  3. (ein nærmare avgrensa del av) fast skyts på eit krigsskip
  4. (gruppe av samankopla) galvanisk(e) element (6) eller akkumulator(ar) som formar om kjemisk energi til elektrisk straum
    Døme
    • batteri til røykvarslaren
  5. slagverkgruppe i eit orkester
  6. del av røyranlegg der væske med til dømes ulik temperatur kjem saman;
  7. i overført tyding: mengd
    Døme
    • eit heilt batteri med tomflasker

Faste uttrykk

  • lade batteria
    samle krefter til ny innsats
    • ein kan knapt tenke seg noko flottare måte å lade batteria på enn skiturar innover fjellet

kantate

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

frå italiensk ‘song’; av latin cantare ‘syngje’

Tyding og bruk

  1. høgstemt korverk med solostemmer og orkester
  2. tekst til kantate (1)