Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
14 treff

Nynorskordboka 14 oppslagsord

kompensasjon

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, frå latin; jamfør kompensere

Tyding og bruk

  1. Døme
    • få kompensasjon for helgearbeid;
    • krevje kompensasjon for skaden
  2. i fysikk: utjamning (til dømes av feil på måleutstyr)
Artikkelside

sluttpakke

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

avtale mellom ei bedrift og ein tilsett om at den tilsette skal slutte frivillig i stillinga si mot ein økonomisk kompensasjon;
Artikkelside

slave 1

substantiv hankjønn

Opphav

same opphav som slavar, opphavleg om slaviske krigsfangar som vart selde som trælar

Tyding og bruk

  1. ufri person som er eigedomen til ein annan person, og som eigaren rår heilt over, og som kan kjøpast og seljast;
    Døme
    • krigsfangane vart selde som slavar;
    • ein frigjeven slave;
    • slavane hadde mykje og tungt arbeide
  2. person som arbeider hardt utan å få tilstrekkeleg løn eller kompensasjon for det;
    undertrykt arbeidar
    Døme
    • dei var slavar på fabrikken
  3. person som er avhengig av noko, eller let noko styre seg
    Døme
    • ein slave av alkoholen;
    • ho er ein slave av lidenskapane sine
  4. om eldre forhold: straffange på slaveri (4)
    Døme
    • vere slave på Akershus
Artikkelside

dyrtidstillegg

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

lønstillegg som kompensasjon for stor prisauke;
Artikkelside

etterslep

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør svensk eftersläp og dansk efterslæb

Tyding og bruk

  1. det å liggje etter;
    Døme
    • vere på etterslep;
    • liggje på etterslep;
    • det er eit stort etterslep på vedlikehald av eigedomen
  2. for liten lønsauke for ei gruppe jamført med ei tilsvarande gruppe, ofte på grunn av skilnad i lønsgliding
    Døme
    • forbundet krev kompensasjon for eit etterslep på 2 %
Artikkelside

kompensatorisk

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld kompensasjon;
utjamnande
Døme
  • eit kompensatorisk tiltak for å jamne ut skilnader i skulen
Artikkelside

avspasere

avspasera

verb

Tyding og bruk

ta fri frå jobben som kompensasjon for overtidsarbeid i staden for betaling
Døme
  • avspasere nokre timar etter lunsj
Artikkelside

kompensasjonskrav

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

Døme
  • setje fram kompensasjonskrav for ulagleg arbeidstid
Artikkelside

kompensasjonspendel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

pendel der verknaden av temperatursvingingar er oppheva;
Artikkelside

kompensator

substantiv hankjønn

Uttale

kompensaˊtor, i fleirtal kompensaˊtorar eller  kompensatoˊrar

Tyding og bruk

noko som motverkar eller jamnar ut ei endring;
apparat som skaper kompensasjon (2)
Døme
  • elektrisk kompensator
Artikkelside
Side 1 av 2