Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 8 oppslagsord

Ga

symbol

Tyding og bruk

symbol for grunnstoffet gallium

gallium

substantiv inkjekjønn

Opphav

etter det historiske namnet på regionen Gallia, no Frankrike

Tyding og bruk

kvitt metallisk grunnstoff (1) med atomnummer 31;
kjemisk symbol Ga

føydalisme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. særleg i middelalderen: samfunssystem med store skilnader mellom fattig og rik, der kongen som øvste lensherre ga jord i len (1) til vasallar1
  2. politisk system der makta ligg hos ein elite (2) som ofte har arva posisjonen sin
    Døme
    • dei jobbar no for å få landet ut av fattigdom og føydalisme

giga-

prefiks

Uttale

giˊga-

Opphav

av gresk gigas ‘kjempe’; jamfør gigant

Tyding og bruk

prefiks (1) som fortel at heile ordet står for ein milliard gonger den måleininga som er nemnd i etterleddet;
i ord som gigahertz og gigawatt;
symbol G

garde 1

substantiv hankjønn

Uttale

gaˋrde

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

  1. hæravdeling som er liv- eller æresvakt
    Døme
    • H.M. Kongens garde;
    • gjere teneste i Garden

Faste uttrykk

  • den eldre garde
    dei eldre i samfunnet eller i ein viss krins
  • den yngre garde
    dei yngre i samfunnet eller i ein viss krins

yoga

substantiv hankjønn

Uttale

joˊga el. jåˊga

Opphav

sanskrit ‘samband’

Tyding og bruk

  1. indisk filosofisk system som mellom anna går ut på systematisk øving i askese og kontroll av kroppen, som saman med åndeleg konsentrasjon skal føre til sjeleleg frigjering og sameining med guddomen
  2. system for konsentrasjon og kroppskontroll som byggjer på yoga (1), men utan samanheng med yoga som filosofisk system

conga

substantiv hankjønn

Uttale

kånˊga

Opphav

frå spansk

Tyding og bruk

  1. ein slags latinamerikansk dans
  2. musikk til conga (1) (i firedelt takt med synkopert rytme)

bodega

substantiv hankjønn

Uttale

bodeˊga

Opphav

frå spansk

Tyding og bruk

vinstove (i kjellar)