Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 16 oppslagsord

epidemi

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk epi- og demos ‘folk’; jamfør epi-

Tyding og bruk

  1. rask spreiing av ein smittsam sjukdom til mange menneske i eit område og innanfor eit avgrensa tidsrom;
    til skilnad frå endemi og pandemi
    Døme
    • halde oppsyn med hygiene og epidemiar
  2. i overført tyding: fenomen som spreier seg raskt
    Døme
    • ein epidemi av drap og kidnappingar

pandemi

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk , av pan- og demos ‘folk’; jamfør pan-

Tyding og bruk

rask spreiing av ein smittsam sjukdom som rammar mange menneske i eit stort geografisk område, til dømes i fleire verdsdelar;
til skilnad frå endemi og epidemi (1)

bryte ut

Tyding og bruk

Sjå: bryte
  1. gje uttrykk for kjensler
    Døme
    • bryte ut i song
  2. bli synleg;
    gjere seg gjeldande
    Døme
    • ein epidemi kan bryte ut
  3. kome seg vekk frå
    Døme
    • bryte ut av køen

fengesott

substantiv hokjønn

fengjesott

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

epidemiologi

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

vitskap om sjukdomsutbreiing;
jamfør epidemi

koleraepidemi

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

epidemi av kolera

polioepidemi

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

farsott

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt fársótt, opphavleg ‘farleg sjukdom’, seinare omtolka til ‘farande sjukdom’

Tyding og bruk

  1. smittsam sjukdom;
  2. fenomen som breier seg fort og vidt
    Døme
    • jogginga vart ei farsott

epi-

prefiks

Opphav

av gresk epi ‘etter, på, ved, attmed’

Tyding og bruk

prefiks (1) i greske importord;
i ord som epidemi og epilog

aidsepidemi

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

rask spreiing av hivvirus og aids; jamfør epidemi
Døme
  • aidsepidemien på åttitalet;
  • kjempe mot aidsepidemien