Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 6 oppslagsord

ellipse

substantiv hankjønn

Uttale

elipˋse

Opphav

gjennom latin; frå gresk ‘utelating, mangel’

Tyding og bruk

  1. oval, slutta (matematisk) kurve (1, 1)
  2. i språkvitskap: utelating av eit ord eller eit ledd som ikkje trengst for å forstå eit uttrykk;
    forkorta uttrykk
Artikkelside

ellipsoide

substantiv hankjønn

Uttale

elipso-iˋde

Opphav

nylaging av ellipse

Tyding og bruk

lukka, krum flate der kvart plant snitt er ein ellipse (1) eller ein sirkel
Artikkelside

ellipseforma

adjektiv

Tyding og bruk

med form som ein ellipse (1)
Døme
  • ei ellipseforma bane
Artikkelside

amfiteater

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå gresk; av amfi

Tyding og bruk

  1. open ellipse- eller halvsirkelforma bygning med ein arena i midten og tilskodarplassar i trappesteg oppetter
  2. teater (1) der tilskodarplassane ligg i trappesteg oppetter
Artikkelside

elliptisk

adjektiv

Tyding og bruk

  1. Døme
    • elliptisk bane
  2. danna ved ellipse (2);
    forkorta
    Døme
    • elliptiske uttrykk
Artikkelside

rund

adjektiv

Opphav

frå lågtysk; av latin rotundus, av rota ‘hjul’

Tyding og bruk

  1. med form som ein sirkel, ellipse eller liknande
    Døme
    • ei rund bordplate;
    • eit rundt hol;
    • barnet har store, runde auge
  2. med form som ei kule, ein sylinder eller liknande
    Døme
    • rund som eit egg;
    • jorda er rund;
    • runde stokkar
  3. Døme
    • han har runde armar
  4. Døme
    • vere rund i ryggen
  5. om fisk: heil, med hovud, gjeller og innmat;
    ikkje sløgd
    Døme
    • frysing av rund fisk
  6. blid og omgjengeleg;
    Døme
    • ein rund type
  7. som ikkje støyter nokon;
    som unngår problem
    Døme
    • runde og ufarlege samtalar
  8. Døme
    • runde formuleringar;
    • runde talemåtar
  9. om tal eller sum: som kan delast med 10;
    avrunda
    Døme
    • sende ein rund sum;
    • feire runde år
  10. Døme
    • eit flygel med ein syngjande, rund klang
  11. om smak: fyldig (4)
    Døme
    • vinen er rund i smaken

Faste uttrykk

  • liggje rund
    liggje fullt påkledd
  • med rund hand
    rikeleg, raust
    • dele ut gåver med rund hand
  • rund i kantane
    tolerant og medgjerleg;
    romsleg (2)
  • rundt rekna
    om lag
Artikkelside