Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 10 oppslagsord

dialog

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk ‘samtale’, av dia- og -log

Tyding og bruk

  1. samtale mellom to eller fleire personar;
    motsett monolog
    Døme
    • føre ein dialog
  2. replikkveksling i skjønnlitteratur, teater, film og liknande
    Døme
    • dialogen mellom Peer Gynt og mor Aase
  3. litterært verk i samtaleform
    Døme
    • Platons dialogar
  4. kontakt og meiningsutveksling
    Døme
    • få i stand ein dialog mellom aust og vest

Faste uttrykk

  • gå i dialog
    innleie kontakt
    • i staden for å gå i dialog har dei valt ein motsett strategi;
    • bedrifta vil gå i dialog med forbunda
  • vere i dialog med
    ha kontakt med

gå i dialog

Tyding og bruk

innleie kontakt;
Sjå: dialog
Døme
  • i staden for å gå i dialog har dei valt ein motsett strategi;
  • bedrifta vil gå i dialog med forbunda

vere i dialog med

Tyding og bruk

ha kontakt med;
Sjå: dialog

monolog

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør -log

Tyding og bruk

  1. lengre tale framført av ein einskild person;
    motsett dialog (1)
  2. dramatisk scene eller stykke framført av ein skodespelar med einetale

einetale

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

tale ført av éin person;
til skilnad frå dialog (1) og samtale (1
Døme
  • ein einetale om alt partiet har oppnådd

fleirreligiøs

adjektiv

Tyding og bruk

som rommar fleire religionar
Døme
  • fleirreligiøse samfunn;
  • ein fleirreligiøs dialog

-log

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk , av logos ‘ord, tale, fornuft’

Tyding og bruk

  1. suffiks i nemning for person som har (vitskapleg) utdanning i eit visst fag;
    jamfør -logi;
    i ord som antropolog, psykolog og teolog
  2. suffiks i nemning for ein viss type tale, samtale eller skriftstykke;
    i ord som dialog, epilog og nekrolog

vekselsong

substantiv hankjønn

Opphav

av veksle

Tyding og bruk

song av to kor eller røyster som syng vekselvis;
sungen dialog

løpande, laupande

adjektiv

Opphav

av løpe

Tyding og bruk

  1. som løper
    Døme
    • ho felte ein løpande hjort
    • brukt som adverb:
      • hunden kom løpande
  2. som går føre seg kontinuerleg;
    som stadig kjem att
    Døme
    • løpande utgifter;
    • vere i løpande dialog med kommunen;
    • reglane er under løpande vurdering
    • brukt som adverb
      • halde nokon løpande orientert
  3. som dannar éi målbar eining av ei viss utstrekning eller lengd
    Døme
    • selje skurlast i løpande meter

Faste uttrykk

  • på løpande band
    som går i eitt utan avbrot;
    kontinuerleg
    • tragediene følgjer på løpande band

dia-

prefiks

Opphav

av gresk dia ‘tvers igjennom’

Tyding og bruk

gjennom, mellom;
i ord som diagram, dialog og diameter