Avansert søk

9 treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

berøring

substantiv hokjønn

Uttale

berøˊring

Opphav

gjennom bokmål; frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. det å røre ved eller tangere
    Døme
    • ei var berøring med handa
  2. samkvem, samband
    Døme
    • kome i berøring med mange menneske

grep

substantiv inkjekjønn

Opphav

av gripe

Tyding og bruk

  1. det å gripe med hendene;
    Døme
    • ta eit fast grep i armen;
    • opne boksen med eit enkelt grep
  2. Døme
    • bildekk med godt grep
  3. Døme
    • stramme grepet om undersåttane;
    • ha eit godt grep på publikum
  4. Døme
    • ha det rette grepet på arbeidet
  5. Døme
    • eit lurt grep;
    • gjere nokre stygge grep
  6. mengd ein kan ta i ei hand;
    Døme
    • eit grep mjøl
  7. plassering av fingrar på visse instrument
    Døme
    • kunne tre grep på gitar
  8. i folketru: sjukdom som kjem av berøring av døde eller overnaturlege skapningar;
    jamfør trollgrep

Faste uttrykk

  • falle for eige grep
    øydeleggje for seg sjølv
  • ta grep
    ta kontroll
    • dei må ta grep for å kome i økonomisk balanse

trollgrep

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

sjukdom med sterkt trykk i hovud eller lemer (som etter folketrua kjem av berøring av døde eller overnaturlege skapningar);
jamfør grep (8)

streif

substantiv inkjekjønn

Opphav

av streife

Tyding og bruk

  1. lett berøring
    Døme
    • eit streif av handa hennar mot mi
  2. strime eller glimt (av lys);
    Døme
    • eit streif av dagslys
  3. lite utslag av noko;
    Døme
    • eit streif av sommar;
    • eit streif av lykke;
    • ei duft med streif av fersken

kjenslesans

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

evne til å fange inn og registrere inntrykk som berøring, temperatur og trykk

mimose

substantiv hokjønn

Uttale

mimoˋse

Opphav

av latin mimus ‘etterliknande’; jamfør mime (1

Tyding og bruk

plante av slekta Mimosa i erteblomsterfamilien med blad som er følsame for berøring

hudkontakt

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

berøring, kontakt med huda til eit anna menneske
Døme
  • for den nyfødde er det viktig med hudkontakt

handvarm

adjektiv

Tyding og bruk

om ting eller væske: så varm at ein ikkje brenn seg på handa ved berøring
Døme
  • varm mjølka til ho er handvarm

tiksotropi

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk thiksis ‘berøring’ og trope ‘vending’

Tyding og bruk

det at geléliknande stoff blir flytande etter røring eller visping