Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 83 oppslagsord

leddsetning, ledsetning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

setning som er eit ledd i ei anna setning;

jamfør heilsetning

Faste uttrykk

adjektivisk leddsetning
leddsetning som fungerer som eit adjektiv
adverbial leddsetning
leddsetning som fungerer som eit adverbial (1
nominal/substantivisk leddsetning
leddsetning som fungerer som eit nominal (1

Artikkelside

relativsetning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

adjektivisk leddsetning, i regelen innleidd med subjunksjonen ‘som’

Artikkelside

samanlikningssetning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

leddsetning som blir innleidd med ein samanlikningssubjunksjon, og der innhaldet blir samanlikna med innhaldet i heilsetninga

Artikkelside

at

subjunksjon

Opphav

norrønt at, truleg av þat ‘det’

Tyding og bruk

innleier ei leddsetning som gjev ei indirekte framstilling, som svarer til ei forteljande hovudsetning
Døme
- han sa at det regna;
- ho klagar over at prisane er så høge;
- presidenten sa at alle måtte gjere sitt for landet;
- mange meiner at levestandarden er høg nok
innleier ei skildring eller forklaring av ordet eller frasen som står rett før
Døme
- det at han alltid kjem for seint, er veldig irriterande;
- det faktum at feila ikkje vart avdekka, er eit problem;
- politikken er basert på at oljeprisen skulle auke
innleier ei leddsetning der det er formelt subjekt i oversetninga
Døme
- det er trist at ho ikkje kan kome i helga;
- det viste seg at dromedaren allereie hadde rømt frå dyreparken
innleier ei samanlikningssetning etter enn (1 eller som (2
Døme
- det er betre at folk syklar, enn at dei køyrer bil;
- eg veit ikkje meir om henne enn at ho liker å springe;
- vi kan ikkje late som at fotball ikkje er styrt av profitt
innleier ei leddsetning som uttrykkjer følgje;
så (4, 2)
Døme
- det gjekk så fort at det kila i magen;
- han vart så glad at han dansa;
- dei vart så forseinka at dei ikkje rakk flyet
innleier ei leddsetning som uttrykkjer følgje, måte, føremål eller årsak, ofte saman med ein annan subjunksjon eller preposisjon;
jamfør etter at, for at, slik at, sånn at og utan at
Døme
- eg er glad at vi har felles interesser;
- konserten gjekk så bra at dei skal spele fleire
brukt i utrop
Døme
- at du vågar!
- at du kunne vere så dum!
- dei er så fine, at!

Artikkelside

oversetning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

i filosofi: den av dei to føresetnadene i ein syllogisme som inneheld hovudomgrepet
i språkvitskap: setning som ei leddsetning beinveges er ein del av (som setningsledd eller del av eit setningsledd);
jamfør heilsetning

Artikkelside

kvifor, korfor

adverb

Opphav

jamfør norrønt fyrir hví, hvar fyrir; jamfør kvi (

Tyding og bruk

av kva grunn eller årsak
Døme
- kvifor gjorde du det?
innleier ei leddsetning
Døme
- eg spør kvifor ho gjorde det;
- han lurte på kvifor dei ikkje kom