Avansert søk

Nynorskordboka 5 oppslagsord

nullpunkt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

fast utgangspunkt på ein målestokk eller på ein skala
Døme
- termometeret stod nær nullpunktet
i overført tyding: lågaste nivå for prosess, utvikling eller liknande
Døme
- humøret var på nullpunktet

Faste uttrykk

absolutt nullpunkt
lågaste temperatur som er mogleg, -273,15 °C

absolutt nullpunkt

Tyding og bruk

lågaste temperatur som er mogleg, -273,15 °C;

Sjå: absolutt, nullpunkt

kelvinskala

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

temperaturskala med nullpunkt ved –273,15 °C

null 1

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

Tyding og bruk

talteiknet 0
Døme
- ein gongar eit heilt tal med 10 med å setje til ein null
nullpunkt på ei inndeling eller på ein skala;
frysepunkt (1)
Døme
- temperaturen er under null
karakteren 0
Døme
- få null i norsk

absolutt 2

adjektiv

Uttale

absolutˊt

Opphav

av latin absolutus, perfektum partisipp av absolvere ‘løyse frå’

Tyding og bruk

som ikkje er avhengig av noko anna;
vilkårslaus;
fullstendig
Døme
- eit absolutt krav;
- absolutt einevelde
brukt som adverb: vilkårslaust, plent, endeleg
Døme
- gjelde absolutt;
- ho ville absolutt reise
- nytta forsterkande
  absolutt ikkje

Faste uttrykk

absolutt fleirtal
over halvparten av røystene blant dei som har røysterett i eit val;
til skilnad frå kvalifisert fleirtal og simpelt fleirtal
absolutt gehør
det å kunne bestemme tonehøgd ved hjelp av øyret
absolutt komparativ
komparativ (1 utan samanlikning, til dømes i ‘ein betre middag’
absolutt musikk
musikk som ikkje byggjer på noko anna enn musikalske verkemiddel;
motsett programmusikk
absolutt nullpunkt
lågaste temperatur som er mogleg, -273,15 °C
absolutt superlativ
superlativ (1 utan samanlikning, til dømes i ‘med største glede’
absolutt temperatur
temperatur målt frå det absolutte nullpunktet
absolutt veto
rett til å stanse vedtak