Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
20 treff

Nynorskordboka 20 oppslagsord

manuskript

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå mellomalderlatin ‘handskrive’; av latin manus ‘hand’ og scribere ‘skrive’

Tyding og bruk

hand- eller maskinskriven tekst som skal prentast, lagast film etter eller framførast munnleg;
forkorta ms.
Døme
  • romanen ligg føre i manuskript;
  • halde tale utan manuskript;
  • manuskriptet til filmen byggjer på ein roman
Artikkelside

papir

substantiv inkjekjønn

Opphav

seint norrønt pappir, gjennom lågtysk og latin; frå gresk papyros

Tyding og bruk

  1. stoff av samanfiltra, valsa, tynne fibrar
  2. blad eller ark til å skrive, teikne eller trykkje noko på, eller til å pakke noko inn i
    Døme
    • ho skreiv handlelista ned på eit papir;
    • han pakka bøkene inn i papir
  3. Døme
    • aksjane vart rekna som sikre papir
  4. noko som er trykt eller skrive;
    Døme
    • dei trykte opp papira til årsmøtet;
    • dei etterlatne papira til forfattaren;
    • leite i papira på pulten
  5. offisielt dokument;
    Døme
    • falske papir;
    • politiet tok alle papira deira

Faste uttrykk

  • avskil på grått papir
    plutseleg oppseiing
    • ho fekk avskil på grått papir
  • eit dårleg papir
    ein person som har dårleg rykte eller omdøme
    • den nye partnaren hennar viste seg å vere eit dårleg papir
  • feste til/på papiret
    skrive ned
    • han festa tankane sine til papiret;
    • avtalen er festa på papiret
  • få ned på papiret
    skrive ned
    • eg må få ned denne tanken på papiret før eg gløymer han
  • gullkanta papir
    (etter engelsk gilt-edged paper) sikkert og gjerne statsgarantert verdipapir som gjev stor forteneste
  • ha/få papir på
    ha eller få gyldig dokument på noko
    • ho hadde gyldige papir på opphald;
    • dei fekk papir på kompetansen
  • på papiret
    i teorien
    • på papiret er dette ein god plan, men han lèt seg ikkje gjennomføre
  • stein, saks, papir
    leik eller spel mellom to personar der begge samstundes med handa viser teikn for stein, saks eller papir, og kvart teikn vinn over eit av dei to andre moglege teikna
    • dei avgjorde saka med ein runde stein, saks, papir
Artikkelside

språkvaske

språkvaska

verb

Tyding og bruk

rette feil og dårleg språk i manuskript eller liknande
Artikkelside

script 2, skript 2

substantiv inkjekjønn

Uttale

skript

Opphav

av engelsk script ‘manuskript, dreiebok’, opphavleg av latin scribere ‘skrive’

Tyding og bruk

  1. manuskript eller dreiebok, særleg til film eller fjernsyn
    Døme
    • scriptet til dokumentaren;
    • ho selde scriptet til Hollywood
  2. lite dataprogram som utfører ei bestemd oppgåve, til dømes på ei nettside
  3. i overført tyding: plan eller mønster for handling
    Døme
    • samtala følgde det vanlege scriptet;
    • bursdagsfeiringa følgjer eit vanleg script
Artikkelside

script 1, skript 1

substantiv hankjønn

Uttale

skript

Opphav

av engelsk script ‘dreiebok, manuskript’

Tyding og bruk

assistent hos ein filminstruktør som passar på at alt går etter planen
Døme
  • ho byrja som script, sidan vart ho regissør;
  • scripten hadde full kontroll på alle sceneskifta
Artikkelside

tenakel

substantiv hankjønn

Opphav

seinlatin tenaculum ‘tong’

Tyding og bruk

stativ eller haldar til manuskript
Artikkelside

raudblyant

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

blyant med raud stift som ofte blir brukt ved retting av skuleoppgåver, manuskript og liknande

Faste uttrykk

  • bruke raudblyanten
    rette på feil andre gjer;
    korrigere
Artikkelside

initial 1

substantiv hankjønn

Uttale

initsiaˊl eller  inisiaˊl

Opphav

av latin initialis ‘som høyrer til byrjinga’, av initium ‘byrjing’

Tyding og bruk

  1. førebokstav i eit namn
    Døme
    • han sette berre initialane sine under brevet
  2. (rikt prydd) første bokstav i eit manuskript
    Døme
    • initialane i handskriftet var illuminerte
Artikkelside

filmmanuskript

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

manuskript til film
Artikkelside

originalmanuskript

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

manuskript i si opphavlege form;
til skilnad frå avskrift (2) og kopi (2)
Døme
  • dei har funne originalmanuskriptet til romanen
Artikkelside