Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 37 oppslagsord

jo 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt gjóðr

Tyding og bruk

  1. i fleirtal: familie i ordenen vade-, måse- og alkefuglar;
    Stercorariidae
  2. fugl i familien joar (1;
    jamfør fjelljo og tjuvjo
Artikkelside

jo 2

adverb

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

brukt trykklett: da (vel), no, nok, må vite, som kjent;
jamfør dess (3
Døme
  • dette er jo lett;
  • klart han veit det, han er jo fagmann

Faste uttrykk

  • jo før, jo heller
    så snart som mogleg
  • jo … dess …
    • brukt ved samanstilling av to komparativar
      • jo før, dess betre
    • brukt som subjunksjon ved samanstilling av to komparativar
      • jo fleire som har jobb utanfor eigen kommune, dess fleire nyttar bil
  • jo … desto …
    brukt ved samanstilling av to komparativar
    • jo meir, desto betre;
    • jo meir eg lærer, desto meir ynskjer eg å lære
  • jo … jo …
    • brukt ved samanstilling av to komparativar
      • jo fleire, jo betre
    • brukt som subjunksjon ved samanstilling av to kompartivar
      • jo meir ein veit, jo meir er det ein innser at ein ikkje veit
Artikkelside

jau, jo 3

interjeksjon

Opphav

norrønt jaur

Tyding og bruk

  1. brukt til å stadfeste det positive innhaldet i eit nektande spørsmål
    Døme
    • kjem du ikkje? Jau da;
    • er han ikkje rik? Jau, særs rik
  2. brukt for å uttrykkje ei avgjerd trass i eit forbod
    Døme
    • ikkje gjer det! Jau, eg vil
  3. brukt for å ta attende ei føregåande nekting
    Døme
    • eg vil ikkje tenkje meir på dette no. Jau, eg må!
  4. brukt som svarord på spørsmål som i forma er positivt
    Døme
    • korleis går det? Jau takk, berre bra;
    • kjem du deg no? Jau, eg gjer da det
  5. brukt som innleiingsord for å slå fast noko
    Døme
    • jau, no skal du sjå;
    • jau, han var visst venta;
    • jau, ungdomen – det er framtida!
  6. brukt som ironisk stadfesting av ei utsegn
    Døme
    • jau, du er meg ei fin ei!
    • jau, vi må tru at han blir til noko!
Artikkelside

det er ingen kunst

Tyding og bruk

det er ikkje eit problem;
det er ikkje vanskeleg;
Sjå: kunst
Døme
  • det er ingen kunst å lage gode vaflar;
  • å stå på ski er ingen kunst;
  • å gå på hender? Det er jo ingen kunst!
Artikkelside

blakk/fattig som ei kyrkjerotte

Tyding og bruk

svært fattig;
Døme
  • du er jo fattig som ei kyrkjerotte;
  • landet var blakk som ei kyrkjerotte
Artikkelside

jo … jo …

Tyding og bruk

Sjå: jo
  1. brukt ved samanstilling av to komparativar
    Døme
    • jo fleire, jo betre
  2. brukt som subjunksjon ved samanstilling av to kompartivar
    Døme
    • jo meir ein veit, jo meir er det ein innser at ein ikkje veit
Artikkelside

ikkje for det

Tyding og bruk

brukt for å hindre at nokon legg for stor vekt på ei føregåande ytring;
Sjå: ikkje
Døme
  • fekk du verkeleg alt det der? Ja, ikkje for det, du har jo fortent det
Artikkelside

hausse seg opp

Tyding og bruk

kave seg opp;
øse seg opp;
Sjå: hausse
Døme
  • det er best å ikkje hausse seg opp før eksamen;
  • jo eldre eg blir, jo meir haussar eg meg opp
Artikkelside

betre halvdel

Tyding og bruk

ektefelle;
Sjå: halvdel
Døme
  • eg kunne jo skulde på min betre halvdel
Artikkelside

jo før, jo heller

Tyding og bruk

så snart som mogleg;
Sjå: før, heller, jo
Artikkelside
Side 1 av 4