Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 14 oppslagsord

i grunnen

Tyding og bruk

eigenleg, alt i alt;
Sjå: grunn
Døme
  • det er i grunnen ikkje så vanskeleg;
  • eg har i grunnen aldri vore særleg redd av meg
Artikkelside

påle 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt páll; jamfør latin palus ‘påle’

Tyding og bruk

stolpe, staur, stokk (som er driven ned i grunnen)
Døme
  • huset stod på pålar

Faste uttrykk

  • stå som ein påle
    stå støtt;
    vere påliteleg og sikker
    • han står som ein påle i norsk kunsthistorie
Artikkelside

oljebrønn, oljebrunn

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

hol bora i grunnen for å produsere olje eller gass
Artikkelside

botn

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt botn

Tyding og bruk

  1. underside, underdel i eit kar eller ein annan innhol ting
    Døme
    • botnen i ei tønne;
    • ein kjel med tjukk botn
  2. inste ende av ein innhol ting eller eit holrom;
    inste ende av ein dal, fjord, eit vatn
    Døme
    • sjå botnen i brønnen
  3. grunn under vatn (i sjø og liknande);
    fast grunn til dømes under eit gjørmelag
    Døme
    • det er leire i botnen under matjorda
    • i overført tyding: lågmål
      • no må vi ha nådd botnen
    • i overført tyding: det djupaste, inste av noko
      • på botnen av sjela;
      • på botnen av trassen låg ein tvil
  4. grunn(voll);
    Døme
    • byggje på ustø botn;
    • ein kjole med raude roser på kvit botn
  5. fjerde og bakarste av mageavdelingane hos jortarar;

Faste uttrykk

  • dobbel botn
    overført tyding: dobbel meining
  • frå botnen av
    frå sjølve byrjinga og heilt gjennom
    • lage mat frå botnen av
  • i botn og grunn
    heilt opp, fullt ut; i grunnen
  • ikkje vere botn i nokon
    aldri bli mett
    • det er ikkje botn i henne
  • til botnar/botns
    til full klarleik, heilt inn;
    fullt ut
Artikkelside

faktisk

adjektiv

Opphav

frå tysk; av faktum

Tyding og bruk

  1. verkeleg, reell
    Døme
    • den faktiske situasjonen;
    • faktiske opplysningar
  2. brukt som adverb: i røynda;
    i grunnen, sant å seie
    Døme
    • eg veit faktisk ikkje
Artikkelside

infiltrasjonsanlegg

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

avløpsanlegg der kloakkvatnet blir infiltrert 2 i lausmassar i grunnen
Artikkelside

infiltrasjon

substantiv hankjønn

Opphav

av mellomalderlatin infiltratio; jamfør infiltrere

Tyding og bruk

  1. det (å prøve) å plassere eigne spionar eller talsmenn innanfor ein annan stat, organisasjon, ei anna bedrift eller liknande for å skaffe opplysningar, drive med undergraving eller påverke haldningar
    Døme
    • politiet dreiv med provokasjon og infiltrasjon i miljøa;
    • politisk infiltrasjon
  2. det at faste, flytande eller gassforma emne trengjer inn i ei berg- eller jordart
    Døme
    • infiltrasjon av avløpsvatn i grunnen
  3. i medisin: inntrenging av celler, blodvæske eller anna i cellevev
Artikkelside

i botn og grunn

Tyding og bruk

heilt opp, fullt ut; i grunnen;
Sjå: botn
Artikkelside

underhål

adjektiv

Tyding og bruk

hål, glatt i grunnen (under snølag eller liknande)
Artikkelside

spuntvegg

substantiv hankjønn

Opphav

etter tysk av Spund ‘spuns’

Tyding og bruk

tettande eller avstivande vegg av plankar, betongpålar eller stålbjelkar som er slått ned i grunnen
Artikkelside
Side 1 av 2